Analiz: Aukus Projesi’nin hedefi ve Asya-Pasifik’te yeni NATO planı
Avustralya, ABD ve İngiltere, Hint-Pasifik bölgesinde yeni bir nükleer enerjili denizaltı filosu oluşturma projesini hayata geçirmeye çalışıyor.
AUKUS anlaşması kapsamında Avustralya, ABD’den en az üç nükleer enerjili ilk denizaltısını alacak ve müttefikler ayrıca İngiltere yapımı Rolls-Royce reaktörleri de dahil olmak üzere en son teknolojiyi kullanan yeni bir filo oluşturmak için çalışacak.
Uzmanlara göre AUKUS, nükleer denizaltı işbirliği, nükleer silaha sahip devletlerin deniz nükleer tahrik reaktörlerini ve silah seviyesinde yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyumu nükleer silahı olmayan bir devlete ilk kez devretmesi anlamına geliyor.
Uzmanlar; mevcut Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) koruma sisteminin etkili koruma sağlama konusunda yetersiz olduğunu ve bu tür bir işbirliğinin ciddi nükleer silahlanma riskleri oluşturduğunu, IAEA’nın otoritesini tehlikeye attığını ve kurumun güvenlik önlemleri sistemine bir darbe indirdiğini belirtiyor.
Böyle bir işbirliğinin Soğuk Savaş zihniyetinin yeniden dirilişini şiddetlendireceğini belirten uzmanlar, yeni bir silahlanma yarışını tetikleyeceği ve bölgesel barışı, istikrarı ve refahı ciddi şekilde tehlikeye atarak bölgesel güvenlik ve askeri çatışmayı daha da kışkırtacağı belirtiyor.
Hedef Çin’i caydırmak ve olası bir savaşta üstünlük kurmak
Asya-Pasifik’te alan kapatma konusunda Pekin’in şu ana kadar oldukça ileride olduğunu belirten uzmanlar, Çin’in 6 tanesi nükleer kabiliyetli 60 adet denizaltıdan oluşan bir kuvvetinin olduğuna dikkat çekiyor.
Özellikle denizaltıların alan kapatma stratejisindeki önemi bilindiğinden Washington bir süredir sahip olduğu nükleer denizaltılar ile bölgede belirli noktalarda devriye görevi icra ediyor ve Pekin yönetimine varlığını bu yolla hatırlatıyor.
Uzmanlara göre Biden yönetimi, şimdi kendi kabiliyetlerini AUKUS bünyesinde oluşturulacak kabiliyetlerle birleştirerek Çin’e, ABD-Çin krizinin ABD-Çin krizi olarak kalmayacağını hatırlatıyor.
Ayrıca bu üç ülkenin iş birliğinin sadece nükleer enerji ile sınırlı kalmayacağı belirtiliyor.
Washington, Canberra ve Londra yapay zekâ, siber teknoloji, kuantum teknolojisi, denizaltı sistemleri ve uzun menzilli vuruş kabiliyetleri alanlarında bilgi ve uzman paylaşımına gitmeyi amaçlıyor.
Kaynak: M5
