Suriye’nin kuzeyinde bulunan muhalif oluşum SMO’nun güvenlik ve istihbaratı yeniden düzenleyeceği bildirildi. Yeni düzenlemeyle kurulacak profesyonel ordu, asayiş ve istihbarat alanında görev alacak kişiler tek bir komuta merkezinde toplanarak bağlı bulundukları örgüt ve gruplarla ilişkisini sonlandıracak.
Terör örgütü DEAŞ, PKK/YPG ile Esed rejimine karşı koymak, bölgede bombalı araç saldırılarını önlemek ve diğer tehditleri bertaraf etmek amacıyla Suriye Geçici Hükümeti’nin denetiminde bulunan Suriye’nin kuzey bölgelerinde güvenlik yeniden dizayn edilecek.
Türk Silahlı Kuvvetleri’nin bölgedeki terör örgütlerinin canlı bomba ve sızma faaliyetlerinin artması sonucu iştişare yaptığı SMO komutanlarının toplantı sonrası bu kararı aldığı bildirildi.
Milliyet’ten Namık Durukan’ın haberine göre; Suriye Milli Ordusu’nun (SMO) adı altında faaliyet gösteren silahlı gruplardan birleşik ordu kurulmasının yanı sıra yerleşim bölgelerinde iç güvenlik ve istihbarat ağının güçlendirilmesi için yeni yapılanma ve teşkilatlanmaya gidilmesine yönelik çalışmalarda son aşamaya gelindi. Silahlı grupların temsilcileri ile yapılan toplantılarda, ortak ordu ve güvenlik teşkilatı kurulması fikrinin kabul görmesi, Geçici Hükümeti harekete geçirdi.
Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı ve Barış Pınarı bölgelerini koruyacak ordu ve asayiş güçleri için dokuz merkez belirlenerek güvenlik yapılanmasının temeli atıldı. SMO’nun kontrolünde bulunan bölgelerde, yeni güvenlik aygıtı ve istihbarat örgütü oluşturulması çalışmalarına hız verildi.
Suriye Geçici Hükümeti’nin denetiminde süren çalışmalar kapsamında, görev verilen yapıların faaliyetleri yakından izlemeye alındı. “Güvenlik Büroları” adı altında faaliyet gösteren ilgili kurumlar, merkezi otoritenin çalışmalarının dışına çıkmaları halinde görevden el çektirilecek.
YENİ KOMUTA MERKEZİ
Profesyonel ordu, asayiş ve istihbarat alanında görev alacak kişilerin bağlı bulundukları örgüt ve grupla ilişkileri kesilecek. Yeni güvenlik aygıtını denetlemek için ise, daha önce Suriye Ordusu’nda görev almış ancak daha sonra saf değiştirmiş profesyonel kadrolardan yararlanılacak. Birleşik ordu için ise, bir komuta merkezi oluşturulacak.
Asayiş örgütlenmesine ayrı bir önem verilecek. Mevcut emniyet teşkilatı yeniden gözden geçirilerek güçlendirilecek. Yaşanabilecek olaylar ve saldırıların engellenmesine yönelik ise istihbarat ve haber alma teşkilatları profesyonel çalışma sistemi ile çağın araç ve gereçleri ile donatılacak. Özellikle bölgede istikrarı bozmaya yönelik hücrelerin deşifre edilmesi ve etkisiz hale getirilmesine yönelik çalışmalara ağırlık verilecek. Bu alandaki çalışmalar konusunda Türkiye’den destek talep edilecek. Yeni istihbarat örgütlenmesi kapsamında geçici hükümetle Türkiye arasında istihbarat işbirliği anlaşmaları yapılması bekleniyor.
SURİYE MİLLİ ORDUSU KİMDİR?
Suriye’de, Mart 2011’de başlayan barışçıl protestoların Esed rejiminin şiddetli müdahalesi sonucu çatışmalara evrilmesi, yılın sonundan itibaren rejim ordusuna bağlı ve değişim yanlısı subayların ordudan ayrılmasına sebep oldu.
Suriye’deki Milli Ordu ve Ulusal Kurtuluş Cephesi birleşti
Muhalif kitleleri korumak için bir araya gelen eski rejim askerleri, “savunma savaşı” odaklı hareket edeceklerini duyurdu.
Yerel savunma güçleri haline gelen bu oluşum daha sonra kendini ÖSO olarak tanımladı.
ÖSO, bir yıldız daha eklediği Suriye bayrağıyla muhalefetin meşru askeri omurgasını oluşturdu ve Mart 2013’te kurulan Suriye Geçici Hükümeti’nin askeri kanadı olarak konumlandı. 2015’e kadar geçen sürede, ülkenin büyük kısmında etkin hale gelen ÖSO, Halep-İdlib, Rakka-Deyrizor-Haseke, Hama-Lazkiye, Humus, Şam-Dera-Kuneytra-Suveyda cephelerinde savaştı.
Rusya ve İran destekli yabancı terörist grupların Beşşar Esed rejimine verdiği destek, ÖSO’nun 2016’ya gelindiğinde tüm cephelerde kuvvet kaybetmesine yol açtı.
ÖSO, Türkiye’nin Ağustos 2016’da başlattığı Fırat Kalkanı Harekatı’yla güç topladı.
Zeytin Dalı Harekatı öncesinde de Halep’in kuzeyinde ÖSO’ya bağlı 30 grup, 30 Aralık 2017’de Milli Ordu adıyla birleşti.
Bu alanın dışında kalan İdlib kökenli 11 grup da 28 Mayıs 2018’de “Ulusal Özgürleştirme Cephesi” adı altında bir araya geldi.
İki oluşum, 4 Ekim’de Milli Ordu adı altında toplanarak, Suriye Geçici Hükümeti Savunma Bakanlığına bağlandı.
İdlib’deki durum
Türkiye, Rusya ve İran arasında 4-5 Mayıs 2017’de gerçekleşen Astana toplantısında, İdlib ve komşu illerin (Lazkiye, Hama ve Halep vilayetleri) bazı bölgeleri, Humus ilinin kuzeyi, başkent Şam’daki Doğu Guta ile ülkenin güney bölgeleri (Dera ve Kuneytra vilayetleri) olmak üzere 4 “gerginliği azaltma bölgesi” oluşturuldu.
Ancak rejim ve İran destekli teröristler, Rusya’nın hava desteğiyle 4 bölgeden 3’ünü ele geçirip İdlib’e yöneldi. Türkiye, Eylül 2018’de Rusya ile ateşkesi güçlendirmek için Soçi’de ek mutabakata vardı.
Rusya ve rejim güçleri, Mayıs 2019’da tüm bölgeyi ele geçirmek için operasyonlara başladı ve İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi içinde çok sayıda büyük yerleşimi ele geçirdi.
Son olarak Türkiye ve Rusya arasında 5 Mart’ta Moskova’da yeni bir mutabakat sağlandı.
Rejim güçlerinin zaman zaman ihlal ettiği ateşkes büyük ölçüde korunuyor. 2017-2020 döneminde yaklaşık 2 milyon sivil, Rusya ve rejim güçlerinin saldırılarında Türkiye sınırına yakın bölgelere göç etmek zorunda kaldı.
Kaynak: AA
