Amerikan medyasında yayımlanan bir rapora göre, bazı Iraklılar yıllarca gizlice İran için casusluk yaptı ve bu ülkede Amerikan operasyonları hakkında değerli istihbarat bilgileri sağladı.
ABD’nin 2011’de askerlerinin çoğunu geri çekmesiyle bilgi akışı azalsa da taraflar arasındaki istihbarat savaşı bitmedi.
Amerikan The Intercept sitesinde yer alan kapsamlı raporda, Irak’ta yıllarca İran için casusuluk faaliyetleri yürütenlerin hikayesine yer verildi.
Site tarafından “sızıntı” ile elde edilen arşiv ve dosyaları, İran’ın komşu Irak’ı ne ölçüde etkilediğini ve casuslarının ülkeye nasıl sızdığını şaşırtıcı ayrıntılarla ortaya koyuyor.
The Intercept, New York Times ile ortaklaşa yayınlanan bir makale de dahil olmak üzere 2019’da sızdırılan belgelere dayanan hikayeleri ise ilk kez yayımladı.
İran İstihbarat ve Güvenlik Bakanlığı’ndan sızdırılan dosyalar İran istihbarat servisinin 2013 ile 2015 yılları arasında Irak’taki ofislerinden gelen saha raporlarına dayanıyor.
Raporarlar, Tahran yönetiminin Irak’ın siyasi ortamı üzerindeki derin etkisini, İran’ın iki büyük istihbarat organı olan İtlaat ve İran Devrim Muhafızları’na bağlı Kudüs Gücü’nün Irak’ın her yerinde muazzam bir “gizli kaynaklar ağı” geliştirerek yıllardır özgürce hareket edebildiğini gözler önüne seriyor.
Irak’taki Amerikan askeri varlığının zirvede olduğu dönemde Amerika ve İran’ın gizli istihbarat savaşı içerisinde olduğu ancak sonraki süreçte istihbrarat akışı azalsa da bu savaşın devam ettiği belirtiliyor.
Casusluk için İncirlik’te arkadaşı olduğunu söyledi
Raporda, 2015 yılında Irak’ta güvenlik hizmetinde çalışan bir personelin paraya ihtiyacı olduğu için İran’a casusuluk yapmayı kabul ettiği ve İran istihbarat yetkilisi ile yaptığı gizli görüşmede kendisinden ilgi çekebilecek bir bilgi istendiği yazıldı.
Iraklı personelin elinde İranlı subayın dikkatini çekebilecek bir bilgi vardı. Türkiye’deki İncirlik Hava Üssü’nde Amerika Birleşik Devletleri için çalışan bir arkadaşı olduğunu, ondan aldığı bilgiler doğrultusunda İran’a ajanlık yapabileceğini söyledi.
Bu sözler üzerine İranlı subay ona görev verdi, bir sonraki Türkiye seyahatinde arkadaşıyla buluşmasını söyledi. Acak bir şartı vardı; İncirlik’te görevli arkadaşını da işe alarak İranlılara kendini kanıtlayabilirdi.
Iraklı casus bir sonraki görüşmede İranlı muhatabını Türkiye’deki arkadaşıyla buluşma konusunda bilgilendirdi. Söz verildiği gibi bir ay önceki ziyaretinde arkadaşıyla İran’la olan işbirliğini konuştu ve “Sizinle işbirliği yapması çok muhtemel” diye ekledi.
Fakat İncirlik üssündeki sıkı güvenlik nedeniyle arkadaşının İranlılarla düzenli olarak iletişim kurmasının zor olacağını belirterek, “Amerikan güçleri İncirlik Hava Üssü içinde çalışan elemanları sıkı bir şekilde kontrol ediyor, üssü terk etmeleri ve şehirleri dolaşmaları sorun oluyor” dedi.
Bu durumun uzun sürmeyeceğini de aktaran Iraklı casus, arkadaşının iki aylık bir eğitim kursu için Amerika’ya gideceğini geri döndüğünde Irak’taki El Esad Hava Üssü’nde çalacağı bilgisini aktardı. “Bu noktada, onunla bağlantı kurmak kolay olacak” dedi.
Raporda, “#3141153” kod numarası ile tanımlanan İranlı subayın, yeni Iraklıcasusun bu çabalarından etkilendiği belirtiliyor.
İranlı istihbarat subayı, üstleri için hazırladığı raporunda “İşbirliği konusunda ilk aşama tamamlandı ve işbirliğinbe hazır” diye yazdı. “Kıdemli Genel Müdür 364” diye casus olarak görevlendirdiği adamının bir sonraki adıma hazır olduğunu not etti.
Sızan belgelerde Iraklı casusun arkadaşının Irak veya Türkiye’deki ABD askeri üslerinden İran için casusluk faaliyeti yapıp yapmadığı bilgine yer verilmiyor.
Bu tek örnek değil
Ancak bu örnek, İran istihbaratının Irak’ı ABD’ye karşı casusluk yapmak için bir platform olarak kullanmaya çalıştığının tek örneği değil.
2019’da The Intercept ve New York Times tarafından ortaklaşa yayınlanan bir haberde , İran İstihbaratının ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan birini casusluk için işe almaya çalıştığını gösteren bir telgrafı haber yaptı.
Kişinin kimliği bilinmemekle birlikte, Irak meselelerinde Dışişleri Bakanlığı için çalışan biri olarak tanımlandı. The Intercept yalnızca raporun bir bölümüne ulaşabildi ancak onda da tarih yazılmıyor.
ABD Federal Soruşturma Bürosu (FBI), 2020 yılında Irak’ta İran’la ilgili başka bir casusluk vakasını daha soruşturdu.
Minnesota’dan Irak’taki ABD ordusu için çalışan bir tercüman olan Mariam Thompson, ABD’nin gizli muhbirlerini teşhis eden bilgileri İran destekli bir grup olan Hizbullah’a iletmekle suçlandı .
Raporda, İran istihbarat görevlilerinden birinin başkent Erbil’de bir kaynağı ile başka bir görüşmesiye yer veriyor. Raporda, görüştüğü kaynağın ekonomik sıkıntı nedeniyle yardım talebinde bulunduğu belirtiliyor.
Rapora göre İranlılar, istihbarat amacıyla Irak’taki dini ve kültürel kurumlardan ve olaylardan nasıl yararlanacakları konusunda da yaratıcı davranıyor.
İran’ın Şii kimliği nedeniyle Irak’taki casusların büyük çoğu Şii. Rapora göre Irak’taki casusluk operasyonları için “ihanet etme” potansiyeli en az olan casuslar İran’la aile bağları olan Iraklı Şiiler.
İran için muhbirlik yapmak isteyen başka bir Iraklı istihbarat subayına ilişkin bilgilere yer verilen raporda, bu kişinin babasının 1970’lerde İran’a sığındığı ve potansiyel ajanın ilkokul üçüncü sınıfa kadar da İran’da okuduğu belirtiliyor.
Ancak yine de İranlı istihbratçıların en çok değer verdiği Iraklı muhbirler, İncirlik’te arkadaşı olan muhbir gibi, Amerikan personeline ve tesislerine erişmelerine yardımcı olabilecek yararlı olan kişilerdi.
Rapora göre, casuslardan biri bazı Iraklı komutanlara hediye verme bahanesiyle Bağdat havaalanındaki üsse gitti. Rüşvet alan Irak ordusu sörevlisi üssün içinde bulunan birkaç Amerikalıya hediyeler verirken hatıra fotoğrafları çekti.
Rapora göre, casuslardan birinin operasyonlarını takip etmek ve onlara doğru bilgi verdiğinden emin olmak için üzerine takip cihazı yerleştirildi ancak bu çaba başarısız oldu. Çünkü casus cihazı deşifre etmeyi başardı.
