Pakistan Başbakanı İmran Han, ülkede yaşanan son gelişmelerden dolayı ABD’yi suçluyor. ABD’den ise hakkındaki iddiaları reddediyor. Peki, Pakistan’da neler oluyor? ABD, Pakistan’da hükümeti devirmeye mi çalışıyor? ABD’nin Pakistan’daki olaylarda etkisi ne?
Pakistan Başbakanı İmran Han, son dönemde ABD karşıtı politikalarıyla ön plana çıkıyordu. Orta Asya, Orta Doğu ve Kafkaslar’daki meselelerde Washington hükümeti ile ayrı noktalarda bulunan İmran Han; ABD’nin, politikalarından rahatsız olduğu bir lider haline geldi.
İmran Han, ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinin ardından ülkenin bağımsız olması gerektiğini savundu. ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatına kesinlikle üs vermeyeceklerini duyuran İmran Han yönetimi, Taliban ile de diplomatik olarak temaslarını sürdürdü.
Pakistan hükümeti, 2020 yılında Azerbaycan ile Ermenistan arasında yaşanan İkinci Dağlık Karabağ Savaşı’nda Bakü’ye destek verdi. Türkiye ile birlikte Azerbaycan’ın yanında yer alan Pakistan, 44 gün süren savaşın Bakü tarafından kazanılmasında önemli bir rol oynadı. Pakistan’ın siyasi desteği, Türkiye ve Azerbaycan tarafından memnuniyetle karşılandı.
Uzun yıllardır gelişmekte ve kalkınmakta olan Pakistan, ekonomik ve askeri olarak dünyanın ilk 10 ülkesi içerisine girmeyi başardı. Pakistan’ın bu gelişmesinde, Çin ve Rusya ile geliştirdiği ilişkilerin de önemli bir payı oldu. Orta Asya’da bağımsız politikalarıyla ön plana çıkan Pakistan; Rusya, Çin, İran, Türkiye ve Azerbaycan gibi bölge ülkeleriyle ilişkilerini geliştirerek stratejik pozisyonunu güçlendirdi.
İmran Han hükümeti, İstanbul-Tahran-İslamabad demiryolunun açılmasında da büyük rol üstlendi. Kuşak ve Yol Girişimi için Çin ile iş birliğini sürdüren Pakistan, bu konuda da önemli adımlar attı. Gwadar limanı, Kuşak ve Yol Girişimi’nin önemli lojistik merkezlerinden biri olarak görülüyor.
PAKİSTAN ile ABD ARASINDA GERİLEN İLİŞKİLER
Washington ile İslamabad arasındaki ilişkiler, uzun bir süredir gergin seyrediyordu. İmran Han hükümetinin Çin ve Rusya ile geliştirdiği ilişkiler, iki ülke arasındaki sorunların başında geliyordu. Ancak geçtiğimiz sene Taliban’ın yeniden Afganistan’da iktidara gelmesi üzerine gerginlik daha da tırmandı.
Pakistan Başbakanı, Temmuz 2021’de, ülkesinin içinde bulunduğu ekonomi ve güvenlikle ilgili sorunların, Afganistan’a yönelik savaşta ABD’ye destek vermelerinden kaynakladığını söyledi ve uygulanan politikayı “aptallık” olarak değerlendirdi.
Han’ın, “Biz ABD ile barışta ortak olabiliriz ve olmaya devam edeceğiz ancak bir daha asla çatışmalarda ortak olmayacağız” ifadeleri, uzun bir süre kamuoyunun gündeminde kaldı. Pakistan Başbakanı, Afganistan’daki terör operasyonları için ABD’nin ülkesinde askeri üs kullanmasına izin vermedi.
Han, ABD’nin Afganistan savaşı nedeniyle ülkesinde terör saldırılarının arttığını, 70 bin insanın yaşamını yitirdiğini ve ekonomik olarak ülkesinin 150 milyar dolar zarar ettiğini söyledi. Pakistan Başbakanı, Washington yönetiminin Pakistan’ı “iki yüzlü” ilan ettiğini ifade ederek sert tepki gösterdi.
Taliban’ın Afganistan’a geri dönüşü ve İmran Han’ın ABD karşısındaki sert sözlerinin ardından iki ülke arasındaki gerilim daha da tırmandı. Washington hükümeti, Venezuela ve Belarus’ta olduğu gibi Pakistan muhalefeti üzerindeki etkisini artırdı.
Pakistan’da Başbakan İmran Han karşısında birleşmeyi başaran muhalefet, meclisi güvensizlik oylamasına götürdü. Ancak Meclis Başkan Yardımcısı Suri oylamayı anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle reddetti. Bu kararın ardından ise Cumhurbaşkanı Alvi tarafından meclis feshedildi. Alvi’nin fesih kararı sonrası İmran Han destekçileri sokaklara dökülerek muhalefet karşıtı gösterilerde bulundu.
HAN: “GİRİŞİMİN ARKASINDA ABD VAR”
Pakistan Başbakanı İmran Han, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, kendisini görevden alma girişimini “rejim değişikliği” olarak nitelendirdi. Han, ülkede devam eden siyasi gerilim ve verilen güvensizlik oylamasından dolayı ABD’yi suçladı.
Han’ın partisinden 13 vekilin muhalefete geçmesi, kabineden bazı bakanların istifa etmesi sonrası önemli açıklamalarda bulunan Pakistan Başbakanı, kendisinin devrilmesi halinde dış güçlerin amacına ulaşacağını söyledi.
Muhalefetteki Pakistan Müslüman Ligi-Nawaz’ın (PML-N) lideri Şahbaz Şerif’in iktidara gelmesi durumunda ilişkilerin düzeleceğini belirten Han, “Bu tür yabancı güçlere karşı barışçıl protestolar düzenlemezsek gerçek bir değişiklik göremeyiz” ifadelerini kullandı.
Pakistan Başbakanı, halkın hakkın yanında durmasının hainlerin ve vicdanını satanların en büyük korkusu olduğunu belirtirken, hükümeti devirmeye yönelik dış komploya karşı destekçilerini barışçıl protestolar düzenlemeye çağırdı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price ise Han’ın daha önce de söylediği dış finansmanlı komplo konusunda ABD’nin adını zikretmesiyle ilgili bir soruya, “Bu iddiaların gerçekle ilgisi yok” yanıtını verdi.
Pakistan’da Cumhurbaşkanı Alvi’nin meclisi feshetme ve erken seçim kararı alması sonrası 90 gün içinde seçimlerin yapılması bekleniyor. Ancak muhalefet, güvensizlik oylamasının reddedilmesine ve meclisin feshedilmesine karşı tepkili. Başbakan İmran Han’ın da erken seçimlerin gerçekleşmesini istediği biliniyor. İmran Han destekçileri ise gösterilerde bulunmaya devam ediyor.
İmran Han’ın Orta Asya ve Orta Doğu’da izlediği politikalardan rahatsız olan ABD; Pakistan’da hükümetin devrilmesini ve muhalefetin iktidara gelmesini istiyor. Her ne kadar birtakım iddiaları reddetse de ABD hükümeti, ülkedeki muhalefet ile yoğun temaslarını sürdürüyor.
ABD ve Rusya ise Pakistan’da İmran Han’ın koltuğunda kalmasını ve ABD yanlısı bir iktidarın göreve gelmemesini istiyor. Moskova’nın Ukrayna’ya yönelik saldırılarının başladığı gün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Pakistan Başbakanı İmran Han bir araya gelmiş, bu görüşme Batı ülkeleri tarafından sert tepki çekmişti.
22 Batı ülkesi bir bildiri yayımlayarak, İmran Han’dan Rusya karşısında sessiz kalmamasını ve kararlı adımlar atmasını istemişti. İmran Han ise Pakistan’ın bağımsız bir devlet olduğunun altını çizerek, “Bizi ne sanıyorsunuz? Biz sizin köleniz miyiz? Ne söylerseniz onu mu yapacağız?” şeklinde konuşmuştu.
Yaşanan olaylar göz önünde bulundurulduğunda; erken seçim gerçekleştirilene dek Pakistan’ı zor günlerin beklediğini söylemek mümkün. Başbakan İmran Han’ın, erken seçimlerdeki şansının diğer adaylara göre daha fazla olduğu görülüyor.
Kaynak: IntellStrategy
