Türk Savunma Sanayiinin 2019 Yılı Engeller ve Hedefler
Türk savunma sanayii 2019 yılını dünyanın ilk 100 savunma şirketi arasında 5 şirketle yer alarak ve toplam şirket sayısını 1448’e çıkararak geride bıraktı. Savunma sanayiinde yerlilik ortalamasının 2019 yılı için % 65 seviyelerine geldiği ve yeni hedefin % 75 olduğu açıklandı. Türkiye’nin savunma sanayinde nasıl bir gelişme ivmesi yakaladığını anlamak için geçmiş 10 yıl içerisindeki rakamlara bakmak yeterli olabiliyor.
2019 yılı itibariyle dünyanın en büyük 14. Savunma ihracatçısı olan Türkiye, geçtiğimiz 10 yıl içerisinde küresel savunma ihracatındaki payını üç katına çıkararak (%0.3’ten, %1’e) bu alanda İsveç, Kanada ve Brezilya gibi önemli üreticileri geride bıraktı. Son 10 sene içerisinde 3 katına yakın artan diğer bir rakam ise savunma sanayii toplam cirosu oldu. Henüz 2019 yılı savunma sanayii cirosuna dair kesin bir bilgi olmasa da bu yıl için bu rakamın 10 milyar $ barajını geçmiş olduğu düşünülüyor ancak sene içerisindeki kur dalgalanmaları bu rakamı dolar bazında etkileyebilir.
2019’DA YERLİ VE MİLLİ PROJELER HIZ KESMEDİ
Türkiye 2018 ihracat seviyesi olan 2.1 milyar $’ı, 2019’un ilk on ayı içerisinde gerçekleştirdi. Sene sonunda bu rakamın 2.7 milyar dolara ulaştığı açıklandı. Ancak uluslararası arenada Türk savunma sanayiinin hedeflerinin en yüksek olduğu ve en çok engelle karşılaşılan alan yine ihracatlardı. Türkiye’nin Suriye’de oluşan terör tehdidine karşın başlattığı operasyon sonrası Kanada, Çekya, Finlandiya, Fransa, Almanya, İtalya, Hollanda, İspanya, İsveç ve Birleşik Krallık, operasyon sona erene kadar Türkiye’ye savunma ihracatını durdurduğunu açıkladı. Ülkenin önde gelen savunma firmaları olan Aselsan, TAI, STM, BMC ve Roketsan’ın faaliyetlerinin bu ambargolarla geciktiği gözlemlendi. Ancak Türkiye’ye karşı 2017 yılından beri devam eden örtülü savunma sanayii ambargoları yerlilik ve millilik anlamında projelere ivme kazandırdı. Bu anlamda Türk savunma sanayii radar teknolojilerinden, insansız silah platformlarına birçok alanda ilklere imza attığı bir yıl geçirdi.
Radar teknolojilerinde dünyanın en önemli üreticilerinden biri haline gelme hedefiyle hareket eden Türk savunma sanayii Aselsan, Meteksan ve STM öncülüğünde bu alanda önemli gelişmeler kaydetti. 2019’un hemen başında ülkenin en önemli radar projesi olan ÇAFRAD (Çok Amaçlı Faz Dizinli
Radar)’ın TCG Göksu (F 497) ile test edilmesi bu alanda önemli bir kilometre taşıydı. X-Bant ve S-Bant tarama yapabilen ÇAFRAD AYR (Aktif Faz Dizinli Aydınlatma Radarı) ve ÇFR (Aktif Faz Dizinli Çok Fonksiyonlu Radar) ile 150 km. menzilde hedef takibi, füze güdümü vb. görevleri yerine getirebiliyor. S-Bant’ta ise UMR (Aktif Faz Dizinli Uzun Menzilli Arama Radarı) ile 450 km. menzilde hacim arama ve hava/suüstü hedef takibi kapasitesi öne çıkan ayrı bir özellik oldu.
Ayrıca ÇAFRAD’ın milli IFF (Dost Düşman Tanıma) sistemine sahip olması, bu alanda Türkiye’nin en önemli ihtiyaçlarından birisinin karşılanacağı anlamına geliyor. Ayrıca milli karıştırıcı MİLKAR-3A3, KORAL (Kara SOJ) uzaktan elektronik destek/taarruz sistemine ek olarak yakın menzilde elektronik koruma ve taarruz kabiliyeti olan REDET II’de TSK envanterine girmiş oldu.
Elektronik harbin giderek daha hayati bir hale geldiği bu dönemde 2019 bu alanda önemli gelişmelere sahne oldu. 2019 yılı Türk savunma sanayiinin en büyük açığı olan güç grubu platformlarında da önemli gelişmelere sahne oldu. TÜMOSAN M113 vb. hafif zırhlı araç güç grubunun 2020 yılında teste hazır hale geleceğini duyururken, yeni nesil personel ve silah taşıyıcı PARS ve KAPLAN araçlarında bu firmanın yerli motorları ilk defa kullanılmış oldu. TÜMOSAN 2019 yılı itibariyle 530 beygire kadar güç grubu üretimini sağlayabilmektedir. 2019 yılı içerisinde ALTAY tankının ana yüklenicisi olan BMC ise BMC Power adında bir alt kuruluş ile 600 ve 1500 beygir gücünde güç gruplarının yerli olarak üretilmesi için çalışmalara başlamıştır.
Türkiye’ye karşı 2017 yılından beri devam eden örtülü savunma sanayii ambargoları yerlilik ve millilik anlamında projelere ivme kazandırdı. Bu anlamda Türk savunma sanayii radar teknolojilerinden, insansız silah platformlarına birçok alanda ilklere imza attığı bir yıl geçirdi. 2019 yılı Türk savunma sanayiinde tarihin en yüksek ihracat rakamına ulaşıldığı yıl oldu. Bu başarının en önemli faktörlerinden birisi 2000’li yılların başında iç Pazar talebi ile büyüyen firmaların artık kendilerini ihracat üzerinden büyütmeye başlamalarıdır.
Devamı M5 Dergisi Ocak 2020 Sayısında…
