Terörle Mücadelede Meskûn Mahal Operasyonları
Meskûn mahallerdeki eylemler terör örgütü PKK tarafından 1970’li yıllardan günümüze devam ettirilmiştir. Suriye’de edindiği tecrübeleri Türkiye’ye taşımaya karar veren PKK/KCK terör örgütü 19 farklı yerde “sözde Öz Yönetimler” ilan etmiş, bu bölgelerde kırsal kadrolarla şehir yapılanmaları birlikte hareket ederek meskûn mahallerde çatışma amaçlı çukurlar, barikatlar, tüneller, bubi tuzakları ve lojistik yığınak yapmışlardır. Bölge halkının örgüt mensuplarınca tahliyesine engel olunmuş ve masum siviller örgüt tarafından kalkan olarak kullanılmıştır.
Meskûn mahalde çatışmanın geçmişi, şehirleşmenin başladığı dönemlere kadar uzanmakla birlikte modern terörizm stratejisinde metodolojik olarak kullanımı Carlos Marighella’nın 1969 yılında yazmış olduğu kitabıyla (Minimanual of the Urban Guerrilla – Şehir Gerillası El Kitabı) gerçekleşmiştir. Marighella, kitabında şehir teröristini, büyük şehirlerde geleneksel olmayan metotlarla örgüt çıkarları için eylem yapan kişiler olarak tanımlamıştır. Kitapta şehirlerde yapılacak eylemlerde avantaj olarak diğer suçlulardan faydalanılabileceğine, kırsal faaliyetlere göre gizlenmenin kolaylaştığına, eylem hedefinin daha fazla olduğuna, eylemlerle korkunun daha rahat oluşturulabileceğine ve kitlelerin daha rahat harekete geçirilebileceğine değinilmiştir.
Marighella’nın kitabı pek çok dile çevrilmiş ve örgütler tarafından kullanılmıştır. Türkiye’de ve diğer pek çok ülkede komünist ideolojiye sahip örgütler, kurtarılmış bölgeler ve barikatlar oluşturarak güvenlik güçleriyle çatışmış ve özerk yönetim oluşturmaya çalışmıştır. 1970’li yıllarda çok sayıda insan komünist ideolojiye sahip örgütlerin eylemleri neticesinde hayatını kaybetmiş ya da yaralanmıştır. Meskûn mahallerdeki eylemler aynı zamanda etnik ayrılıkçı bir örgüt olan PKK/KCK terör örgütü tarafından 1970’li yıllardan günümüze devam ettirilmiştir.
Örgüt şehirlerde gelişme, lojistik ve eylemsel ağını oluşturma şeklinde başlattığı faaliyetlerini Marksist-Leninist ve bölücü örgütlere, örgütten aforoz ettikleri kişilere, yerelde sözü dinlenen kişilere ve karşıt gruplara yönelik eylemlerle devam ettirmiştir. Örgüt 1984 yılında Eruh ve Şemdinli ilçelerine ani baskın tarzında silahlı eylemler gerçekleştirmiş, baskında bir askerimiz şehit olurken, asker ve sivillerden yaralananlar olmuştur. Örgüt ilerleyen süreçte şehir yapılanması ile kırsal kadrolarının ortak eylemleriyle kurtarılmış bölgeler oluşturmaya çalışmıştır. Örgütün bu çabalarının sonuncusu 2015 yılından itibaren başlayan çukur barikat eylemleriyle olmuş ve güvenlik güçlerinin düzenlediği başarılı meskûn mahal operasyonlarıyla sonuçsuz kalmıştır.
Uluslararası alanda ise anarşist terör dalgasından itibaren yapılan meskûn mahal operasyonları, terör örgütlerinin uçak kaçırma ve adam kaçırma eylemleri akabinde ordu ve polis teşkilatları bünyesinde meskûn mahal operasyonları için özel birimler kurulmaya ve eğitilmeye başlanmıştır. Özel silah, teçhizat, eğitim ve kondisyona sahip bu birimler meskûn mahallerde örgütlerle mücadelede önemli başarılar elde etmiştir.
1979 yılında Sovyetler’in Afganistan’ı işgalini bertaraf etmek için verilen mücadele akabinde ortaya çıkan El Kaide, ideoloji ve savaşta yer alan yabancıların elde ettiği deneyim meskûn mahal eylemlerini ve operasyonlarını yeni bir merhaleye taşımıştır. Örgütler daha fazla ölümü ve vahşeti arzular hale gelmiştir. Eylemlerde daha fazla miktarda patlayıcı kullanılmış, yolcu uçakları konvansiyonel füzeler olarak kullanılarak 11 Eylül 2001 eylemleri gerçekleştirmiştir. Farklı düşünüp farklı hareket ederek asimetrik dezavantajlarını avantaja çevirmek zorunda olan terör örgütleri birbirlerinin eylemlerini, teknolojik ve diğer gelişmeleri faaliyetlerine adapte etmiştir. ABD özel kuvvetlerince 1993 yılında Somali’de savaş baronlarına yönelik gerçekleştirilen operasyonda 18 ABD ve 2 BM askeri ölmüştür. Bu operasyonun konu edildiği Kara Şahin Düştü filmi meskûn mahal operasyonlarının zorluğunu gözler önüne sermektedir.
Devamı M5 Dergisi Mart 2019 Sayısında…
