2020 Yılında Türkiye’de ve Dünya’da Gerçekleşen Önemli Savunma ve Ulusal Güvenlik Olayları

2020 yılı, hafif bir tabirle söylemek gerekirse “aykırı bir yıl” olarak özetlenebilir.

2020; COVID-19 salgını, ABD seçimleri, Suriye ve Dağlık Karabağ’daki gelişmeler ırksal ve adalet ile ilgili sorunlar üzerine ortaya çıkan yaygın protestoların gölgesinde geçti.

2020 yılında gerçekleşen önemli savunma ve ulusal güvelik gelişmeleri şunlar:

-3 OCAK 2020’de İranlı komutan Kasım Süleymani ABD tarafından Irak’ta öldürüldü.

-Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in katılımıyla İstanbul’da düzenlenen törenle Rus doğal gazını Türkiye’ye ve Türkiye üzerinden Avrupa’ya nakledecek Türk Akım doğal gaz boru hattı 8 Ocak’ta açıldı.

-ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray’da düzenlediği basın toplantısında, tek taraflı Orta Doğu barış planını kamuoyuna duyurdu.

-Cumhurbaşkanı Erdoğan, 31 Ocak’ta yaptığı açıklamada ABD’nin “Yüzyılın Planı” olarak duyurduğu Ortadoğu planına “Esasta Filistin’i tümüyle yok eden ve Kudüs’ü tamamen gasbeden bu planı asla tanımıyor ve kabul etmiyoruz” dedi.

-Ateşkesi sağlamak üzere Suriye’nin İdlib bölgesinde bulunan TSK unsurlarına şubat ayı içerisinde rejim unsurlarınca yapılan yoğun topçu atışları ve hava saldırısında 45 asker ile 1 sivil şehit oldu.

-29 Şubat – Amerika Birleşik Devletleri ve Taliban, Afganistan’daki ABD askeri varlığını sona erdirmek için bir plan üzerinde anlaşma imzaladılar.

-Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, 27 Şubat’ta 33 askerin şehit olduğu İdlib’deki saldırı sonrası başlatılan harekatın adının “Bahar Kalkanı” olduğunu 1 Mart’ta açıkladı.

-Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Putin ile İdlib müzakereleri konusunda 5 Mart’ta Kremlin Sarayı’nda görüştü. Görüşmelerin ardından İdlib’de ateşkes kararı alındı.

-11 Mart – Dünya Sağlık Örgütü, yeni koronavirüs (COVID-19) salgınını bir pandemi olarak ilan etti.

-25 MAYIS George Floyd öldürüldü. ABD ve dünya çapında pek çok protesto gösterisi düzenlendi.

-Türkiye’nin ilk yerli sondaj gemisi “Fatih”, Karadeniz’de sondaj faaliyetleri gerçekleştirmek üzere İstanbul’un fethinin 567. yıl dönümünde 29 Mayıs’ta sefere çıktı.

-Milli Savunma Bakanlığı, 15 Haziran’da Irak’ın kuzeyindeki Sincar, Karacak, Kandil, Zap, Avaşin Basyan ve Hakurk’a yönelik “Pençe-Kartal Operasyonu”nun, 17 Haziran’da ise Haftanin’e yönelik “Pençe-Kaplan Operasyonu”nun başlatıldığını duyurdu.

-16 Haziran’da Himalaya sınırındaki ihtilaflı bir bölgede Hindistan ile Çin arasındaki sınır çatışmasında yirmi Hintli asker öldü.

-86 yıl aradan sonra 24 Temmuz’da kılınan ilk cuma namazıyla Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi ibadete açıldı.

-Türkiye, tarihinin en büyük doğal gaz keşfini Karadeniz’de gerçekleştirildi. Fatih sondaj gemisi, 20 Temmuz 2020 tarihinde başladığı Tuna-1 kuyusundaki sondajında 320 milyar metreküp doğal gaz rezervi keşfetti.

-Beyrut Limanı’nda patlayıcı maddelerin bulunduğu bir depoda 4 Ağustos’ta devasa bir patlama meydana geldi.

-13 Ağustos’ta İsrail, BAE ve Amerika Birleşik Devletleri, İsrail ile BAE arasında diplomatik normalleşme için bir anlaşma yaptı. 2020’nin sonunda, benzer anlaşmalar Bahreyn, Sudan ve Fas ile de yapıldı.

-28 Ağustos’ta Japonya Başbakanı Shinzo Abe, sağlık nedenleriyle istifa kararını açıkladı.

-DEAŞ’ın sözde Türkiye emiri Mahmut Özden, 1 Eylül’de önemli planlarla yakalanarak tutuklandı.

-Hong Kong’un yanı sıra casusluk iddiaları, Uygur Türklerine yönelik baskılar ve Tayvan, ABD-Çin ilişkilerinde gerilimlere yol açtı.

-İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Hatay’ın Reyhanlı ilçesinde 2013’te 52 kişinin yaşamını yitirdiği terör saldırısının sorumlularından Ercan Bayat’ın Hatay’da yakalandığını 8 Eylül’de açıkladı. Bayat,  10 Eylül’de tutuklandı.

Azerbaycan-Ermenistan sınırında 14 Temmuz’da çıkan çatışmalarda, Azerbaycan ordusundan biri tümgeneral olmak üzere 7 askerin şehit olması, Dağlık Karabağ’ın işgalden kurtarılmasına giden savaşın fitilini ateşleyen bir gelişme oldu. Azerbaycan ordusu, 27 Eylül’de Ermeni güçlerinin Dağlık Karabağ yakınlarında sivil yerleşimlere ateş açması üzerine topraklarını işgalden kurtarmak üzere karşı saldırı başlattı.

-Cumhurbaşkanı Erdoğan, 17 Ekim’de, Karadeniz’de Tuna-1 lokasyonunda 85 milyar metreküp daha doğal gaz keşfedildiğini, böylece toplam doğal gaz rezervi miktarının 405 milyar metreküpü bulduğunu açıkladı.

-3 Kasım’da Amerika Birleşik Devletleri’nde ulusal seçim yapıldı ve Joe Biden başkanlık yarışının galibi ilan edildi.

-Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 15 Kasım’da KKTC’de 46 yıldır kapalı tutulan, kademeli açılma kararı alınan Maraş bölgesini ziyaret etti.

-4 Kasım Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed Tigray bölgesine askeri saldırı emri verdi. Etiyopya’da İç savaşın yakın olduğuna dair endişeler arttı.

Dağlık Karabağ ve çevresindeki illeri Ermenistan’ın işgalinden kurtarmak için 27 Eylül’de operasyon başlatan Azerbaycan ordusu, 44 gün süren savaşta 5 il, 4 kasaba ve 286 köyü işgalden kurtardı ve Ermenistan ordusuna büyük darbe vurdu. Azerbaycan ordusu Dağlık Karabağ’daki savaşta 2 bin 783 şehit verdi.

-15 Kasım – On beş ülke, muhtemelen tarihteki en büyük serbest ticaret anlaşması olan Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık (RCEP) anlaşmasını imzaladı.

-Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ermenistan’ın işgali altında kalan Karabağ’ın kurtarılması dolayısıyla Bakü’de 10 Aralık’ta Azadlık Meydanı’nda düzenlenen törene katıldı.