Kendi uydu iletişimini geliştirme kararı alan Avrupa Birliği (AB) Elon Musk’ın Starlink sistemine rakip olarak 290 uydudan oluşan ve IRIS2 adını verdiği uydu takımyıldızı geliştirme projesi için 10,6 milyar Avro (11,13 milyar $) yatırım yapmayı taahhüt etti.
Starlink’in özellile çatışma bölgelerinde giderek talep görmesi üzerine başlatılan proje Birlik’in başta güvenlik ve savunma sektörleri olmak üzere son yıllardaki en önemli stratejik adımı olarak görülüyor.
Avrupa uydu iletişimde kendi alternatifini kurma hedefiyle olustrduğu IRIS2 projesinin finansmanı ise kamu ve özel sektör tarafından sağlanacak.
Avrupa Komisyo’nundan yapılan açıklamada Lüksemburg’dan SES SA, Fransa’dan Eutelsat SA ve İspanya’dan Hispasat SA dahil olurken, Airbus Defence and Space, Deutsche Telekom, Fransa’nın Thales Alenia Space ve İtalya’nın Telespazio gibi tüm üst düzey Avrupa uzay endüstrisi oyuncuları yer alıyor.
Projeye, AB 6 milyar Avro, şirketler toplam 4,1 milyar Avro ve Avrupa Uzay Ajansı 550 milyon Avro katkıda bulunacak.
IRIS2 Avrupa’nın iletişim bağımsızlığını arttırmayı hedefliyor
Açıklamada proje Uzay Tabanlı Güvenli Bir İletişim Sistemi olarak tanımlanırken ağırlıklı olarak şu alanlarda çeşitli hükümet uygulamalarını destekleyecek: gözetim, kriz yönetimi, kritik altyapıların bağlantısı ve korunması ve güvenlik ile savunma.
Ayrıca, ulaşım sektörü, akıllı enerji şebekesi yönetimi, bankacılık, denizaşırı endüstriyel faaliyetler, uzaktan sağlık hizmetleri ve kırsal bağlantı gibi birçok ticari uygulamayı mümkün kılacak. AB Komisyonu, IRIS2 ile dış güvenlik ve savunma politikası çerçevesinde Orta Doğu, Afrika, Arktık, Atlantik ve Baltık bölgeleri, Karadeniz ve Akdeniz gibi stratejik ilgi alanlarının bağlantısını de geliştirmeyi hedefliyor.
Sistem, mobil ve sabit geniş bant uydu erişimi, uydu üzerinden iş hizmetleri, ulaşım için uydu bağlantısı, uydu destekli güçlendirilmiş ağlar ve uydu geniş bant ile bulut tabanlı hizmetler gibi kitlesel pazar uygulamalarını da destekleyecek.
5G standartları gibi yenilikçi teknolojilere dayanan bu çok yörüngeli AB güvenli bağlantı sistemi, küresel ölçekte güvenilir, güvenli ve maliyet etkin uydu bağlantı hizmetlerinin uzun vadeli erişilebilirliğini sağlayacak. Birlik genelinde yüksek hızlı geniş bant ve kesintisiz bağlantının gelişimini destekleyecek, bağlantı ölü bölgelerini ortadan kaldıracak ve üye devletler arasındaki uyumu artıracak. Ayrıca, özellikle Arktık ve Afrika gibi Birlik dışındaki stratejik coğrafi bölgelerde bağlantı imkanı sunacak.
12 yıllık program kapsamında, hem hükümetler hem de ticari kullanım için ilk iletişimlerin 2030 yılında başlaması bekleniyor.
A. Özgür Zentürk
