Füze teknolojilerinde yeni çalışma: Milli Yönelim Değiştirme Sistemi
TÜBİTAK SAGE (Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü), füze teknolojileri alanındaki çalışmalarına bir yenisini daha ekledi. Kurumun resmî Twitter hesabından paylaşılan gönderide, ‘TÜBİTAK SAGE olarak; gelişmiş düşük reaksiyon süreli ve güvenli fırlatma teknolojilerine sahip Hava Savunma Sistemlerine giden yolda, soğuk atış teknolojisinin yanında, füze yönelim kontrol teknolojisini de geliştiriyoruz.’ ibaresiyle sistem hakkında çalışmalar yürütüldüğü bilgisi verildi.
Geçtiğimiz haftalarda c4Defence’in resmî Instagram hesabından yapılan canlı yayına katılan SAGE Enstitü Müdürü Gürcan Okumuş, SAGE’nin soğuk fırlatma sisteminin (Cold Launch) yanı sıra füze kontrol alanında farklı çalışmaların yürütüldüğünü belirtmişti.
Yönelim Değiştirme Sistemleri, temel olarak güdümlü mermilerin ya da uzay araçlarının muhtelif kısımlarına konumlandırılmış itki lüleleri olarak tanımlanabilir. Donanım, soğuk fırlatma metodu ile lançeri terk eden füzelerin hedefe yönlendirilmesi ve füzelerin yüksek hızlarda hedeflerine yönelimi ya da karşı tedbir sistemlerinden sakınma manevrasının icrası için kullanılmakta. Bunun yanı sıra bahse konu bileşen, uzay araçlarının stabilizasyon ve vakum ortamında yönlendirilmesi için de kullanılmakta. Uçuş yörüngesini hesaplayan bilgisayardan alınan verileri işleyen yönetim değiştirme sistemi aviyonikleri, yapılacak manevrayı yüksek hassasiyetle kısa sürede hesaplayarak püskürtme zamanı ve süresini belirlemekte. Ardından uçucunun gövdesi içinde önceden depolanan yakıt, hesaplanan parametreler dâhilinde lülelerden püskürtülerek sistemi istenen yörünge doğrultusunda yönlendiriyor. Yönelim değiştirme sistemleri, yapısal uçuş kontrol donanımlarına (hareketli finler ve kontrol arayüzleri) nazaran çok daha keskin manevralar yapılmasına olanak sağlıyor.
c4 Defence’in haberine göre, SAMP/T hava savunma sisteminde kullanılan Aster-15 ve Aster-30 ailesi füzelerde de benzer bir yönlendirme sistemi mevcut. Özellikle manevra kabiliyetleri sayesinde isabetliliğiye ön plana çıkan mühimmatlara donanım, 4,5 Mach süratle uçuş esnasında 60G’lik anlık manevra yapabilme kabiliyeti sunuyor. Türkiye de katmanlı hava savunma konsepti dâhilinde SAMP/T sistemi üzerine üretici ülkeler olan İtalya ve Fransa ile ortaklaşa çalışmalar yürütüyor.
Füze Yönelim Değiştirme Sistemi (FYDS), mühimmatların özellikle çok yüksek süratlerde keskin manevralar yapabilmesi için kritik öneme sahip. Yüksek hassasiyetle anlık itki sağlaması gereken ve füze manevra kontrol teknolojileri alanında önemli bir kilometre taşı olarak görülen donanım, aynı zamanda dikey lançerlerden fırlatılan füzelerin hedef doğrultusuna yönlendirilmesi için de kullanılmakta.
