Rapor: İran, Rusya’ya balistik füze vermeyi planlıyor

ABD güvenlik kaynaklarına göre İran, yalnızca gizlice sadece kamikaze İHA’lar değil aynı zamanda bazı yetkililerin Ukrayna şehirlerine ve asker pozisyonlarına karşı kullanılması amaçlanan ilk İran yapımı karadan karaya füzeler olarak tanımladığı şeyleri de göndermeyi kabul ediyor.

Tahran’dan artan silah akışı, Biden yönetimi yetkililerinin, Moskova’nın Şubat ayında işgal etmesinden bu yana Rus askeri teçhizatında büyük kayıplar olduğunu ve geçen hafta Ukrayna’nın birçok şehrine yönelik saldırılarda kullanılan türden hassas güdümlü mühimmat arzının hızla azaldığını söylediklerini dengelemeye yardımcı olabilir.

Son günlerde bağımsız haber kaynakları, Ukrayna hedeflerine yönelik saldırılarda kullanılan İran yapımı insansız hava araçları gibi görünen kalıntıların fotoğraflarını yayınladı ve İran’ın müttefiki Rusya’ya bu tür silahlar tedarik ettiğini defalarca inkar etmesini sorguladı.

Pentagon yetkilileri ayrıca, Rus hava saldırılarında İran insansız hava araçlarının kullanıldığını ve Ukrayna’nın bazı insansız hava araçlarını düşürmedeki başarısını açıkça doğruladı.

İran’ın Moskova’ya askeri tedarikçi olarak genişleyen rolünün açık bir işareti olarak, Tahran, İran’ın silah faaliyetlerini yakından izleyen ABD müttefiki bir ülkeden yetkililere göre, iki tür İran karadan karaya füzesi de dahil olmak üzere ek silah sevkiyatı şartlarını tamamlamak üzere 18 Eylül’de Rusya’ya yetkililer gönderdi.

Son günlerde Ukraynalı ve ABD’li yetkililerle paylaşılan bir istihbarat değerlendirmesi, İran’ın silah endüstrisinin ilk sevkiyatı Fatih-110 ve Zülfikar füzelerinin, sırasıyla 300 ve 700 kilometre mesafedeki hedefleri vurabilen iki İran kısa menzilli balistik füzesinin hazırlandığını iddia ediyor.

Eğer gerçekleştirilirse, savaşın başlangıcından bu yana bu tür füzelerin Rusya’ya ilk teslimatı olacak.

Yetkililer, istihbarat toplama çabalarını çevreleyen aşırı hassasiyetler nedeniyle isimlerinin ve milliyetlerinin açıklanmaması şartıyla konuştular.

Ağustos ayında aynı yetkililer, Tahran’ın Ukrayna’da kullanılmak üzere Rusya’ya tedarik etmeye başladığı iki tür İran insansız hava aracı olan Muhacir-6 ve Şahit-136’yı tespit etti.

Her iki tipteki kalıntılar son haftalarda Ukrayna kuvvetleri tarafından kurtarıldı, analiz edildi ve fotoğraflandı.

Rusya, silahları yeniden boyamış ve onlara Rus isimleri vermiş gibi görünüyor.

Planlanan füze sevkiyatı hakkında bilgi veren yetkililer, İran’ın ayrıca “düzinelerce” ek Muhacir-6 ve daha fazla sayıda Şahit-136 da dahil olmak üzere Rusya için yeni insansız hava araçları teslimatları hazırladığını söyledi.

Yetkililer, İranlı teknik danışmanların son haftalarda Rus kontrolündeki bölgeleri ziyaret ederek insansız hava araçlarının işletilmesiyle ilgili talimatlar verdiklerini söyledi.

ABD istihbarat teşkilatları, İran’ın Rusya’ya gönderilmesini bekleyen raporlar hakkında yorum yapmaktan kaçındı.

Rus ve İranlı yetkililer, Cumartesi günü Rusya’ya bağlı İran füzelerinin raporları hakkında yorum yapma taleplerine cevap vermedi.

3 Ekim’de, İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Nasır Kan’ani, İran’ın Rusya’ya insansız hava aracı tedariki ile herhangi bir ilgisi olduğunu ısrarla inkar ettiğini yineledi.

“İran İslam Cumhuriyeti, Ukrayna savaşında kullanılmak üzere Rusya’ya insansız hava aracı teslim etme raporlarını ‘temelsiz’ olarak değerlendiriyor ve bunları doğrulamıyor.”

Kan’ani, İran’ın çatışmada tarafsızlık iddiasını yeniden ileri sürdü ve “iki tarafın sorunlarını şiddetten uzak siyasi yollarla çözmesi” gerektiğini vurguladı.

Ukraynalı bir yetkili, Washington Post’a verdiği demeçte, Kiev hükümetine yeni istihbaratın arkasındaki kanıtlar hakkında bilgi verildiğini teyit etti.

Ukrayna, Rusya tarafından yakın zamanda Güney Ukrayna’da konuşlandırılan insansız hava araçlarının çoğunun İran yapımı olduğunu ayrı ayrı değerlendirdi.

Ukrayna geçtiğimiz günlerde İran yapımı insansız hava araçlarının savaş alanında ortaya çıkmasına tepki olarak Tahran’la diplomatik ilişkilerini düşürdü.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodymr Zelenskiy, geçtiğimiz hafta, NATO ülkelerini ülkesine gelişmiş hava savunma sistemleri tedarik etmeye çağıran Rusya’nın son hava saldırılarına atıfta bulundu.

Zelenskiy, Perşembe günü Avrupa Konseyi’nde yaptığı konuşmada, “Gökyüzümüzü Rusya’nın teröründen korumamız gerekiyor” dedi.

İran gibi, Rusya da Batı’nın Ukrayna kampanyası için İran silahlarının sevkiyatı hakkındaki raporlarına karşı geri adım attı ve Rusya Devlet Başkanlığı Sözcüsü Dmitry Peskov bu tür haberleri “sahte” olarak nitelendirdi.

Ancak Ukraynalı yetkililer, İran’ın insansız hava araçlarının son üç hafta içinde tekrarlanan saldırılarda birkaç Ukrayna tankını imha ederek ve sivil altyapıya zarar vererek şimdiden damgasını vurduğunu söylüyor.

Füze uzmanları, karadan karaya füzelerin gelişinin, Kiev kuvvetlerinin güney ve doğu Ukrayna’nın geniş kesimlerinde ele geçirilen toprakları geri aldığı bir dönemde Rusya’ya güçlü yeni silahlar verebileceğini ve bunun kısmen Batı tarafından tedarik edilen topçulardan kaynaklandığını söylüyor.

Washington’daki bir düşünce kuruluşu olan Washington Yakın Doğu Politikası Enstitüsü’nde İran silahları konusunda uzman olan Farzin Nadimi, “İnsansız hava araçlarından karadan karaya füzelere ilerleme, Ruslara daha fazla seçenek ve çok fazla saldırı imkanı verebilir” dedi.

İran, Orta Doğu’daki en büyük ve en çeşitli kısa ve orta menzilli füze cephaneliklerinden birine sahip.

Nadimi, İranlı silah tasarımcıları güvenilirlik sorunlarıyla mücadele ederken, Fatih-110 ve Zülfikar’ın en yeni versiyonlarının uzmanlar tarafından nispeten kısa mesafelerde hem güçlü hem de makul derecede hassas isabet oranına sahip olduğu düşünülüyor.

Bazı modeller, füze operatörlerinin hedefe son yaklaşımlarında onlara rehberlik etmelerini sağlayan elektro-optik güdüm sistemleriyle birlikte geliyor.

İran daha önce de aynı füzeleri Ortadoğu’daki vekil milis gruplarına, özellikle de Yemen’deki Husi savaşçılarına sağlamıştı.

Husi güçleri, İran’ın tasarladığı füzeleri askeri geçit törenlerinde sergiledi ve komşu Körfez ülkelerindeki petrol rafinerilerine ve diğer sivil hedeflere yönelik saldırılarda kullandı.

Rusya zaten esas olarak gözetleme ve topçu tespiti için kullanılan bir dizi silahsız hava aracına veya İHA’ya sahip.

Ancak Moskova, ABD kuvvetlerinin Afganistan ve Orta Doğu’daki askeri kampanyalarda rutin olarak kullandığı türden büyük silahlı insansız hava aracı filolarına yatırım yapmadı.

Moskova, Ukrayna işgalinin başlangıcında hassas güdümlü füzeler ve roketlerden oluşan geniş bir cephaneliğe komuta etti, ancak ABD’li yetkililer, stoklarının savaş boyunca, şimdi yedinci ayında önemli ölçüde azaldığını söylüyor.

Cuma günü düzenlenen bir brifingde, ABD istihbarat yetkilileri, Rusya’nın İran ve Kuzey Kore’ye artan bağımlılığını, Ukrayna işgalinin ardından Batılı ülkeler tarafından uygulanan yaptırımların ve ihracat kontrollerinin etkisinin kanıtı olarak gösterdi.

Ulusal İstihbarat Direktörlüğü ofisinden yetkililer, gazetecilere yaptıkları bir sunumda, Rusya’nın savaşın başlamasından bu yana 6.000’den fazla ekipman kaybettiğini ve “sürdürülemez bir oranda mühimmat harcadığını” söyledi.

Sunumda, Batı elektroniği elde etmesinin yaptırımlarla engellendiği Rusya’nın, insansız hava araçları, topçu mühimmatı ve roketler de dahil olmak üzere “tedarik ve ekipman için İran ve Kuzey Kore gibi ülkelere yöneldiği” belirtildi.