Pasifik Adaları’nın ABD ve Çin için önemi
ABD Kongresi tarafından yayınlanan bir rapora göre Çin, Pasifik adalarını önemli bir stratejik ilgi alanı olarak görüyor.
Rapora göre ABD bir savunma anlaşmasının yenilenmesi ve hayati bir askeri tamponun korunması için görüşmelerde bulunan Kuzey Pasifik ada devletlerine olan bağlılığını güçlendirmeli.
Ortak yazarları arasında eski üst düzey askeri yetkililerin de bulunduğu Amerika Birleşik Devletleri Barış Enstitüsü’nün raporunda, Çin’in Pasifik’te başka yerlerde ulaşamadığı jeostratejik hedefler konusunda ilerleme kaydettiği belirtildi.
Raporda, bunun endişe kaynağı olduğu, ancak alarm vermediği belirtildi ve ABD’nin en güçlü tarihi bağlara sahip olduğu Kuzey Pasifik’teki ada devletlerine desteği artırması gerektiği belirtildi.
Rapor, ABD Başkanı Joe Biden ile önümüzdeki hafta bir düzine Pasifik adası lideri arasında yapılacak bir toplantıdan önce, Washington’un Pekin ile nüfuz için rekabet etmeye çalıştığı sırada geldi.
Marshall Adaları, Mikronezya Federe Devletleri (FSM) ve Palau, 1980’lerin sonlarında ABD’ye savunma sorumluluğu ve askeri üs hakkı veren sözleşmeler imzaladıktan sonra Serbestçe İlişkili Devletler (FAS) olarak bilinen egemen ülkelerdir.
2023 ve 2024’te sona erecek olan sözleşmeler yeniden müzakere ediliyor ve rapor, müzakerelerin başarısız olması durumunda bu devletlerin finansman için Çin’e bakabileceği konusunda uyarıyor.
“Kuzey Pasifik’in çoğunu kapsayan geniş FAS karasuları, Guam ve Hawaii’deki ABD savunma varlıkları ile Doğu Asya kıyı suları arasında önemli bir stratejik tampondur.
Raporun yazarları arasında ABD Hint-Pasifik Komutanlığı’nın eski bir komutanı olan Philip Davidson ve eski ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı olan David Stilwell de bulunuyor.
Pekin, bu devletlerden birini kendi yanına çekmeyi başarırsa, “stratejik olarak hayati bir coğrafi komuta alanındaki ABD askeri yeteneklerini tehlikeye atacak ve Pasifik bölgesinin çok ötesinde etkileri olan bölgesel mimarinin daha geniş bir şekilde yeniden düzenlenmesine kapı açacaktır,” diyor rapor.
Marshall Adaları’ndaki ABD füze savunma test merkezi, ABD’nin uzay ve füze savunma yetenekleri için kritik öneme sahip.
Raporda, Pasifik bölgesi genelinde Çin’in limanlara ve Münhasır Ekonomik Bölgelere erişimini artırmaya, ABD’nin askeri güç yansıtma çabalarını engellemeye, istihbarat toplama ve gözetleme yeteneklerini artırmaya, Tayvan’ın diplomatik ortaklarını azaltmaya ve Çin’in siyasi ve ekonomik kalkınma modelini teşvik etmeye çalıştığı belirtildi.
“Çin, Pasifik Adaları’nı önemli bir stratejik çıkar alanı olarak görüyor.”
Washington’un “Pekin’in bölgesel ihmal ve terk edilme algılarından yararlanma çabalarına karşı koymak” için Çin’in ekonomik yardımına bir alternatif sunması gerekiyor diye ekleniyor.
Çin’in, ‘askeri faydalı’ Çin araştırma gemilerinin izinsiz olarak tespit edildiği FAS’taki artan faaliyetlerini izlemek için daha fazla kaynağa ihtiyaç var.
Raporda, Mikronezya Federe Devletleri’nin yakın zamanda yeni ABD askeri tesisleri geliştirmeyi kabul ettiği ve Palau’nun ABD’den hava pistleri, limanlar ve üsler inşa etmesini talep ettiği ve “Washington’un savunma ihtiyaçları ile uyumlu olduğu ölçüde ciddi olarak düşünmesi gerektiği” belirtildi.
Kaynak: gdh
