Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Grossi, İran’ın nükleer tesislerine yönelik ABD ve İsrail saldırılarına rağmen, ülkenin “birkaç ay içinde” yeniden uranyum zenginleştirmeye başlayabileceğini söyledi.
ABD merkezli CBS News’e konuşan Grossi, İran’ın bazı nükleer tesislerinin zarar gördüğünü ancak altyapının tamamının yok olmadığını belirtti. Grossi, “Birkaç ay içinde bazı santrifüjleri yeniden çalıştırıp zenginleştirilmiş uranyum üretmeye başlamaları mümkün,” dedi.
ABD ve İsrail saldırıları
İsrail, 13 Haziran’da İran’daki nükleer ve askeri tesislere yönelik hava saldırıları başlatmış, bu saldırıların İran’ın nükleer silah geliştirmesini engellemeyi amaçladığını duyurmuştu. Tahran ise nükleer silah üretme hedefi olduğunu sürekli olarak reddediyor.
İsrail’in saldırılarını takiben ABD de İran’ın nükleer programında kritik rol oynayan üç tesisi bombaladı.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, saldırılar sonrası bazı tesislerdeki hasarın “ciddi” olduğunu belirtti ancak detay vermedi. ABD Başkanı Donald Trump ise İran’ın nükleer programının “on yıllar geriye götürüldüğünü” savundu.
UAEA: “Her şey yok olmadı”
Grossi, bazı tesislerin hâlâ ayakta olduğunu belirterek, “Bazı materyaller saldırıda yok olmuş olabilir, ancak bir kısmı başka yerlere taşınmış da olabilir. Nerede olduklarını bilmiyoruz. Bu konuda açıklığa kavuşturulması gereken hususlar var,” ifadelerini kullandı.
Ajansın elindeki verilere göre, İran saldırılar öncesinde yüzde 60 oranında zenginleştirilmiş yaklaşık 408 kilogramlık uranyum stokuna sahipti. Bu oran, sivil amaçlı kullanımın üzerinde ancak nükleer silah üretimi için gereken seviyenin altında bulunuyor. Ancak söz konusu uranyum daha fazla zenginleştirilirse teorik olarak dokuzdan fazla nükleer bomba üretilebileceği değerlendiriliyor.
İran IAEA ile iş birliğini askıya aldı
Saldırıların ardından İran Meclisi, UAEA ile teknik iş birliğini askıya alma yönünde karar aldı. Tahran yönetimi, Grossi’nin başta Fordo olmak üzere hasar gören tesislere ziyaret talebini de reddetti.
Grossi, “Nelerin var olduğunu, nereye taşındıklarını ve ne olduğuna dair yerinde teyide ihtiyacımız var,” dedi.
Trump: Uranyum stoku taşınmadı
Öte yandan eski ABD Başkanı Donald Trump, Fox News kanalına verdiği röportajda, İran’ın yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyum stokunu taşımadığı görüşünü dile getirdi. Trump, “Bu çok zor bir iş. Ayrıca çok az bir süre önce saldırı kararı alındı. Bir şey taşımaya fırsatları olmadı,” ifadelerini kullandı.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio da yaptığı açıklamada, UAEA’nın İran’daki denetim ve doğrulama çabalarına verdikleri desteği yineledi. Rubio, Grossi ve ekibinin “özverili ve profesyonel çalışmalarını” takdir ettiklerini söyledi.
Kaynak: M5 / CBS News
