M5 Analiz: Rusya, Hamas ve Fetih’i tek çatı altında buluşturmak istiyor
Rusya, bir süre önce Hamas ve Fetih hareketlerini tek bir Filistin çatı yapılanması altında buluşturmak için görüşmelere davet etti.
Filistinli taraflar arasında son günlerde başlayan siyasi yakınlaşma çerçevesinde ve Filistinli grupların genel sekreterlerinin katıldığı toplantı sürecinin bir parçası olarak Rusya Dışişleri Bakanlığı, Hamas ve Fetih’in ortak bir “Filistin çatı yapılanması”nda buluşma olanaklarını tartışmak ve İsrail ile barış sürecine ilişkin diğer gündem maddelerini müzakere etmek için toplantıya davet etti.
Moskova 2011 yılında Filistin uzlaşma müzakerelerine ev sahipliği yapmıştı ve 2019 yılında da aynı dosyayı tartışmak üzere Filistinli grupları bir araya getirmişti. Ancak görüşmelerde herhangi bir sonuç çıkmamıştı.
ABD’nin İsrail’i merkeze alan siyasetine tepki olarak Filistin Yönetimi de barış sürecini ABD yerine Rusya’nın denetlemesini istiyor ve Moskova’ya yaklaşıyor.
Böyle bir ortamda Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Filistinli grupların temsilcilerinin talebinden hareketle Hamas ve Fetih’i Moskova’da bir araya getirecek bir görüşme davetini yineledi.
FKÖ Siyasi Daire Başkanı Enver Abdulhadi’nin Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov’dan 7 Eylül’de bir araya geldikleri sırada Filistin uzlaşmasını tartışmak ve iki grup arasında kapsamlı bir diyalog süreci başlatmak şartıyla Hamas ile bir görüşme düzenlemesini talep etti.
Hamas’ın üst düzey isimlerinden Hüsam Bedran’a göre söz konusu görüşmenin Moskova’da eylül ayının sonunda gerçekleştirilmesi bekleniyor.
Hüseyin Bedran, Bogdanov’un, Filistin Platformu’nun düzenlenmesiyle ters düşmemesi, iki hareketin çeşitli konulardaki tutumlarını birleştirmesi ve aynı şekilde uzlaşma dosyasını tartışması şartıyla toplantıyı organize etmek için bir dizi Hamas lideriyle temasa geçtiğini söyledi.
Bu girişimlerde özellikle Rusya’nın, Hamas ile görüşerek ABD Başkanı Trump’ın Barış Planı’na, Birleşmiş Milletler (BM) Antlaşması’na ya da Filistin ve İsrail arasındaki yeni bir barış sürecinde atılacak herhangi bir adıma ters düşmeyecek bir pozisyon elde etmeye çalıştığı gözlemleniyor.
Masaya yatırılan dosyalar hakkında yorum yapan Fetih Hareketi Sözcüsü Hüseyin Hamayel, Moskova’nın bölünmüşlüğü sona erdirip Hamas’ın FKÖ’ye katılması dahilinde Filistin Forumu’nun düzenlenmesini ve İsrail ile ilişkileri normalleştirme ve barışı sağlama gibi Filistin’de çözüme kavuşturulmayı bekleyen dosyalara ilişkin gruplar arasında kapsamlı bir diyalog başlatma olasılığının tartışılacağını söylüyor.
Ancak Hamas, Moskova’da bu dosyaların tartışılma ihtimalinden söz etmiyor.
Hamas Hareketi yöneticilerinden Hamad er- Rakb, Moskova’da müzakere masasında İsrail ile barış sürecine ilişkin birtakım dosyalar olduğunu vurgulayarak “Hamas, Moskova toplantısının nihai sonucuna bakmaksızın, uluslararası toplumun büyük bir parçası sayılan ve Hamas’ı terör listesine alan Ortadoğu Dörtlüsü’nün bir üyesi olan Rusya ile iyi bir diplomatik ilişki kurmaya çalışıyor” dedi.
Hamas ve Rusya arasındaki ilişkiye değinen Rakb “Uzun süredir iyi bir ilişkimiz var ve sürekli iletişim halindeyiz. Hamas’tan bilgi elde etmek istiyorlar. Görüşmelerimiz Rus liderlerle gerçekleşti. Ancak bu ilişki Dışişleri Bakanlığı ile sınırlı ve güvenlik birimlerini içermiyor” dedi.
Fetih ve Hamas, uluslararası meşruiyet kararlarına uygun olarak Filistinlilerin haklarını desteklemek için büyük ölçüde Moskova’ya itimat ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Rusya’nın barış sürecinin gözetmeni olmasını birçok kez tercih etti ve bunu Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ortadoğu Özel Temsilcisi Mihail Bogdanov ile görüştü.
ABD’nin barış süreci için artık uygun bir aktör olmadığını, bu yüzden Rusya’nın doğrudan ya da parçası olduğu bu dosyada en uygun seçenek olduğununu düşünen Fetih, Moskova’daki görüşme konusunu farklı bir açıdan ele alıyor.
Moskova’daki toplantıların katılımcısı olan Fetih Hareketi’nden bir kaynağın açıklamalarına göre Filistin liderliği, barış süreci dosyasını uluslararası gözetim altında ve eğer uzlaşma sağlanırsa Rusya gözetiminde görüşülmesine yönelik talimatlar verdi.
Fetih Hareketi Merkez Komitesi üyesi Izam el-Ahmed’in açıklamalarına bu Eylül sonundaki toplantı çatışmayı sona erdirmek üzere yakında Filistin-İsrail müzakerelerine başlanacağını duyurmak için toplanacak.
