Gulf Statean Alytics: Türkiye İHA süper gücü mü oluyor?

Dünya Türkiye’nin ilk milli S/İHA Sistemi Bayraktar TB2’nin başarılarını konuşurken, CHP bu sistemlerin başmimarı Selçuk Bayraktar’a saldırıyor.

Jamestown Vakfı’nda öğretim üyesi ve Kiev Uluslararası Politika Araştırmaları Merkezi’nde Yardımcı Uzman olan Dr. Sergey Sukhankin, Türkiye’nin milli imkanlarla geliştirdiği ve terörle mücadele başta olmak üzere yurt içi ve yurt dışı operasyonlarda büyük başarılara imza atan Türk İHA’ları ile ilgili bir makale kaleme aldı.

Gulf Statean Alytics’te yayımlanan makalede, Türk İHA’larının bu başarılar ardından kazandığı popülerlikle, küresel silah pazarında aranan araçlar haline geldiği belirtildi.

Sukhankin makalesinde, savaşlar ve silahlı çatışmaların tarihin gidişatını değiştirdiğini ve teknolojik ilerlemeyi yönlendirdiğini belirtirken, bu tarihin İHA’lar için kesinlikle doğru bir çıkarım olduğunu ifade ediyor.

Çünkü, 11 Eylül sonrası Washington’un uluslararası terörizmle savaş stratejisinin ilanından sonra, istihbarat toplama ve keşif için İHA’ları kullanma, niteliksel olarak yeni bir aşamaya geçti.

Kırılma noktası olarak Şubat 2002’yi gösteren Sukhankin, ‘Amerikan Predatorları ilk öldürme görevini yerine getirdiğinde, bir oyun değiştirici haline geldiler. Bu noktadan itibaren, insansız hava muharebe araçlarına (UCAV) sahip olmak, teknolojik olarak gelişmiş tüm ülkeler ve orduları için bir öncelik ve prestij meselesi haline geldi. Şimdi, Türkiye de bu seçkin kulübe katıldı.’ ifadelerini kullandı.

TÜRKİYE’NİN YÜKSELİŞİ

Sukhankin makalesinde İHA’lar konusunda başarı elde eden Türkiye’nin, bu alandaki tarihsel süreci makalesinde şöyle anlatıyor…

1975 yılında Kıbrıs Barış Harekatı nedeniyle, Türkiye’ye uygulanan silah ambargosu sonucunda Ankara’nın, bir savunma şirketi olan ASELSAN’ın ortaya çıkmasına yol açan iddialı bir program başlatıldı. Ardından HAVELSAN (1982), Roketsan (1988) ve TAI (2005) gibi yeni büyük şirketler ortaya çıkmaya başladı. İllegal öegütlerle mücade etmek zorunda kalan Türk Silahlı Kuvvetleri’nin, istihbarat toplama, tanınma ve askeri operasyonlar için İHA’lar gibi bir askeri modernizasyona ihtiyaç duydu. Türkiye’nin bu yöndeki ilk adımı ithalata, güvenilerek atıldı.

Sukhankin, ancak hayal kırıklığına neden olan bir süreçte, 1996’da Amerikan İHA’larının satın alınamaması ve 2006’da İsrail İHA’larının felaket olduğunun ortaya çıkması, Ankara’yı yeni bir çözüm arayışına ittiğini belirtiyor. Türkiye artık yurt dışından ithal edilmek durumunda olan malların yurt içinde üretilmesini sağlayarak dışarıya bağımlılıktan kurtulmak için, bu alanda ‘ithalat ikameci saniyeleşme’ stratejisi yürütmeye başladı.

Uzmana göre ABD’nin İHA’larına ihracat yasağı getirme kararı, birçok yönden Türkiye’de ithalat ikame stratejisine canlandırdı ve sonuçta ‘TÜRKİYE BAŞARDI’

Sukhankin bu iddiasına destek olarak Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir’in, ‘ABD’nin onaylamadığı bazı projeler için teşekkür ediyorum, çünkü bu durum bizi kendi sistemlerimizi geliştirmeye yöneltti.’ sözlerini hatırlatarak şöyle devam etti.

2018 yılına kadar Türkiye, TSK’nın askeri operasyonlarda kullandığı İHA alanında gözle görülür bir ilerleme sağladı. 2019’un sonuna doğru, ülke ‘dünyanın en büyük ikinci silahlı İHA kullanıcısı’ ve ‘insan müdahalesi olmadan hedef bulabilen, izleyebilen ve yok edebilen İHA’ları kullanan ülke’ oldu. Bu noktada Bayraktar TB2, 2016 yılında ilk etkisiz hale getirme görevini gerçekleştirerek, Türkiye’nin ilk yerli silahlı İHA sistemi oldu.

DÖNÜM NOKTASI: 2020 BAHAR KALKANI HAREKATI

Sukhankin, Türk İHA/SİHA’larının 2016-2019 yılları arasında Fırat Kalkanı Harekâtı, Zeytin Dalı Harekatı, Barış Pınarı Harekatları kapsamında ve Türkiye’nin Irak’ın kuzeyindeki PKK’lılara karşı başarıyla kullanıldığını belirtiyor ancak, Türkiye’nin İHA kullanımında dönüm noktasına 2020’nin başları olduğunu ifade ediyor.

Katil Esed rejiminin Türk askeri gözlem noktasına düzenlediği üzerine hava saldırısı 34 Türk askeri şehit olmuştu. 27 Şubat’ta Türk Ordusu, Milli Suriye Ordusu birlikte Bahar Kalkanı Harekatını başlattı.

Operasyon kapsamında rejimine ait, ikisi jet 4 uçak, sekiz helikopter, 135 tank ve beş hava savunma sistemi imha edildi. Türk ordusu 2.557 rejim unsurunu etkisiz hale getirdi. Türkiye ayrıca, 10 Rus Pantsir orta menzilli havadan havaya füze ve uçaksavar topçu sisteminin imha edildiğini duyurdu.

Sukhankin’e göre özellikle Bayraktar SİHA’ların yürüttüğü bu operasyon, söz konusu alanda şu temel 3 noktayı ortaya çıkardı…

1- Türkiye İHA’larının güç ve yeteneklerini muazzam ve koordineli bir şekilde kullandı

2- Ankara Suriye’deki Esed rejimi unsurlarına karşı silahlı İHA kullanmaya hazır

3- Anka-S ilk askeri operasyonunda

Star.com.tr’de yer alan haberde Sukhankin, kayıpların sayıları ile ilgili farklı yorumlar olsa da, ‘Bu başarı Bayraktar TB2 ve Anka-S’nin kullanımına atfedilmelidir.’ diyor.