ABD Çin’in ‘benim toprağım’ dediği Tayvan’a devasa silah satışına hazırlanıyor

ABD resmi olarak Tayvan’ı bağımsız bir ülke olarak tanımasa da, “Tek Çin” politikasını baltalama faaliyetlerini, adayla ticari bağlar ve silah anlaşmalarıyla devam ettiriyor.

Çin ise son dönemde bağımsızlığı daha fazla savunan Tayvan’ı, nihayetinde anakara Çin ile yeniden birleşmek zorunda kalacak bir ayrılıkçı eyalet olarak görüyor.

Daha önce de, Çin’in tüm uyarılarına rağmen Tayvan’la silah anlaşması yapan ABD, yeni devasa bir anlaşmaya hazırlanıyor. Reuters’a göre, ABD’li yetkililerin, 7 milyar dolarlık yeni bir silah satışını onaylamaları bekleniyor.

Anlaşma kapsamında Çin’in yanı başındaki adaya sadece otonom sistemler değil, savunma sistemleri, uzun menzilli saldırı füzeleri ve savaş uçakları gibi savunma ve saldırı teçhizatı da sağlanacak

ABD’nin Tayvan’a yaptığı en büyük ikinci silah satışı anlaşmasının onaylanması halinde, son 4 yılda Tayvan’a 15 milyar dolarlık silah satan ABD, bu anlaşmalara bir yenisini eklemiş olacak.

Wall Street Journal’a göre anlaşma, daha önce Washington’un bu tür anlaşmalar yapmasını engelleyen Füze Teknolojisi Kontrol Rejimi’nde (FTKR) yapılan son değişikliklerle, 400 milyon dolarlık MQ-9B Reaper İHA’lar da, anlaşma kapsamına alınabilecek.

Anlaşmanın ayrıca, Harpoon gemi savar füzesinin uzun menzilli kara saldırısı varyantı olan AGM-84H / K SLAM-ER füzelerini de içerdiği bildiriliyor. New York Times’a göre, silah Çin hava savunma sistemlerinin menzilinin ötesinden ateşlenebilir, yani bir çatışma durumunda Çin anakarasındaki hedefleri vurmak için neredeyse kesinlikle kullanılabilirler.

İLK ANLAŞMA DEĞİL…

Çin’in haber portallarından biri olan Global Times’ın Perşembe günkü haberine göre ise, Tayvan’ın bazı medya kuruluşları, planların medyanın spekülasyonundan başka bir şey olmadığını söylüyor.

Geçtiğimiz ay Washington, Tayvan ile 8 milyar dolara 90 gelişmiş F-16V “Viper” için büyük bir anlaşma yapmıştı. Önceki anlaşmaya göre, ABD ayrıca 1990’larda Tayvan’a satılan eski F-16 savaş uçaklarını, onları Halk Kurtuluş Ordusu’nun en iyi uçaklarından bazılarıyla mücadele edecek şekilde baştan aşağı geliştirecek.

Tayvan’ı özerk bir eyalet ve ulusal topraklarının bir parçası olarak gören Pekin yönetimi ise, ABD silah satışlarını isyancı güçlerin silahlandırılması ve Çin egemenliğinin ağır ihlali olarak görüyor. Çin her yeni silah satışıyla itirazlarını artırarak ABD’yi 1972 Şangay Bildirisi ve müteakip anlaşmalarda kabul ettiği Tek Çin İlkesine saygı göstermeye çağırdı.

TAYVAN MESELESİ

Japonya’nın 1895 yılındaki savaşta Çin’i yenilgiye uğratarak el koyduğu Tayvan Adası’ndan, mağlubiyetle ayrıldığı İkinci Dünya Savaşı sonrası çekildi. Savaş sonrası Çin’de, komünistlerle milliyetçiler arasında iç savaş başladı. 1949 yılında Mao Zedong öncülüğündeki Çin Komünist Partisi’nin iktidarı almasıyla, Milliyetçi Parti yanlıları kaçarak Tayvan Adası’na sığındı. Komünist Parti yönetimindeki Çin Halk Cumhuriyeti’nden adaya kaçan milliyetçiler 1912 yılında kurulan Çin Cumhuriyeti’nin burada devam ettiğini savunurken, Komünist Parti Tayvan’ı ülkenin özerk bir bölgesi olarak görmeye devam etti.

Ülkede ortaya çıkan iki farklı siyasi otoritenin neden olduğu gerilim ve karmaşa 1971’deki Birleşmiş Milletler (BM) kararıyla yeni bir boyut kazandı. BM siyasi otorite olarak tanıdığı Çin Cumhuriyeti (Tayvan) yerine siyasi otorite olarak Çin Halk Cumhuriyetini tanıma kararı aldı. Karar sonrası Tayvan, bağımsızlık arayışını dönemsel farklılıklarla sürdürdü. 2005 yılında Çin Ulusal Kongresi’nin yürürlüğe koyduğu ‘ayrılma/bölünme karşıtı kanun’ (Anti-secession Law) ile Tayvan’a karşı sürdüreceği tutumu açık bir şekilde ortaya koydu.