Uzmanlar, insanları ‘zombi geyiklere’ karşı korumak için kurtları kullanacak
Bilim insanları yabani hayvan sürülerini etkileyen korkunç bir hastalığa karşı ilk savunma hattını ABD’deki Yellowstone Milli Parkı’nın kurtlarıyla oluşturuyor.
Araştırmacılar parkta yürütülen bir araştırma projesinde avcı temizleme etkisi diye bilinen bir olguyu inceliyor. Bu etki, bir yırtıcı hayvanın, bir sürüdeki en hasta hayvanları öldürerek nüfusun sağlığını korumasıyla meydana geliyor.
Söz konusu fikir işe yararsa kurtların, geyik ve benzeri hayvanlara bulaşan kronik zayıflama hastalığının yayılmasını sınırlamada önemli bir rol oynayacağı düşünülüyor. Ayrıca uzmanlar bu hastalığın bir gün insanlara da bulaşmasından endişeleniyor.
Bulaşıcı bir nörolojik hastalık olan kronik zayıflama hastalığı, o kadar sıradışı ki bazı uzmanlar buna “uzaydan gelen hastalık” derken, halk arasında da “zombi geyik hastalığı” diye biliniyor.
İlk olarak 1981’de yabani geyikler arasında keşfedilen bu beyin hastalığı, halsizlik, salya akıtma, sersemleme, zayıflama gibi semptomlarla ölüme yol açıyor. Hastalık, bulaşıcı süngerimsi ensefalopatiler (transmissible spongiform encephalopathies) adı verilen bir grubun üyesi. Bu hastalıkların en ünlüsü deli dana hastalığı olarak biliniyor.
Etin pişirilmesi hastalığa yol açan prionları (hastalıklara neden olan proteinler) öldürmeye yetmediği için uzmanlar, kronik zayıflama hastalığının, geyik veya benzer hayvanları avlayan ve tüketen insanlar arasında da yayılabileceğinden korkuyor.
Ancak söz konusu projenin ardındaki bilim insanları, hastalık nedeniyle kolayca avlanabilen bu geyiklerin kurtlar tarafından yakalanmasıyla bu tehlikelerin de önlenebileceğini düşünüyor. Zira hastalığın kurtlara bulaşabildiğine dair kanıt bulunmuyor.
Projeye liderlik eden, Penn State Üniversitesi’nde yaban hayatı ekolojisi alanında doktora öğrencisi Ellen Brandell’e göre Yellowstone’daki ilk sonuçlar, kurtların, avlarındaki kronik zayıflama salgınlarını geciktirebileceğini ve salgın boyutunu küçültebileceğini gösterdi.
Brandell, konuyla ilgili şunları söyledi:
“Kurtlar enfekte geyikleri yok edecek en iyi hayvan türü gibi görünüyor. Çünkü onlar koşucular, avlarını kovalar ve zayıf olanları ararlar.”
