NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, son açıklamasında Rus lider Putin’in savaşı Avrupa’ya doğru yayması halinde ittifaktan tarihin en ağır askeri tepkisini alacağını açıklarken, Ukrayna Genelkurmay eski Başkanı, günümüzde Londra Büyükelçisi Valeri Jalujni’nin açıklaması büyük ilgi çekti: “Savaş sürecinde NATO’nun 5’nci Maddesi’nin Doğu Avrupa ülkeleri, özellikle Baltık Cumhuriyetleri ile Polonya için işlemediğini fark ettik…”
Ukrayna’nın Polonya sınırındaki kenti Lvov’da Katolik eğitim kuruluşlarının konferansı çerçevesinde gençlerle buluşan Jalujni, NATO’nin “birimiz hepimiz hepimiz birimiz için” sloganını yaşama geçiren 5’nci maddesinin Rusya yakınındaki riskli devletler için uygulanmayacağının anlaşıldığını savundu.
Jalujni “Baltık Devletleri, 5. Madde’nin olmadığını ve hiçbir zaman olmadığını anlıyor. Polonya da bunu anlıyor, çünkü oraya zaman zaman füzeler düşüyor – bazen bizimkiler, bazen Ruslar. Romanya her şeyi anlıyor, ancak sessiz kalıyor” iddiasında bulundu.
Büyükelçi, Ukrayna ordusunun başında olduğu dönemde, iki Rus insansız hava aracının Romanya topraklarına düşmesinin ardından “Romanya’dan arayıp tek kelime etmememi istediklerini” sizlere hatırlatmalıyım.
Jalujni şu sözleriyle NATO’yu sorguladı:
“NATO’nun 5’nci Maddesi’nin hangi şartlarda kim için devreye gireceği gördük ki büyük bir soru işareti. Müttefiklerin çekirdek unsurları güvenlik analizi yaptıktan sonra buna karar verecekler büyük ihtimalle de vermeyecekler. Bu nedenle, Ukrayna’nın NATO üyesi olmasının askeri güvence getireceğine inanmıyorum. Ancak siyasi bir garanti sağlayabilir. 5’nci Madde’nin Ukrayna için çalışacağına inanmıyorum…”
Rutte’den Rusya’ya yeni tehditler
Bu arada, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, ABD-Rusya arasında sürmekte olan ve Rus lider Putin’i kurtarma eğilimi sergileyen görüşmelerden endişe duyan Polanya başta Doğu Avrupa ülkelerini yatıştırma çabası sergiliyor.
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Rusya’yı, ittifakın her zaman Polonya’nın veya herhangi bir diğer üyenin yanında duracağı ve bir saldırıya tepkisinin “yıkıcı” olacağı konusunda uyardı.
Rutte, Polonya’nın başkenti Varşova’ya yaptığı ziyarette, Polonya Başbakanı Donald Tusk ile birlikte yaptığı kısa açıklamalarda bulundu. Tusk, Rusya ile ABD arasında Ukrayna’daki 3 yıllık savaşı sona erdirmeyi amaçlayan görüşmelerin herhangi bir sonucuna hazırlıklı olmanın önemli olduğunu söyledi.
32 üyeli ittifakın doğu kanadındaki NATO üyeleri, özellikle Polonya ve Baltık ülkeleri, görüşmelerin Rusya lehine bir çözümle sonuçlanmasından aşırı derecede endişe duyuyorlar. Böyle bir sonucun Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ülkesinin güçlerini yeniden inşa etmesine ve önümüzdeki yıllarda bölgedeki diğer ülkeleri tehdit etmesine olanak tanıyacağından korkuyorlar.
Rutte, ne Putin’in ne de herhangi birinin böyle bir şeyden sıyrılabileceğini düşünmemesi gerektiğini söyledi.
“Eğer biri yanlış hesap yaparsa ve Polonya’ya veya başka bir müttefike saldırıda bulunarak kurtulabileceğini düşünürse, bu vahşi ittifakın tüm gücüyle karşılaşacaktır. Tepkimiz yıkıcı olacaktır. Bu, Vladimir Vladimirovich Putin ve bize saldırmak isteyen herkes için çok açık olmalı,” dedi Rutte.
Rutte’nin uyarısı, Başkan Donald Trump’ın iktidara dönüşünün geçmiş on yıllardaki güvenlik varsayımlarını sarstığı ve Avrupa’yı ABD’ye olan güvenlik bağımlılığından kurtulmaya ittiği bir dönemde geldi. Avrupa ülkeleri silahlara yönelik iddialı yeni yatırımlar planlıyor.
Trump, Rutte ile Beyaz Saray’da yaptığı görüşmede, Ukrayna’da bir barış anlaşmasının Rusya’nın diğer ülkelere saldırmasına yol açacağına inanmadığını söyledi.
Rutte, daha önce Rusya’nın on yılın sonuna doğru Avrupa topraklarına yeniden saldırı düzenleyebileceği uyarısında bulunmuştu.
“Rusya’nın ittifakımız için en önemli ve karanlık tehdit olduğunu ve olmaya devam ettiğini unutmayalım. Rusya’nın savaş ekonomisine doğru ilerlediğini ve bunun silahlı kuvvetlerini inşa etme kapasiteleri ve kabiliyetleri üzerinde büyük bir etkisi olacağını unutmayalım,” dedi
Kaynak: M5
