Gazze’de devam eden savaş, Filistin meselesini yeniden Arap dünyasının gündemine taşıdı.
ABD’nin önde gelen gazetelerinden Wall Street Journal (WSJ), savaşın başından beri Ürdün’den Umman’a ve Mısır’dan Fas’a kadar birçok ülkede on binlerce kişinin Filistin’e destek için sokaklara indiğini yazarken, Arap ülkelerinin İsrail’e karşı kuvvetli adımlar atmadığı değerlendirmesini yaptı.
Arap kamuoyunda İsrail’in en büyük destekçisi ABD’ye tepkilerin de her geçen gün büyüdüğüne dikkat çekilen analizde, bu baskıya rağmen Arap liderlerin Washington’la ilişkilerini iyi tutmak için talep edilen netlikte kararları alamayabileceği savunuldu.
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın girişimiyle başlatılan İbrahim Anlaşmaları kapsamında Fas, Bahreyn, Sudan ve Birleşik Arap Emirlikleri, İsrail’le ilişkileri normalleştirmişti.
Suudi Arabistan’ın ABD arabuluculuğunda İsrail’le ilişkileri normalleştirme süreciyse Gazze’de savaşın başlaması nedeniyle askıya alınmıştı.
Ürdünlü siyasi analist Usame Şerif, 2010’da patlak veren ve Arap dünyasını sarsan protesto olaylarını hatırlatarak, şu değerlendirmeyi paylaştı:
“Çok hassas ve epey tehlikeli bir aşamadayız. Özellikle Arap liderler, Filistinlilere sırt çevirdikleri gerekçesiyle tepki çekip üzerlerinde baskı hissederken, ne tür bir reaksiyonla karşılaşacağımızı bilmiyoruz.”
Haberde, Hamas’ın Gazze’de Müslüman Kardeşlerin bir kanadı olarak faaliyet gösterdiği hatırlatılarak, bu açıdan “Mısır, Ürdün ve Körfez’deki Arap hükümetlerinin tehlikeli bulduğu İslamcı, milliyetçi bir hareketi temsil ettiğine” dikkat çekildi.
Umman merkezli düşünce kuruluşu Kudüs Siyasi Çalışmalar Merkezi’nden Ureyb Rentavi ise “Yeni bir Arap Baharı dalgası senaryosunu göz ardı etmeyin. Bu birçok ülkeyi kapsayabilir” yorumunu yaptı.
Gazze savaşı
Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin Kassam Tugayları’nın 7 Ekim’de başlattığı Aksa Tufanı operasyonuna, İsrail de Demir Kılıçlar operasyonuyla yanıt vermişti.
Filistin Sağlık Bakanlığı’nın paylaştığı rakamlara göre, İsrail ordusunun bombardımanlarında Gazze’de 5 bini çocuk, 3 bin 300’ü de kadın 12 bin kişi öldürülürken, yaralananların sayısıysa 30 bine ulaştı.
İsrail ise Gazze’den düzenlenen saldırılarda 372’si asker en az 1200 kişinin öldürüldüğünü, 5 bin 132 kişinin de yaralandığını duyurdu.
Kaynak: Independent, Wall Street Journal, AFP
