Türkiye’nin bir kriz bölgesine Bayraktar TB 2 SİHA ile müdahalesi 4 ay gibi kısa bir zaman diliminde sonuç verdi: İsrail-Birleşik Arap Emirlikleri ittifakı tarafından desteklenen Sudan’daki milis örgütü, özellikle başkent Hartum’da ağır bir yenilgi yaşıyor.
15 Nisan 2023 günü başlayan Sudan’daki iç çatışmada, meşru Sudan ordusu ile adı, eski diktatör Ömer el-Beşir döneminde Darfur’da Afrikalı soykırımına karışmış Muhammed Hamdan Dagalo liderliğindeki milis güçler kanlı bir hesaplaşma yaşıyor.
Eski adlarıyla Cancavid, bugünkü adlarıyla Hızlı Destek Gücü olarak adlandırılan milisler savaşın başında gerçekleştirdikleri ani ataklar ile General Abdülfettah el-Burhan komutasındaki Sudan ordusuna karşı belirgin üstünlük sağladılar. Bu gelişme sonucunda meşru yönetim, başkent Hartum’dan çıkmak ve 800 km. mesafedeki ülkenin strtaejik liman kenti Port Sudan’a yerleşmek zorunda kaldı.
Meşru Sudan yönetimi, Türkiye tarafından destekleniyor. Savaşın Sudan ordusuna avantaj sağlayan kırılma noktası, Kasım 2024 başlarında Türkiye’nin Sudan ordusuna sıyışı açıklanmayan miktarda Bayraktar TB 2 SİHA sistemleri vermesi oldu.
Bugüne kadar görev aldığı tüm asimetrik savaş alanlarında başarısını kanıtlayan Bayraktar TB 2’nin devreye girmesiyle birlikte savaşın seyrinin değiştiği görüldü. Özellikle, 27 Ocak 2025 günü, savaşın başlamasından bu yana kuşatma altında adeta direniş savaşı veren Hartum yakınlarındaki Sudan Tank Tugayı’nın ilk kez kuşatmayı yarması, başkentin kaderini de çizen bir gelişme oldu.
Sudan ordusu, artık Hartum’un büyük bir kesimini kontrol altına almış durumda.
Sudan devlet televizyonu Perşembe günü, Sudan Silahlı Kuvvetleri’nin, Hartum’un merkezinde, Mavi Nil Nehri’nin hemen güneyinde bulunan sarayı kuşattıktan hemen sonra control altına aldığını duyurdu.
Reuters’ın tanıklara ve askeri kaynaklara atıfta bulunarak aktardığına göre, çarşamba gecesi ve perşembe sabahı sarayın yakınında çatışmalar çıktı ve patlamalar ve hava saldırıları duyuldu. SAF’ın çarşamba gecesi binayı geri almak için saraya saldırı başlattığı bildirildi. Bir askeri kaynak AFP’ye ordunun saraya 500 metre kadar yaklaştığını ve “güneye doğru çekilmeye çalışan 30 araçlık bir RSF konvoyunu yok ettiğini” söyledi.
Sudan Tribune Perşembe günü, her iki tarafın da çatışma sırasında topçu, insansız hava araçları ve zırhlı araçlar kullandığını bildirdi. Sudan Tribune ayrıca, RSF’nin Perşembe günü güney Hartum’dan takviye getirmeye çalıştığını, ancak Sudan ordusunun hava gücü ve topçu güçlerini kullanarak takviyeye izin veren her türlü yolu kesmeyi başardığını bildirdi.
RSF’nin hem mensuplarında hem de muharebe teçhizatında ağır kayıplar verdiği bildirilirken, can kaybı rakamları henüz netlik kazanmadı.
Sosyal medyada dolaşan çatışma görüntülerinde, sarayın yakınında yangın çıktığı ve saray civarında yoğun top atışları yapıldığı görülüyor.
Bütün bunların yaşanmasından sonra cum asabah saatleri itibariyle Başkanlık Sarayı uzun bir aradan sonra ilk kez Meşru Yönetim’in kontrolüne girdi…
Nisan 2023’te patlak veren çatışmanın büyük bölümünde, saray, Hartum’un büyük çoğunluğuyla birlikte RSF’nin kalesi olarak kaldı. RSF şu anda Sudan’ın başkentinde havaalanı, merkez bankası, Zain telekomünikasyon kulesi ve çeşitli hükümet binaları da dahil olmak üzere bir dizi önemli yeri elinde tutuyor.
Hartum’daki son kayıplarına rağmen, paramiliter grubun lideri Hemedti olarak bilinen Mohamed Hamdan Dagalo, RSF’nin saraydan veya başkentten çekilmeyeceğine yemin etmişti. Cumartesi günü yaptığı bir video açıklamasında Hemedti, “Savaş Hartum’un içinde ve biz başkanlık sarayını terk etmeyeceğiz.”demişti.
İsrail-BAE için ağır darbe
Türkiye tarafından desteklenen Suriye meşru yönetiminin giderek ülkenin genelinde ve başkentte hakimileti ele geçirmeye başlaması, İsrail-Birleşik Arap Emirlikleri ittifakı açısından ciddi bir darbe olarak niteleniyor. BAE milis teşkilatına yaptığı askeri yardım nedeniyle, son Birleşmiş Milletler raporlarında “Darfur’daki soykırıma yardım etmekle” suçlandı, Türkiye’yi araya sokarak Sudan’ın meşru lideri Abdülfettah el-Burhan ile temas kurmaya çalıştı fakat Sudan halkı, milisler üzerinden yaşadığı acı olayların gerçek destekçisi olarak BAE’yi sorumlu görüyor.
Sudan’ın ikinci lideri Malik Agar, Salı günü Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa’ya, Sudan hükümetinin Hızlı Destek Güçleri’nin (RSF) isyanını çoğu eyalette nisan ayı sonuna kadar bastırmayı beklediğini söyledi.
Agar, haftalar önce başlattığı ve Uganda ile Cibuti’yi de kapsayan Afrika turunun bir parçası olarak pazartesi günü Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı eşliğinde Güney Afrika’nın başkentine ulaştı.
Sudanlı yetkili, RSF’nin Darfur bölgesindeki Afrika topluluklarına karşı ırkçı bir yaklaşımı tekrar tekrar kullanması konusunda endişe duyduğunu ifade etti. “Masalitler etnik kökenine sahip üyelerin diri diri gömülmesi, bu ağır ihlallerin bir kanıtı olmaya devam ediyor ve milislerin Darfur’daki ırksal gerekçelerle mevcut askeri seferberliği bu endişeleri güçlendiriyor” diye ekledi.
Sudanlı yardımcı lider, toplantıda ayrıca Kenya hükümetinin milislerin paralel bir hükümet kurma pozisyonlarını desteklemede attığı “tehlikeli adım”ın ele alındığını söyledi. Bunun uluslararası yasaların ve Afrika Birliği tüzüklerinin açık bir ihlali olduğunu ve Sudan’a karşı düşmanca bir hareket olarak sınıflandırıldığını, açıkça birliğini ve toprak egemenliğini hedef aldığını ve bölünmesini tehdit ettiğini vurguladı.
Kaynak: M5
