İsrail Biden’ın taleplerini dinlemezse ABD politikası değişebilir mi?

İsrail, Washington’un artan eleştirileri çerçevesinde, acaba sözleriyle eylemlerini örtüştürecek kararlı adımlar atacak mı?

ABD Başkanı Joe Biden’ın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yaptığı telefon görüşmesindeki uyarı tonu, Gazze Şeridi’nde felaket boyutundaki insani durumu ele almak ve yardım görevlilerini korumak için acil adımlar atmadığı takdirde, ABD’nin İsrail’e yönelik politikasını nasıl değerlendireceği sorusunu gündeme getirdi. ABD, özellikle bir yandan sivillerin ve sivil altyapının korunmasını talep ederken, diğer yandan İsrail’e ölümcül silahlar veren ve savaş uçakları ile tahrip gücü yüksek bombalar da dahil olmak üzere daha fazla silah satışına izin veren Washington’a yönelik artan eleştiriler çerçevesinde, acaba sözleriyle eylemlerini örtüştürecek kararlı adımlar atacak mı?

Biden ilk kez İsrail Başbakanı’na ateşi kesmesi ve sivillerin zararını gidermek için spesifik, ölçülebilir ve değerlendirilebilir adımlar atması çağrısında bulundu. Gazze Şeridi’ndeki Sağlık Bakanlığı’na göre Gazze’de ölenlerin sayısı 32 bini aştı. ABD’de önde gelen Demokratlar arasında İsrail’e silah satışının koşulları konusunda baskı artarken, Biden ilk kez İsrail’in Gazze’deki kampanyasına verdiği kararlı desteği yeniden değerlendirmeye istekli olduğunun sinyalini verdi.

Herhangi bir açıklama yok

Beyaz Saray, İsrail’in, Biden’ın taleplerine uyup uymadığının nasıl değerlendirileceği ve yönetimin İsrail’in taleplerini karşılamadığını tespit etmesi halinde ABD politikasının nasıl değişebileceği konusunda herhangi bir ayrıntı vermedi. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby perşembe akşamı gerçekleştirdiği basın brifingi sırasında şunları söyledi: “Önümüzdeki saatler ve günlerde İsrail’in, açık sınır geçişlerine gelen insani yardımda önemli bir artış, özellikle Ürdün’den daha fazla tırın gelmesi, sivillere ve yardım çalışanlarına yönelik şiddetin azaltılmasıyla ilgili gerçek değişiklikler hakkında açıklama yapmasını bekliyoruz. İsraillilerin, soruşturmaları üzerinde çalışırken sivillerin zarar görmesini azaltmak için pratik ve acil adımlar atmaya hazır olduklarını görmek istiyoruz.”

ABD’nin uyarılarını dikkate almaması halinde Biden yönetiminin İsrail’e karşı ne gibi adımlar atabileceğine ilişkin bir soru üzerine Kirby şu cevabı verdi: “İsraillilerin verdikleri taahhütleri yerine getirmelerini yakından izleyeceğiz. Eğer onların politika ve yöntemlerinde bir değişiklik olmazsa, bizim politika ve yöntemlerimizde değişiklikler olacaktır.”

Askeri yardım

Kirby, ABD’nin alacağı tedbirlerin İsrail’e yönelik askeri yardımların dondurulmasıyla ilgili olup olmadığı konusuna açıklık getirmekten kaçınarak şunları söyledi: “7 Ekim saldırısını takip eden iki ay haricinde İsrail’e ilave askeri yardım göndermedik. Gerçekleşen askeri satışlar, onaylanması yıllar süren ve Kongre’ye aylar ve yıllar önce bildirilen anlaşmalardır.

Bu noktada İsrail’in sadece Hamas’tan değil, İran da dahil olmak üzere tüm bölgeden gelen pek çok tehditle karşı karşıya kalmaya devam ettiğini unutmamalıyız. ABD’nin İsrail’in kendisini savunmasına yardımcı olma konusunda kesin bir kararlılığı var. İki bin kiloluk bomba anlaşması ve F-35’ler uzun zamandır gündemde olan ve çatışmayla ilgisi olmayan ekipmanlardır.”

Kirby, bir ateşkes anlaşmasına varılmasının önündeki engel olarak Hamas’ı suçladı. Biden’ın İsrail Başbakanı’nı, bir anlaşmaya nasıl varılacağını bulması için ekibini sonuna kadar yetkilendirmeye çağırdığını bildirdi. Biden ile Netanyahu arasındaki görüşmede, esirlerin kurtarılabilmesi ve yardımların ulaştırılabilmesi için geçici bir ateşkes ve çatışmalara ara verilmesi ihtiyacına odaklanıldığını kaydetti.

Kirby sözlerini şöyle sürdürdü: “Bir ideolojiyi, askeri yollarla ortadan kaldırmak zordur. Ancak Hamas liderliğinin başını kesebilir, kaynaklarını kurutabilir, altyapılarını, faaliyet gösterme, silah depolama, asker eğitme kabiliyetlerini ortadan kaldırabilirsiniz. Tüm bunlar askeri yollarla hedef alınabilir.”

Kirby, “Biden, esirlerin kurtarılabilmesi ve yardımların ulaştırılabilmesi için geçici bir ateşkes ve çatışmalara ara verilmesi gerektiğine inanıyor. Biden ayrıca, İsrail’in Hamas tehdidini takip etme hakkına sahip olduğuna ve bizim de İsrail’i desteklemeye devam edeceğimize inanıyor” ifadelerini kullandı.

Kapasite ve isteklilik

Bu açıklamalar, ABD’nin Gazze’ye yardım girmesine izin vermesi, sivil kayıpları en aza indirmesi ve yardım görevlilerini koruması için İsrail’e baskı yapmaya devam edeceğini gösteriyor. Ancak Biden yönetimi, Netanyahu, eşi benzeri görülmemiş askeri desteğe rağmen ABD’nin taleplerine giderek daha fazla karşı çıkarken bile, şu ana kadar herhangi bir cezalandırıcı tedbir uygulamak istemiyor.

Şarku’l Avsat’ın New York Times’dan aktardığına göre Demokrat senatörler, İsrail’in Gazze’deki savaşı yürütme biçiminden giderek daha fazla endişe duyduklarını ve silah satışları üzerindeki etkilerini kullanarak sivil ölümlerine itirazlarını kaydetmeyi ve ABD’nin İsrail’e verdiği desteğe koşullar koyması için Biden yönetimi üzerindeki baskıyı arttırmayı düşündüklerini bildirdi.

Maryland Demokrat Senatörü Chris Van Hollen’in bir yardımcısı, Demokratların, Başkan Biden’ın vetosunu aşmak için Kongre’nin her iki kanadında da süper çoğunluk gerektiren ve bu nedenle neredeyse imkânsız olan böyle bir önlemi geçirmenin zorluğuna rağmen, silah transferlerini engellemeye yönelik önlem de dahil olmak üzere, çeşitli yasama seçeneklerini değerlendirdiklerini söyledi. Senatörler şimdilik kaygılarını dile getirmek ve ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan İsrail’in insan haklarına saygı ve sivillerin korunmasına ilişkin kurallara uyduğunu göstermesini istemekle yetiniyor.

Kaynak: Sarkul Avsat