İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy, ülkesinin Fransa ve Suudi Arabistan ile birlikte Filistin Devleti’nin tanınmasına yönelik olası bir diplomatik adım üzerinde görüşmeler yürüttüğünü açıkladı. İngiliz The Guardian’ın haberine göre Haziran ayında düzenlenmesi planlanan ve iki devletli çözüm yolunun ele alınacağı konferansta bu konunun gündeme gelmesi bekleniyor.
Lammy’nin açıklamaları, İngiltere’nin Fransa ile bu düzeyde ilk kez açık şekilde tanıma sürecine dair bir temas içinde olduğunu teyit etmesi açısından dikkat çekti.
İki daimi üyenin tanıması sembolik değil, etkili olmalı
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleri olan İngiltere ve Fransa’nın eşzamanlı tanıma kararı alması halinde bunun uluslararası arenada güçlü bir siyasi mesaj olacağı ifade ediliyor. Ancak süreç; Fransa’nın resmi yaklaşımı, tanımanın iki devletli çözüme katkı sağlayıp sağlamayacağı ve İsrail’in bu adıma karşı çıkışı gibi çeşitli diplomatik engellerle karşı karşıya.
Lordlar Kamarası Uluslararası İlişkiler Komitesi’ne konuşan Lammy, “Tanınmanın yalnızca sembolik bir adım olarak kalmaması, sahada gerçek etki yaratması gerektiğine inanıyoruz” dedi. Son dönemde İspanya, Norveç ve İrlanda gibi ülkelerin Filistin’i tanıdığı hatırlatıldığında ise, “İngiltere’nin ne zaman tanıma kararı alacağına kimse veto koyamaz” ifadelerini kullandı.
Lammy, tanımanın tek başına bir amaç değil, iki devletli çözüm yoluna katkı sağlayacak bir süreç içinde anlam kazanacağını vurguladı.
Macron’un çıkışı süreci hızlandırdı
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un 9 Nisan’da Mısır ziyareti sonrası yaptığı açıklamada, Paris’in Haziran ayındaki konferansta Filistin’i tanıyabileceğini belirtmesi, süreci yeniden gündeme taşıdı. Bu adım, bir G7 ülkesinin Filistin’i ilk kez tanıması anlamına gelebilir.
Ancak Macron, birkaç gün sonra yaptığı açıklamada, bu tanımanın aynı zamanda İsrail’i tanımayan bazı ülkelerin de İsrail’i tanımasına önayak olabileceğini söyleyerek diplomatik manevra alanı bıraktı.
Netanyahu: Bu, Hamas ve İran’ın zaferi olur
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Macron’u telefonla arayarak, olası tanıma kararının Hamas ve İran’ın zaferi anlamına geleceğini savundu. İsrail yönetimi, süreci genel anlamda iki devletli çözüm girişimlerine karşı bir tehdit olarak değerlendiriyor.
Londra’dan Gazze’ye yardım vurgusu
Dışişleri Bakanı Lammy, İsrail’in Gazze’ye yönelik 60 günlük yardım yasağını da eleştirerek, “Abluka altında insani yardımın engellenmesi korkunç. Acı çok büyük, ihtiyaçlar devasa ve can kayıpları endişe verici boyutta,” ifadelerini kullandı. Ancak, İngiltere’nin bu duruma yönelik yeni bir yaptırım ya da girişim planlamadığı bildirildi.
Konferanstan “yol haritası” çıkabilir
Fransa merkezli düşünce kuruluşu Institut Montaigne danışmanı Michel Duclos, Haziran ayındaki konferanstan en iyi ihtimalle bir yol haritası ya da öneri paketi çıkabileceğini, Paris’in tanımayı sürekli ertelemesinin kendi diplomatik itibarını zedeleyebileceğini dile getirdi.
Kaynak: M5 / The Guardian
