Türkiye’yle ilgili kararlarında adeta siyasi tetikçilik yapan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) ikiyüzlülüğü, bir kez gözler önüne serildi. Mahkeme, 2009 yılında bir Alman komutanın emriyle, Afganistan’da 91 sivilin ölümüne neden olan saldırılarla ilgili davayı, reddetti.
Türkiye’de terör iltisaklı şahıs ve kurumların silahşörlüğünü yapan AİHM, göz göre göre 91 sivili katleden Alman komutanla ilgili davayı reddetti… Çocuklarının katili yargılansın isteyen Afgan baba, kapıdan çevrildi.
2009 yılında Afganistan’ın Kündüz vilayetindeki bir Alman Albay, kaçırılan iki yakıt tankerinin bombalanmasını emretti. Saldırılar, çoğu sivil 100’den fazla kişinin ölümüne neden oldu.
O hava saldırısında öldürülen iki çocuğun babası, Alman makamlarının olayı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde gerektiği gibi soruşturmamasına itiraz etti.
Mahkeme Afgan Abdül Hanan’ın, iki oğlu ve onlarca sivilin ölmesine neden olan hava saldırısına yönelik davasını reddetti.
İşte o katliam ve acılı babanın adalet arayışı…
2009 yılında, Kündüz vilayeti Yeniden Yapılanma Ekibi (PRT) komutanı Alman Albay Georg Klein, Afgan isyancılar tarafından kaçırıldığı iddia edilen iki petrol tankerine saldırı emri verdi. Tankerlerin çevresindeki sivillere aldırış etmeyen Alman komutan, aynı zamanda yüzden fazla sivil için de ölüm emri vermişti.
star.com.tr’de yer alan habere göre, İki ABD savaş uçağı Albay Klein’ın emirlerini yerine getirmek için tankerlere saldırdı. Bombardımanda çoğu sivil 100’den fazla kişi öldü çok sayıda insan yaralandı.
Davacı Abdul Han’ın 12 yaşındaki Abdul Bayan ve 8 yaşındaki Nesarullah adında iki hayatını kaybetti.
ALMAN HÜKÜMETİ VE ORDUSU ÜSTÜNÜ KAPATTI
Alman yetkililer tarafından açılan soruşturma, Nisan 2010’da kapatıldı ve herhangi bir işlem yapılmadı.
Diğer tüm Alman yetkililer konuyu soruşturmayı reddetti ve hiçbir resmi özrü kabul etmedi.
Avrupa Anayasa ve İnsan Hakları Merkezi’nden yapılan bir açıklamada, (ECCHR) ‘Albay Klein, saldırıdan önce tankerlerin çevresinde kaç sivilin olduğunu yeterince doğrulayamadı. Alman hükümeti ve ordusu, hava saldırısının sonuçlarını örtbas ederek Albay Klein ve diğer sorumlu tarafları korumaya çalıştı.’ ifadelerine yer verildi.
Alman hükümeti saldırılarla ilgili, ‘Hava saldırılarına uluslararası hukuka göre izin verilebilir ve bu nedenle ceza hukuku kapsamında haklı çıkarılabilir.” diyerek katili korudu.
Mahkeme Saldırıya ilişkin Alman soruşturmasını incelerken şu ifadelerin yer aldığı belirtildi:
Federal Başsavcı, Albay K.’nın esasen hava saldırısı emri verdiği sırada, tankerlerin bulunduğu yerde hiçbir sivilin bulunmadığına ikna olduğu için cezai sorumluluğa girmediğine karar verdi.
AİHM KATLİM YAPTIĞI İÇİN ALMAN KOMUTANI HAKLI BULDU
AİHM, Abdul Hanan’a davasını 2016 yılında Almanya’nın Strasburg kentindeki Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne götürmesine yardım etti. Dava, nihayetinde Şubat 2020’de AİHM’nin en yüksek mahkemesi olan ‘Büyük Daire’de görüldü.
Abdul Hanan’ın avukatları, “gerçek ve kapsamlı bir soruşturma” yürütemedikleri için Alman Federal Savcısının soruşturmasının “yetersiz” olduğunu savundu.
AİHM, Almanya’nın ve Abdul Hannan ve ölen çocuklarının davasının çok ötesinde sonuçları olacak iki kilit hukuki soruyu ele almak zorunda kaldı :
1. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, silahlı kuvvetlerin kendi ulusal sınırları dışındaki operasyonları sırasında geçerli midir?
2. AİHS geçerliyse, Alman hükümetinin 2009 hava saldırısını gerektiği gibi soruşturmaması, sözleşme kapsamındaki yükümlülükleri ve Abdul Hanan’ın haklarını ihlal etti mi?
ÖNCE OYALADILAR, SONRA REDDETTİLER
Mahkeme önce, “Afganistan’daki askeri operasyonların, 2. Madde[yaşam hakkı]kapsamındaki usul yükümlülüğünü tetikleyebilecek bir yargı yetkisi bağlantısı kurmadığı” sonucuna vardı.
Ancak daha sonra, uluslararası ve yerel hukuka göre bir zorunluluk olduğuna ve Mahkeme’nin Abdul Hanan davası gibi davaları inceleme yetkisinin tesis edildiğine karar verildi.
Bu karara rağmen AİHM, savcıların Abdul Hanan’ın haklarını ihlal etmediğine karar verdi.
Mahkeme, “Alman makamları tarafından davacının iki oğlunun ölümüne ilişkin soruşturmanın, Sözleşme’nin 2. maddesi gereklerine uygun olduğu sonucuna varılmıştır.” kararı verdi.
ALMAN HÜKÜMETİNDEN ‘DOĞRULAYAMADIK’ YALANI
Alman ordusu, soruşturma konusu hava saldırısında 91 kişinin öldüğünü ve 11 kişinin yaralandığını tahmin ettiklerini açıklamasına rağmen hükümet, kaç kişinin öldüğünü tam olarak doğrulamadığını söyledi.
TERÖRİST DEDİKLERİNDEN DAHA ÇOK SİVİL ÖLDÜRDÜLER
NATO, 2001’den 2014’e kadar, Uluslararası Güvenlik Yardım Gücü (ISAF) olarak bilinen Afganistan’daki askeri göreve liderlik etti.
ISAF’ın yerini, daha sonra operasyonlarını sürdüren Kararlı Destek Görevi aldı.
2019’da yayımlanan bir BM raporuna göre, Afganistan’da NATO liderliğindeki operasyonlarda, bahane edilen ‘terör’ gruplarından daha çok sivil katliamı gerçekleşti.
