Avustralya Başbakanı Anthony Albanese ve Çin Başbakanı Li Çiang, Güney Çin Denizi’nde yaşanan uçak gerilimini ve ikili ilişkileri görüştü.
Malezya’nın başkenti Kuala Lumpur’da düzenlenen 47. Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) Zirvesi kapsamında, Li ve Albanese bir araya geldi.
Albanese, görüşmenin ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, görüşmenin olumlu geçtiğini, iki ülke ilişkilerinin stabil olduğunu vurguladı.
Görüşmede, Çin ile Avustralya’nın savaş uçakları arasında Güney Çin Denizi’nde ihtilaflı Paracel Adaları çevresinde yaşanan gerilimi de gündeme getirdiğini aktaran Albanese, “Başbakan’a bu olayın, Avustralya için endişe verici olduğunu söyledim. Bazı anlaşmazlıklarımız var ama biz bunları görüşebilen arkadaşlarız.” ifadesini kullandı.
Albanese, bu konuda Li’nin ne yanıt verdiğine dair soruya ise yorum yapmayacağını söyledi.
Öte yandan, Xinhua haber ajansına göre, Li, toplantıda, Avustralyalı mevkidaşına, Çinli yatırımcıların bu ülkede yatırım yapması için açık, şeffaf ve ayrımcı olmayan bir ortam sağlaması gerektiğini belirtti.
Çin ile Avustralya arasında Güney Çin Denizi’nde gerilim
Çin ordusunun bölgeden sorumlu Güney Cephe Komutanlığından 20 Ekim’de yapılan açıklamada, Avustralya Kraliyet Hava Kuvvetleri’ne ait “P-8A Poseidon” tipi deniz devriye uçağının, Çinlilerin “Şişa Adaları” olarak adlandırdığı bölgede “Çin hava sahasına” yasa dışı girdiği ileri sürülmüştü.
Komutanlığa bağlı birliklerin deniz ve hava kuvvetleri ile uçağı takibe aldığı ve bölgeden uzaklaştıracak karşı tedbirlere başvurduğu kaydedilen açıklamada, Avustralya’nın eylemlerinin Çin’in egemenliğini ihlal ettiği savunulmuştu.
Avustralya Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada, Çin Halk Kurtuluş Ordusu Hava Kuvvetleri’ne ait Rus yapımı Su-35 savaş uçağının bölgede keşif uçuşu yapan deniz devriye uçağının yakınında işaret fişeklerini ateşleyerek tehlikeli manevrada bulunduğu iddia edilmişti.
Avustralya Savunma Bakanı Richarda Marles de olayla ilgili olarak Çin tarafını diplomatik kanallardan protesto ettiklerini bildirmişti.
Güney Çin Denizi anlaşmazlığı
Güney Çin Denizi, kıyıdaş ülkelerin bağımsızlıklarını kazandığı İkinci Dünya Savaşı sonrasından bu yana bölge ülkeleri arasında egemenlik ihtilaflarının odağında yer alıyor.
Çin, ilk kez 1947’de yayımladığı haritayla Güney Çin Denizi’nin yüzde 80’i üzerinde egemenlik iddiasında bulunurken, yer altı kaynakları açısından zengin bölgede Filipinler’in yanı sıra Vietnam, Brunei ve Malezya da hak iddia ediyor.
ABD ve Avustralya gibi bazı bölge dışı ülkeler de Çin’in Güney Çin Denizi’ni kendi suları ve hava sahası olarak görmesine karşı çıkıyor, bölgede seyrüsefer ve uçuş serbestisinin korunmasını savunuyor.
Lahey’deki Daimi Tahkim Mahkemesi, 2016’da Filipinler’in başvurusuyla verdiği kararda, Çin’in, Güney Çin Denizi’nde tek taraflı egemenlik taleplerinin yasal olmadığına hükmetmişti.
Kaynak: AA
