Rus Medyası Analiz: “İran Azerbaycan’ı bombalamaya hazırdı! Peki neden vazgeçti?”
“İsrail’in ise şüphesiz en büyük sorunu İran. İsrail’in İran’ı vurmasının en iyi yolu nedir? Haritaya bakarsanız, bunun için Suriye veya Türkiye hava sahasından uçak göndermeniz gerekir. Fakat hiçbir ülke buna izin vermez.”
Rusya medyası Ritmeurasia’da yayımlanan analiz M5 tarafından çevrilmiştir.
“Eylül ayının sonundan itibaren İran ile Azerbaycan arasındaki ilişkiler bozulmaya başladı. Öyle ki iki komşu ülke adeta birbirleriyle savaşın eşiğine geldi. Bunun nedeni, Bakü ve Tel Aviv arasındaki çok yakın ilişkilerdi. Tahran, İsrail’in Azerbaycan topraklarını kendisine karşı saldırganlık için kullanabileceğini iddia etti.
İran Dışişleri Bakanlığı, “İsrail’in sınırlarında bulunmasına müsamaha göstermeyeceğini” söyledi. İran dini liderinin Erdebil ilindeki temsilcisi Ayetullah Seyyid Hasan Amuli ise Bakü’yü “Aslan kuyruğuyla oynamayın!” sözleri ile tehdit etti.
Tabi her şey kelimelerle sınırlı değildi ve taraflar açıkça sahada adım atmaya başladılar. Türkiye ve Azerbaycan , İran sınırında “Yok Edilemez Kardeşlik – 2021” ortak askeri tatbikatlarını düzenledi.
Tahran ise o bölgede 16. Zırhlı, 21. Tebriz Piyade Tümenleri, 64. Piyade Tugayı Urmiye ve Devrim Muhafızları birlikleri ile faaliyetlerde bulundu. Havacılık, ön hat bombardıman uçakları, çok amaçlı avcı uçakları, askeri nakliye uçakları ve helikopterler dahil olmak üzere bölgeye yığınaklar gerçekleştirdi. Ayrıca; 700 kilometreye kadar menzile sahip OTRK ve insansız hava araçlarını sınıra taşıdı.
Azerbaycan gerçekten de son zamanlarda İsrail’e çok yakınlaştı. Özellikle 44 günlük Karabağ savaşında kendini çok açık bir şekilde gösteren İsrail silahlarının ana alıcılarından biri haline geldi. Geçen yıl İsrail’in Azerbaycan’ın silah ithalatındaki payı yüzde 60’tı. Buna karşılık, Tel Aviv dünyadaki Azerbaycan petrolünün en büyük ikinci tüketicisi durumunda.
İsrail’in ise şüphesiz en büyük sorunu İran. İsrail’in İran’ı vurmasının en iyi yolu nedir? Haritaya bakarsanız, bunun için Suriye veya Türkiye hava sahasından uçak göndermeniz gerekir. Fakat hiçbir ülke buna izin vermez. Bu durumda İsrailli uzmanların gözünde en iyi seçeneğin İran ile 700 kilometre ortak sınırı olan Azerbaycan olduğu ortaya çıktı.
Hatta New York Times, 2019’da ABD uydularının, Azerbaycan’daki hava üslerinden kalkan ve İran sınırına doğru ilerleyen İsrail insansız hava araçlarını periyodik olarak tespit ettiğini yazdı.
Bütün bu bilgiler göz önüne alındığında uzmanlar; İran-Azerbaycan arasında bir savaşı kaçınılmaz olarak görmeye başladı.
Peki İran neden Azerbaycan’ı vurmadı? Birincisi, Bakü’nün Ankara ile bir savunma ittifakı var, bu nedenle İran’ın Azerbaycan’a saldırması Türkiye ile savaş anlamına gelir. Ve İsrail kesinlikle bu durumdan faydalanacaktır. İkincisi ise: İran’da yaşayan çok sayıda Azerbaycanlı var ve ülkenin yetkilileri onların beşinci kol olarak kullanılmasından korkabilir.
Tahran’ın gerçekten savaşmaya hazır olup olmadığını söylemek zor, ancak birçok uzmana göre, 6 Ekim’de Dışişleri Bakanı Hüseyin Amir Abdullahiyan, Moskova’nın böyle bir senaryoya karşı tutumunu öğrenmek için acilen Rusya’ya uçtu. Burada yapılan görüşmelerde Rusya İran’ın bölgede yeni bir savaşın kabul edilemez olduğunu anlamasını sağladı.
Moskova’nın desteğini almayan Tahran’ın Azerbaycan topraklarında askeri operasyon fikrinden vazgeçtiği artık ne bir şekilde varsayılabilir. Ancak gerilim ve en önemlisi güvensizlik ortadan kalkmıyor. Ayrıca Tahran’ın Rusya’ya aktardığı korkuları doğruysa İsrail’den her an her şey beklenebilir.”
Kaynak: M5
Çeviri/Analiz: Adem KILIÇ
