Tarihin En Etkileyici Savaş Uçakları

Dünyanın en güçlü savaş uçakları listesine her gün bir yenisi daha ekleniyor. İşte havacılık tarihinde adını altın harflerle yazdırmayı başarmış en etkili savaş uçakları.

Sıralama ve makale National Interest’de yayımlanmıştır.

Savaş uçakları, çok yüksek noktalarda hızla uçabilme özelliklerine sahiptir. Bu sebeple gözle takip edilmeleri oldukça zordur. Hız konusunda sınır tanımayan bu uçaklar genellikle radar ile takip edilir. Uzak noktalara en hızlı şekilde ulaşabilmek, keşif yapmak ve gerekli görüldüğü taktirde hedefi etkisiz hale getirmek hava kuvvetlerinin öncelikli yükümlülüklerindendir.

Aynı zamanda manevra kabiliyeti yüksek olan bu uçaklar her dönemde olduğu gibi günümüzde de tartışmasız büyük önem taşıyor. Havacılık tarihine sahip oldukları tasarımla, dizaynları ve hava çatışmalarında sergiledikleri performansla adlarını altın harflerle yazdıran bu savaşçı uçaklar en çetin hava şartlarında ve çatışmalarda kendilerini ispat etmiş uçaklardır.

North American X-15: 7.274 km/s

Bir uzay aracı olarak tasarlanan X-15 8 Haziran 1959’da ilk uçuşunu yaptı. Nasa ve Amerikan Federal Havacılık Dairesi’nin ortaklaşa başlattığı bir proje olan X-15, saatte 7 bin 274 kilometre hız ile hala dünyanın en hızlı uçağı olarak biliniyor. Aynı zamanda test aşamasında çıktığı 6.72 mach ile dünya rekoruna imza atan uçak, Aralık 1968’de uçuştan çekildi.

Lockheed SR-71 Blackbird: 3.540 km/s

1966 senesinde en hızlı stratejik casus uçağı ve jet uçak olarak üretilen uçağın adı aslında RS-71’dir ancak dönemin Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Johnson’un uçağın geliştirme aşamasında uçağın adını yanlış telaffuz etmesi sonucu SR-71 olarak adlandırılmaya başlanmıştır. YF-12A’dan geliştirilmiş olup, iki kişilik mürettebatı vardır. Radara görünmesine rağmen, çok hızlı olması en büyük özelliğidir. 1995 yılında kullanımdan kaldırılan bu uçağa, radar yansımalarını önlemesinden ve siyah renginden dolayı ‘Blackbird’ yani ‘Karakuş’  adı verilmiştir. Uçak, kızılötesi kameralar, sıcaklık algılayıcıları ve üzerinde uçulan arazinin görüntülerini anında aktarmaya yarayan vericilerle donatılmıştır.

SR 71’ler soğuk savaş sırasında Rusyanın gizli birliklerini bulabilme nokta hedef tarifi sağlayan bir gizlilik projesidir. En yüksek hızı 3.3 mach olan uçak, 25 bin 900 metre irtifaya çıkabilmektedir.İlk uçuşunu 22 Aralık 1964’te yapan Blackbird, Amerikan Hava Kuvvetleri’nde 1998’e kadar kullanılmıştır.Kulvarında dünyanın en hızlı ve en yüksek irtifada uçabilen operasyonel insanlı uçağıdır ve aynı zamanda ‘mutlak hız rekorunu’ kırmıştır. 1 Eylül 1974’te Amerika Birleşik Devletleri Ordusu yönetiminde New York’tan Londra’ya havalanan uçak, Önceden belirlenmiş rotada, hedefine 1 saat 54 dakika ve 56.4 saniye sonra ulaşarak bir rekor daha kırmıştır.

Mig 25 Foxbat: 3.470 km/s

Mig 25 Foxbat, 3.2 mach ile bugün uçan askeri uçaklar arasında en hızlısı olarak bilinir. Rus yapımı keşif uçağı ilk deneme uçuşunu 1964’te gerçekleştirdi, ancak 1970 yılında kullanılmaya başlandı. Sesten üç kat hızlı seyredebilme yeteneği, güçlü radar sistemi ve uzun menzilli havadan havaya füze donanımıyla zamanının Batılı gözlemcilerini oldukça endişelendirmiş, bu endişeler orta vadede ABD tarafından F-14 tomcat savaş uçağının geliştirilmesine giden zemini oluşturmuştur. Saatte 3 bin 470 kilometre hıza sahip Mig 25 Foxbat’in servis tavanı 20 bin 700 metredir. Bugüne dek 1.190 adet üretilen MiG-25, Rusya, Cezayir, Suriye ve Ermenistan hava kuvvetleri envanterinde sınırlı sayıda hizmet vermektedir.Uçağın parçalarının çoğu elle ve oldukça kaba bir şekilde kaynaklanmıştır.  Uçağın elektronik sistemlerinin büyük çoğunluğu vakum tüpü (lambalı devre) teknolojisine sahiptir.İlginçtir ki MiG-25, ilk görev tecrübesini henüz Sovyetler Birliği envanterinde hizmete girmemişken, 1971 yılında Mısır Hava Kuvvetleri bünyesinde elde etmiştir.

Bell X-2: 3. 370 km/s

En yüksek irtifası 19 bin 800 metre olan X-2 isimli uçak ilk uçuşunu 1955’de yapmıştır. Kod adı da Starbuster olan Bell X-2 olan uçak, saatte 3.370 kilometre hıza kadar çıkabilmektedir. 3.2 mach hıza sahip olan Bell X-2, ilk hız rekorunu 1956’da kırmıştır. Ardından test aşamasında yaşanan trajik bir kaza ile program son bulmuştur.

Lockheed  YF-12: 3.331 km/s

SR-71 uçağının bir önceki versiyonu olan YF-12, 1960’ların başında tasarlanmıştır. İlk uçuşunu 1963’te gerçekleştiren uçak 3 mach hıza ulaşacak biçimde tasarlanmıştır ancak test aşamalarında herkesi şaşırtıp 3.2 mach’e çıkarak önemli bir başarıya imza atmıştır.  Saatte 3 bin 331 km hızla yol alabilen YF-12’nin uçuş irtifası ise 27 bin 400 metredir.

ABD Hava Kuvvetleri’nin Lockheed SR-71 Blackbird ikiz koltuklu keşif varyantına götüren gizli tek kişilik Lockheed A-12 keşif uçağının, çift kişilik bir versiyonudur. YF-12, saatte 2.000 mil (3.200 km / s) ve 80.000 fit (24.000 m) (daha sonra SR-71 tarafından geçilen) hız ile irtifa dünya rekorunu kırmıştır. Emekli olduktan sonra, SR-71 de dahil olmak üzere süpersonik uçakların kontrolünde bazı önemli gelişmeler geliştirmek için kullanılan NASA için bir araştırma uçağı olarak hizmete devam etmiştir.

Mig-31E: 3 bin km/s

Rusya ve Kazakistan ortak üretimi olan Mig-31E, saatte 3 bin kilometre hıza çıkabiliyor ve günümüzde hala kullanılıyor. Yakıt ikmali yapmadan 3 bin km uçabilen Mig-31, ilk uçuşunu 1975 senesinde gerçekleştirdi ve 1981’de hizmete girdi. Ayrıca en hızlı uçaklar listesinde yer alan Mig-31E, 2.83 mach hıza sahip.

McDonnell Douglas F-15E Strike Eagle: 3.062 km/s

F-15E, 1980’lerde eskort veya elektronik savaş uçaklarına güvenmeksizin uzun mesafeli, yüksek hızlı müdahaleler için tasarlandı .Hava maksatlı saldırı uçağı, Irak, Afganistan, Suriye ve Libya’daki askeri operasyonlar için konuşlandırıldı. Bu operasyonlar sırasında, grev savaşçısı,  yüksek değerli hedeflere ve hava devriyelerine karşı derin grevler gerçekleştirdi ve koalisyon birliklerine yakın hava desteği sağladı. Boeing ile Amerikan Hava Kuvvetleri’nin ortak üretimi olan F-15E, saatte 3 bin 62 km hızla yol alabiliyor. Amerikan Hava Kuvvetleri’nin bel kemiğini oluşturan savaş kartalı, 11 Aralık 1986’da ilk uçuşunu yaptı ve 1988’de hizmete girdi. F-15E 2.5 mach hıza sahip uçak, hala kullanılıyor.

Suhoy Su-27SK: 2.500 km/s

Suhoy Tasarım Bürosu (SDB) tarafından tasarlanmış 4’üncü nesil üstün manevra yeteneğine sahip Sovyetler Birliği avcı uçağıdır. Olağanüstü menzili, ağır silah yükü, ve çok yüksek irtifada çalışma yeteneği ile Birleşik Devletlerin yeni nesil avcılarına ( F-14 Tomcat, F-15 Eagle, F-16 Fighting Falcon, ve F/A-18 Hornet olmak üzere) birebir rakip olarak düşünülmüştür.NATO’daki ismi ile Flanker olarak bilinen Su-27SK, 2.35 mach yani saatte 2 bin 500 kilometre hıza çıkabilir. Rus yapımı Su-27 genellikle hava üstünlüğü gerektiren operasyonlarda uçar fakat bütün çatışma durumlarında görev alabilecek durumdadır.

Bazıları MiG-29 Fulcrum ile arasındaki benzerlikten dolayı, Su-27’nin Suhoy ile Mikoyan-Gureviç arasındaki rekabetten doğduğunu düşünse de Su-27 uzun menzilli hava üstünlük av-önleme uçağı ve kısa menzilli taktik destek avcı uçağı olarak tasarlanmıştır. 20 Mayıs 1977’de gökyüzüyle buluşan Su-30 iki koltuklu, çift rollü, bütün hava şartlarına uygun havadan havaya ve derin yasak görevler için uyarlanmış avcı uçağıdır. Daha ileri versiyonları, Su-34 ‘Fullback’ vurucu avcısı ve Su-35 ‘Flanker-E’ geliştirlmiş hava savunma avcısıdır.

Shenyang J-11 Fighter: 2.500 km/s

Çin ve Rusya ortak yapımı olarak bir hava üstünlüğü avcı uçağı olarak üretilen Shenyang J-11, saatte 2 bin 500 km sürate ulaşabilmektedir. 2.35 mach hıza sahip Su-27’nin parçaları Rusya’da üretiliyor, montajı ise Çin’de yapılıyor. Shenyang J-11, maksimum 3 bin 530 kilometre menzile sahiptir. Servis tavanı 19 bin metre olan uçak 1998’de ilk uçuşunu yaptıktan sonra aynı yıl hizmete girmiştir.

Mig-23 Flogger: 2.445 km/s

NATO’da Flogger MiG-23 olarak adlandırılan ve Mikoyan Gurevich tarafından üretilen değişken kanat yapısına sahip Rus yapımı savaş uçağıdır. Üçüncü nesil bir savaş uçağı olan MiG-23’ün ilk prototip uçuşu 1967’de gerçekleştirilmiştir. Ertesi yıl Domodedovo Havacılık Sergisi’nde Batılı’ların büyük ilgisini çekmiştir ve MiG-23S olarak 1968’de seri imalatına başlanmıştır. Kısa ve ham pistlerden kalkabilme özelliğine sahiptir. Ayrıca MiG-23PD kodlu bir VTOL dikine kalkıp inebilen bir modeli de mevcuttur. Rus Hava Kuvvetleri’nde 1998’den itibaren görev dışı bırakılmaya başlanmıştır ancak birçok hava kuvvetinde görevine devam etmektedir.

Tek motorlu ve tek kişilik bir uçak olan Mig-23 Flogger’in, 21 ülkede 15 ayrı modeli  kullanılmıştır. Ayrıca MİG-23C ve MİG-23U modelleri de iki kişiliktir. Maksimum 2.32 mach hıza çıkabilen Mig-23, İran-Irak ve Sovyetler Birliği’nin Afganistan’daki savaşında aktif olarak kullanılmıştır. Saatte 2 bin 445 kilometre hıza çıkabilen uçak 10 Haziran 1967’de ilk uçuşunu yapmıştır. 1970’de kullanıma giren Mig-23’ler 2 bin 820 km menzile sahiptir.