İngiltere’nin F-35 filosunda gecikmeler ve eksiklikler dikkat çekti
İngiltere Savunma Bakanlığı, Lockheed Martin üretimi F-35 Lightning II savaş uçağı filosunun yıl sonuna kadar tam operasyonel kabiliyete ulaşmasını hedefliyor. Ancak uçakların kullanılabilirlik oranı, mühendis eksikliği ve sınırlı silah seçenekleri bu hedefin önünde önemli engeller oluşturuyor.
Aviation Week’in aktardığına göre, İngiltere’nin 35 adet F-35B uçağından 16’sı şu anda Asya-Pasifik’te görev yapan HMS Prince of Wales uçak gemisinde bulunuyor. Görev başarıyla ilerlese de, Temmuz ayında yayımlanan Ulusal Sayıştay Ofisi (NAO) raporu ve Parlamento denetimleri programın sürdürülebilirliği konusunda ciddi sorular doğurdu.
Görev oranı hedeflerin gerisinde
NAO raporuna göre, F-35 filosunun “göreve hazır” oranı hükümet hedeflerinin yalnızca üçte birine ulaşabildi. Raporda, bu düşük oranların temel nedenleri arasında mühendis ve teknik personel eksikliği ile bakım süreçlerindeki gecikmeler gösterildi.
Silah sistemleri entegrasyonunda gecikmeler
Uçaklar şu anda yalnızca Raytheon Paveway IV güdümlü bombasıyla görev yapabiliyor. Uçaklara MBDA üretimi SPEAR 3 ve Meteor füzelerinin entegrasyonu ise, F-35’in yazılım ve donanım modernizasyon programlarındaki gecikmeler nedeniyle 2030’lara ertelendi.
İngiltere Genelkurmay Başkanı Hava Kuvvetleri Mareşali Richard Knighton, “En büyük endişemiz, F-35’in gizlilik kabiliyetinden tam yararlanabilmemiz için gerekli olan uzun menzilli bir saldırı silahına henüz sahip olmamamızdır.” ifadelerini kullandı.
Filo genişleme planı gecikiyor
İngiltere, mevcut 48 uçaklık siparişinin son teslimatını Nisan 2026’da almayı bekliyor. Filoyu 74 uçağa çıkaracak ikinci sipariş ise henüz verilmedi. Uzmanlara göre, bu durum filonun tam görev kapasitesine ulaşmasını daha da geciktirebilir.
Standoff silahı gündemde
Savunma Bakanlığı, F-35 için “standoff” yani uzak menzilli vuruş kabiliyeti kazandıracak silah sistemini öncelikli yatırım planına aldı. Bu kapsamda Raytheon’un StormBreaker bombası ve yerli üretim Red Kite sistemleri değerlendiriliyor.
F-35A kararıyla NATO görevi yeniden canlanacak
Başbakan Keir Starmer’ın Haziran ayında açıkladığı 12 adet F-35A alımı kararıyla İngiltere, NATO’nun nükleer caydırıcılık misyonuna yeniden katılacak. İngiliz Hava Kuvvetleri Komutanı Harv Smyth, bu adımın “ülkenin savunma kapasitesine stratejik bir seviye kazandıracağını” belirtti.
Kaynak: M5, Aviation Week, National Audit Office (NAO) raporu
