Avustralya, “dost” ve yabancı ajanların nükleer denizaltı projesini hedef aldığını duyurdu

Avustralya, AUKUS paktı kapsamında yürütülen nükleer denizaltı programına yönelik yabancı istihbarat faaliyetlerinin arttığını açıkladı. Ülkenin iç istihbarat teşkilatı ASIO’nun (Australian Security Intelligence Organisation) Direktörü Mike Burgess, Avustralya’nın sadece rakip devletler tarafından değil, aynı zamanda “dost” ülkeler tarafından da casusluk girişimlerine maruz kaldığını belirtti.

Avustralya, Fransa’nın Naval Group şirketiyle yürüttüğü geleneksel tahrikli “Attack” sınıfı denizaltı projesini iptal ettikten sonra, ABD ve İngiltere ile yaptığı AUKUS anlaşması çerçevesinde sekiz nükleer saldırı denizaltısı (SNA) temin etmeye karar vermişti. Buna göre, ABD 2032’den itibaren Avustralya Kraliyet Donanması’na (RAN) üç adet Virginia sınıfı nükleer denizaltı teslim edecek. Daha sonra ise İngiltere’nin geliştireceği SSN-AUKUS programı kapsamında beş yeni denizaltı filoya katılacak.

Ancak, Avustralya’nın mevcut Collins sınıfı denizaltılarının ömrünü uzatıp uzatamayacağı belirsizliğini korurken, ABD’nin kendi siparişlerini bile karşılamakta zorlandığı bir dönemde Avustralya’ya üç Virginia sınıfı denizaltıyı zamanında teslim edip edemeyeceği konusunda şüpheler var. Bu durumu aşmak için Canberra, ABD’nin tersane kapasitesini artırmasına yardımcı olmak amacıyla 3 milyar dolarlık bir destek sözü verdi ve ilk 500 milyon dolarlık ödeme 7 Şubat’ta yapıldı.

Burgess’in açıklamalarına göre, Avustralya’nın nükleer denizaltı programı, yabancı istihbarat servislerinin yoğun ilgisini çekiyor. Bu servisler, Avustralya’nın AUKUS kapsamında nasıl bir askeri strateji izleyeceğini anlamaya ve ülkenin müttefikleriyle olan güven ilişkisini zayıflatmaya çalışıyor. Hatta bazı Avustralyalı savunma yetkililerine, yabancı muhatapları tarafından casusluk amaçlı izleme cihazları içeren hediyeler verildiği de iddia edildi.

Pekin, AUKUS’un duyurulduğu ilk günden itibaren anlaşmaya karşı çıkıyor ve bunun nükleer silahların yayılmasını önleme ilkelerine aykırı olduğunu savunuyor. ABD ve İngiltere’nin nükleer denizaltılarında yüksek oranda zenginleştirilmiş (%90’ın üzerinde) uranyum kullanılması da bu eleştirileri güçlendiriyor.

Öte yandan, Burgess’in “dost ülkeler” vurgusu, Avustralya’ya alternatif denizaltı satışı yapmak isteyen devletlerin de istihbarat toplama faaliyetleri yürütüyor olabileceğine işaret ediyor. AUKUS projesinin başarısız olması veya Collins sınıfı denizaltıların ömrünün uzatılamaması durumunda, Avustralya’nın yeni bir denizaltı tedarik programına yönelmesi olasılığı bu ülkeler için cazip bir fırsat oluşturuyor.

Burgess, günümüz dünyasında devletlerin sadece düşmanlarını değil, müttefiklerini de daha yakından tanımak ve stratejik kapasitelerini anlamak istediklerini belirterek, istihbarat savaşlarının giderek daha karmaşık bir hale geldiğini vurguladı.

Kaynak: M5