ASELSAN’ın Mobil Komuta Kontrol Sistemleri

Günümüz koşullarında muharebe sahasında yaya unsurların önemi artmaktadır. Bu nedenle, emir komuta zincirinde en uç noktada bulunan ve düşmana en yakın olan yaya unsurların komuta kontrol zincirine dahil edilmesi önem arz etmektedir.

Yaya unsurlardan üretilen bilginin komuta kontrol zincirine dahil edilebilmesi için oluşturulacak temel yaklaşımlar, diğer komuta kontrol unsurlarındaki tasarım yaklaşımlarına göre farklılıklar içermektedir. Söz konusu farklılıklar, süre gelen bölümlerde anlatılmaktadır. Mobil unsurların yapısına uygun komuta kontrol sistemleri yaklaşımları ASELSAN Komuta Kontrol Sistemleri bünyesinde ele alınarak sistemler geliştirilmektedir. Temelde, personelin mevcutta kullanmakta olduğu yapılar platform olarak kullanılarak, en az fiziksel ve bilişsel yük ile kullanıcının görev etkinliğini artıracak donanımsal ve yazılımsal tasarımlar içeren sistemler ortaya çıkartılmaktadır.

Mobil Komuta Kontrol Temel Yaklaşımlar

ASELSAN bünyesinde gerçekleştirilen Mobil Komuta Kontrol yapıları, donanımsal ve yazılımsal yapıların diğer komuta kontrol yapılarındakinden daha farklı ele alınması gerekmektedir. Mobil komuta kontrol yapılarındaki temel yaklaşımlar aşağıdaki maddelerde özetlenmektedir:

– Uzun süreli görev ihtiyacı nedeni ile sistem bileşenlerinin kullanıcıya yükleyeceği fiziksel yük kabul edilebilir seviyede olmalıdır.

– Kullanıcının görev etkinliğini olumsuz etkilemeyecek nitelikte en az bilişsel yükle en fazla katkı sağlamak amaçlanır.

– Komuta kontrol yapılarında, en yüksek görev etkinliğinin en az güç tüketimi ile sağlanmasına yönelik algoritma ve donanımsal alt yapılarının çalışmasının sağlanması hedeflenmektedir.

– Tasarlanan yapıların, kullanıcının mevcut ekipmanına, terminolojisine uyumlu olması, bunlarla birlikte kullanılabilmesi temel alınır.

– Mobil komuta kontrol yapılarını kullanan kullanıcı için sistemle kullanıcı arası etkileşimin minimumda kalması hedeflenmektedir.

Belirtilen maddeler çerçevesinde temel sistem bileşenleri ortaya çıkartılmakta ve bileşenlerden sistemler tasarlanmaktadır. Tasarlanan sistemlerin hayata geçmesinden itibaren her bir mobil unsurdan toplanan veriler komuta kontrol zincirine dahil edilerek, diğer komuta kontrol unsurlarında da durumsal farkındalığın artırılması sağlanır. Temelde mobil komuta kontrol unsurlarından elde edilerek diğer unsurlarla paylaşılan veriler; unsurların konumları, sağlık/ mühimmat durum bilgileri, sahada görülen düşman unsurlarına ve tehlikeli durumlara ilişkin bildirimler, taktik sahada görülen durumlara ilişkin fotoğraf, video paylaşımı gibi bilgileri içermektedir. Benzer şekilde diğer komuta kontrol unsurlarından da mobil komuta kontrol unsurlarına ulaşan tehlikeli durum bilgileri ile de mobil komuta kontrol unsurları arasında da durumsal farkındalığın artırılması sağlanır.

Mobil Komuta Kontrol Sistemlerini Destekleyen Dış Sistemler

Mobil komuta kontrol unsurlarının ihtiyacı olan bilginin üretilmesi için ASELSAN bünyesinde mobil unsurları destekleyici sistemler üretilmekte ve yakın dönemde kullanıma açılacak şekilde geliştirme faaliyetleri gerçekleştirilmektedir. Temelde mobil unsurlar için kullanılan destekleyici sistemlere örnek olarak aşağıdaki maddelerde belirtilenler verilebilmektedir.

– Elektrooptikler: Silah üzeri elektrooptikler, Termal/gündüz dürbünler, göz önü monoküler dürbünler, lazer mesafe ölçerler

– İnsansız Araçlar: İnsansız hava araçları, insansız kara araçları

– Sensörler: GNSS temelli ve GNSS olmayan ortamlarda da çalışan konumlama sistemleri, yönelim sensörleri, Akustik tabanlı atış yönü tespit sistemleri, sağlık sensörleri, ortam meteoroloji sensörleri, keskin nişancı sistemleri

Mobil komuta kontrol sistemlerine girdi sağlayan destekleyici sistemlerden elde edilen veriler haberleşme cihazları üzerinden ilgili yerlerle paylaşılır ve komuta kontrolün devamlılığı sağlanır. Destekleyici unsurların ürettiği bilginin niceliği ve niteliğine göre de elde edilen bilgi, farklı istihbarat unsurlarına girdi olmaktadır. Girdiyi alan unsurlar, bilgiye istinaden ilgili karar destek mekanizmalarını işleterek bütünsel harp etkinliğini artırmaya yönelik aksiyon alır ve görevlerini güncel bilgiye göre şekillendirirler.

Mobil komuta kontrol sistemlerinin sahada aktif hale gelmesi neticesinde üst seviyedeki komuta kontrol unsurları da mobil unsurların güncel durumlarını anlık olarak görebilecek, destekleyen dış sistemlerin de katkısıyla sahadaki cari durum mobil unsurlar üzerinden sürekli gözlemlenebilecektir. Böylelikle, muharebe sahasındaki mobil unsurlara yönelik lojistik, istihkam ve ateş desteği gibi ihtiyaçlar daha erken öngörülebilecek ve muharebe sahasında daha etkin görev faaliyeti sürdürülebilecektir.

Güvercin Mobil Komuta Kontrol Yazılım Yetenekleri

Askeri personelin sahada ihtiyaç duyacağı tüm bilgileri üretebilecek sistemin tasarlanması ile birlikte verilerin komuta kontrol yazılımında en etkin şekilde işlenip komuta kontrol ağına dahil edilmesi sağlanmıştır. En büyük önceliği güvenlik, sağlamlık ve enerji tüketimi konuları olacak şekilde tasarlanan yazılım, yine ASELSAN tarafından geliştirilen sıkılaştırılmış Android işletim sistemi üzerinde çalışmaktadır.

Her koşulda aktif şekilde kullanılabilecek sistem, veri paylaşımı için de çeşitli ortam ve cihazları desteklemektedir. Askeri telsizler ile entegre olup arazi koşullarında bilgi paylaşımını kriptolu bir şekilde yapmaktadır. Ayrıca meskûn mahal operasyonları ve şehir savaşları düşünülerek 3G/4G ve ULAK ile çalışabilen bir alt yapı tasarlanmıştır. ULAK sistemi ile entegrasyon testleri başarıyla tamamlanan sistem, gelecekte kurulacak ULAK ağına şimdiden hazırdır. Gerçek zamanlı mesajlaşma ve sesli/görüntülü arama kabiliyeti ile askeri personelin ticari uygulamalara muhtaç olmadan birbirleriyle iletişim kurmalarına imkan tanımaktadır.

Kullanıcıyı bilişsel olarak yormaması için sesli komut kabiliyeti eklenen mobil komuta kontrol sisteminde, kullanıcı giyilebilir bilgisayarla herhangi bir fiziksel etkileşimde bulunmasına gerek olmadan hem muharebe sahasındaki durumsal farkındalık verilerini üretebilmekte, hem de komuta kontrol sisteminden kopmadan görev icra edebilmektedir. Örneğin, bir düşman tespitinde bulunurken yön ve mesafe olarak mikrofondan bildirimde bulunduğunda yazılım bu tespitin tam yerini hesaplayıp anında diğer kullanıcılar ile paylaşmaktadır. Diğer kullanıcılara gelen tespit bilgisi yine o kullanıcının pozisyonu ve bakış yönüne göre göreceli şekilde hesaplanıp kulaklıktan bu bilgiler okunmaktadır. Bu yetenek sayesinde kullanıcı hem görevde kullandığı techizatı kullanır, hem de komuta kontrol sistemi ile olan etkileşimi devam eder.

Mobil unsurların çoğu zaman çevrimdışı ortamlarda görev yapacağı düşünülerek birçok kabiliyetin internet bağlantısı olmaksızın çalışması sağlanmıştır. Askeri ve sivil birçok harita formatının desteklendiği harita kabiliyetinin getirdiği fayda neticesinde, çevrimdışı ortamlarda mesafe hesaplama, çevre bilgilerine ulaşma, bildirilen dost ve düşman bilgilerinin harita üzerinde gösterilmesi gibi yetenekler sisteme eklenmiştir. Üç boyutlu harita desteği bulunan sistemde, girilen yükseklik bilgileri kullanılarak, raster haritaların üç boyutlu gösterimi sağlanabilmektedir. Askeri personelin bulunduğu yere göre yapılan görünürlük analizi ile bulunduğumuz bölgeden nereler ile göz temasımızın olabileceği görsel olarak harita üzerinde işaretlenmektedir.

Gün geçtikçe, muharebe sahasındaki mobil unsurların harp senaryolarındaki rolü artmaktadır. Bu nedenle, bu unsurların komuta kontrol zincirine dahil edilmesi bütünsel harp etkinliğini artırmak adına çok kritiktir. SST bünyesinde geliştirilen sistemlerle mobil yaya unsurların komuta kontrol zincirine dahil olmasını sağlayacak sistemler üzerine çalışmalar yapılmaktadır. Mobil unsurların mevcutta kullandığı alt yapıların üzerine özgün yazılım bileşenleri, amaca yönelik haberleşme cihazları, sensör ve elektrooptik bileşenlerin eklenmesi ile temel mobil komuta kontrol bileşeni ortaya çıkarılmaktadır. Bu bileşen üst komuta ile de irtibatlandırılarak mobil unsurların komuta kontrol zincirine dahil edilmesi sağlanmaktadır.