Uluslararası Savunma Sanayii Fuarlarının (IDEF) Kısa Tarihçesi
Emekli Hava Pilot Tümgeneral Beyazıt Karataş, 2007-2010 tarihleri arasında Milli Savunma Bakanlığı’nda Müsteşar Teknoloji ve Koordinasyon Yardımcısı (MTKY) olarak görev yaptı. Karataş, Uluslararası Savunma Sanayii Fuarlarının (IDEF) Kısa Tarihçesi ve görevi sırasında IDEF’te yaşadığı bir anısını M5 için yazdı.
IDEF 1993 yılından 2003 yılına kadar Türk Hava Kurumu’na (THK) ait olan Etimesgut/Türkkuşu tesislerinde, buranın yetersiz kalması nedeniyle 2005 ve 2007 yıllarında ise 75. Yıl Ankara Hipodromu tesislerinde yapılmıştır. Yani toplam 8 IDEF, Ankara’da icra edilmiştir.
IDEF-2009’un yine 75. Yıl Ankara Hipodrom’unda icra edilmesi konusunda yapılan isteğe cevaben Türkiye Jokey Kulübü (TJK) tarafından, at yarışları takviminin yoğunluğu nedeniyle fuarın düzenlenmesi açısından mevsim olarak uygun olmadığı değerlendirilen 16 Kasım ile 31 Mart tarihleri arasında icra edilebileceği, açık alan olarak kullanılan ve büyük şirketlerin araç ve gereçlerini sergiledikleri 4500 m2’lik açık alanın tahsis edilemeyeceği bildirilmiştir.
TJK tarafından ayrıca otopark alanının % 50 oranında küçültüleceği, konferans salonları, iş merkezi ve basın merkezi olarak kullanılan 2 bin 250 m2’lik kapalı alanın tahsis edilemeyeceği ifade edilmiştir.
Bu gelişmeler üzerine öncelikle Ankara’da yeni fuar alanı arayışlarına geçilmiş fakat ihtiyaçları karşılayacak yer olmaması nedeniyle IDEF-2009 yani 9. Uluslararası Savunma Sanayi Fuarı’nın 27-30 Nisan 2009 tarihleri arasında TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi-Büyükçekmece/İstanbul’da düzenlenmesine karar verilmiştir.
IDEF’in düzenlenmesi ana koordinatörü Milli Savunma Bakanlığı (MSB) karargâhında eski teşkilata göre 2007-2010 yıllarında görev yaptığım ve mevcut yönerge gereği aynı zamanda Türkiye’nin Milli Silahlanma Direktörü olduğum Müsteşar Teknoloji ve Koordinasyon Yardımcısı’na (MTKY) aitti.
Fuar düzenleme ve ziyaret görevleri MTKY’ya bağlı Kurmay Albay Fevzi Barutçu’nun başkanı olduğu Dış İlişkiler Daire Başkanlığı tarafından planlanıp koordine edilirdi. MTKY görevim sırasında Müsteşar Yardımcılığı’nda beraber görev yaptığım tüm personelim özveri ile çalışmış ve savunma sanayinde yer alan önemli projeleri titizlikle yönetmişlerdir. Hepsine yeri gelmişken tekrar en kalbi şükranlarımı sunarım.
Ankara dışında ve İstanbul’da yapılacak ilk IDEF-2009 için idari ve güvenlik konularında iki ayrı yazı hazırlandıktan sonra Milli Savunma Bakanı’na imzalatıldı ve resmi olarak faaliyetlere başlandı. Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı (TSKGV), MSB’nden aldığı emirle birlikte 1993 yılından bugüne kadar, iki yılda bir icra edilen IDEF Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı’nın yönetim ve sorumluluğunu üstlenmiş oldu. Bugüne kadar 8’i Ankara’da, 6’sı İstanbul’da olmak üzere toplam 14 IDEF düzenlenmiştir.
IDEF-2009 TÜRKİYE-SURİYE SAVUNMA SANAYİİ İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASI İMZALANMASI
27-30 Nisan 2009 tarihleri arasında TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi-Büyükçekmece/İstanbul’da ilk kez düzenlenen IDEF-2009 9. Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı tarihi
bir olaya şahitlik etmesi açısından benim için ayrıca önemlidir.
İki ülke arasındaki ilişkilerin en üst düzeye çıktığı yıllarda 27 Nisan 2009 tarihinde İstanbul’da yapılan ilk IDEF’in birinci günü Türkiye-Suriye Savunma Sanayii İşbirliği Anlaşmasını, Türkiye Savunma Bakanı Vecdi Gönül ile Suriye Savunma Bakanı Hasan Türkmani şahitliğinde ve basına açık olarak hemen fuar ana girişinde Türkiye adına Milli Savunma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı (MTKY) olarak Suriyeli bir Tümgeneralle birlikte imzalamamdır.
Böylece iki ülke arasındaki savunma sanayiine ilişkin hususların hukuki altyapısı, bu anlaşma sayesinde oluşmuştur. Anlaşmanın imzalanması, o dönemde Meclis’ten geçen yasaların yaklaşık % 10’u Türkiye-Suriye ile işbirliğine ait olduğu dikkate alındığında özel olarak basın huzurunda gerçekleştirilmiş ve IDEF ortamı tercih edilmiştir. 2004-2009 yıllarında Suriye Savunma Bakanı olan Türkmen kökenli Hasan Türkmani (Türkmenoğlu), 18 Temmuz 2012 tarihinde yapılan bombalı saldırıda 6 üst düzey kişi ile birlikte hayatını kaybetmiştir.
Devamı M5 Dergisi Mayıs 2019 Sayısında…
