Almanya’ da astronomlar yeni bir yapay zeka algoritması geliştirerek, evrenin dinamiklerini ve yapısını eşi görülmemiş bir doğrulukla tahmin ettiler.
Leibniz Enstitüsü(Potsdam) Astrofizik Bölümü’nden Francisco Kitaura’ nın başkanlık ettiği ekibin yaptığı araştırma sonuçları Monthly Notices of the Royal Astronomical Society’ de yayınlandı.
Bilimadamları genelde gökyüzünü devasa teleskoplarla tarayarak yüzlerce, binlerce galaksinin uzaklıklarını tahmin ederek ve koordinatlarını haritalayarak ve bunu da evrenin büyük ölçekli haritalarını yapmak için kullanıyor. Fakat, kompleks kozmik ağların gösterdiği kümeler ile bunları birbirine bağlayan filamentlerin arasındaki boşlukları açıklamak oldukça zor.
İtici gücün yerçekimi benzeri zengin bir formu var. Bu kuvvet iki ayrıca bileşenden oluşuyor; biri evrendeki normal maddeyi oluşturarak yıldızlar, gezegenler,toz ve gaz bulutu halinde bulunarak % 5’ i , diğer % 23 ise görünmeyen karanlık maddeyi oluşturuyor. Geri kalan % 72 ise gizemli karanlık enerjiyi oluşturarak çekim kuvvetiyle evreni genişlemesini giderek hızlandırıyor.
Bu üç bileşen birleşimi Lambda Soğuk Karanlık Madde ( Lambda Cold Dark Matter -LCDM) olarak tanımlanıyor, işte Potsdam takımının başlangıç noktası bu.
Büyük Patlama(Big Bang) ‘ dan kalan ısının ölçümüne, Kozmik Mikrodalga Arka Plan Radyasyonu(Cosmic Microwave Background Radiation -CMBR) adı veriliyor ve 13700 milyon yıl öncesinden yayılıyor. Bu radyasyon astronomlara Yerel Grup’ taki Samanyolu dahil olmak üzere galaksi kümelerindeki hareketleri incelemesine imkan tanıyor. Astronomlar bu hareketi etrafımızdaki maddenin dağılımı ve buna bağlı yerçekimi etkisiyle ilişkilendirmeye çalışıyor. Fakat aynı bölgedeki karanlık madde haritalamayı oldukça zorlaştırıyor.
“Karanlık maddeye rağmen galaksideki madde dağılımını bulmaya çalışmak Avrupa’ da uydudan gece evlerin ışıklarının göründüğü yerleri haritalamaya benziyor, sadece nüfusun yoğun olduğu bölgelerden ışığın görünmesi benziyor , diğer yerler halen oldukça karanlık ” diyor Dr Kitaura. Bu problemi çözmek için yapay zekaya dayalı yeni bir algoritma geliştirdik. Algoritma evrende yoğunluğu görüldüğü bölgelerde dalgalanmalardan yola çıkarak, bugün 13 milyon yıldan sonra gelen galaksilerde maddenin çöktüğü zamana kadar modelledi. Yapay zeka algoritmasının sonuçları, galaksilerin dağılımları ve hareketlerine oldukça yakındı.
Dr Kitaura yorumluyor; “Bizim kesin hesaplarımıza gösteriyor ki; hareketin yönü ve Yerel Grubu oluşturan galaksilerin hızının % 80’ inin ,370 milyon yıl öteden gelen yerçekimi kuvvetleriyle oluştuğu söylenebilir. Andromeda Galaksi’ siyle kıyaslama yapıldığında, Yerel Grubun en büyük üyesi aynı zamanda, 2.5 milyon ışık yılı uzaktan galaksilerdeki maddenin dağılımın nasıl etkilendiği anlaşılıyor.
Ayrıca sonuçların LCDM modelindeki tahminlere oldukça yakın olduğu ver geri kalan % 20 hızı açıklamak için 460 milyon yıl ışık yılı öteden gelmesinden dolayı , bu veriler halen yeterince güvenilir değil. Yapay zekadaki gelişmeyle evrendeki büyük yapıların nasıl oluştuğuna dair yüksek doğrulukla yapılabilecek hesaplamaların geleceğe ışık tutacağı belirtiliyor.
