The Economist Analiz: "Yunanistan Fransa Anlaşması ne anlama geliyor? Türkiye her yerde meydan okuyor" - M5 Dergi
Öne ÇıkanStrateji Analiz

The Economist Analiz: “Yunanistan Fransa Anlaşması ne anlama geliyor? Türkiye her yerde meydan okuyor”

Abone Ol 

Fransa ve Yunanistan arasında Türkiye’ye karşı imzalanan ‘Stratejik Savunma Anlaşması’, tüm dünya için önemli bir değişimi ifade ediyor.

The Economist’de yayımlanan analiz M5 tarafından çevrilmiştir.

Yunanistan Başbakanı Kriyakos Miçotakis, adeta bir aşk hikayesi anlatıyor. 28 Eylül 2021’de, Paris’te, Yunanistan lideri, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’a ‘Tarih… Bizi birlikte istiyor…’ dedi ve ekledi ‘Coğrafya da öyle.’.  Miçotakis, ona ‘İyonyalı denizcilerin Marsilya’ya ayak basmalarının ve oradaki Helenofil  Fransızların onlara yardım etmelerinin ve tabii Fransa’nın Yunanistan’ın ‘Bağımsızlık Savaşı’nı desteklemiş olmasınının’ hikayelerini anlattı.

Emmanuel Macron ise ‘Yunanistan, bize ilham veren ve kendimiz olmamızı sağlayan bir uygarlık.’ ifadelerini kullandı.
Daha sonra iki lider, birbirlerine yaptıkları bu flörtü ‘stratejik savunma anlaşması’ ile taçlandırdı.

ANTİ-TÜRKİYE BLOĞU: TÜRKİYE HER YERDE MEYDAN OKUYOR

Fransız – Yunan ilişkilerini şekillendiren ise, geçen yıl Kıbrıs’ın etrafında Yunan gemilerine ve Libya’nın etrafında Fransız gemilerine meydan okuyan Türkiye ile girdikleri rekabet. Olaylar geliştikçe, Yunanistan, Fransa, İsrail, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden oluşan bir ‘Anti-Türkiye’ bloğu oluştu.

SATAN NEDEN SİLAH SATIYOR, ALAN NEDEN SİLAH ALIYOR?

Silahlı kuvvetlerini desteklemek ve Fransız desteğini garantilemek için, Yunan lider Miçotakis Ocak ayında çoktan Fransa’dan 2.9 milyar dolara 18 Rafaele savaş uçağı satın almayı kabul etmişti. Şimdi ise iki tane daha (yüksek teknolojili ve hava savunma sistemi donanımlı) fırkateyn alıyor. Bir üçüncü ise opsiyonlu olarak görülüyor. Bu ise
Türkiye’nin 16 üstün teknolojili yeni fırkateynine karşılık sadece 13 eskimiş fırkateyne sahip olan Yunan Donanması için bir nimet.

FRANSA İÇİN YUNANİSTAN-TÜRKİYE GERİLİMİ BİR TESELLİ ÖDÜLÜ

Bu aynı zamanda, Avustralya’nın, İngiltere ve ABD ile imzaladığı savunma paktı AUKUS kapsamında iptal ettiği Fransız Naval Group’tan dizel elektrikli denizaltı alma planının yarattığı maddi çöküntünün ardından, çoğunluğu devletin olan Fransız savunma şirketi Naval Group için çok iyi zamanlanmış bir teselli ödülü.

Naval Group, fırkateynleri Britanny bölgesinde fırkateynleri inşa etmeye başladı bile. İlk teslimatın 2025 yılında gerçekleşmesi bekleniyor.

BU SADECE BİR ‘SİLAH SATIŞI’ DEĞİL

Fakat iki taraf da açık şekilde belli ediyor ki, Yunanistan ve Fransa arasında imzalanan bu anlaşma asla sadece bir ‘silah satış anlaşması’ değil. Emmanuel Macron, anlaşma hakkında ‘Avrupalıların egemenliğini ve bizim stratejik otonomimizi güçlendiriyor.’ ifadelerini kullandı. Miçotakis ise kendisini onaylayarak ‘Bu, bizim Avrupalı stratejik otonomimize yönelik ilk ciddi adım.’ sözlerini sarf etti.

Macron’un uzun süredir bu konuda abartılı açıklamalar yapması, bu çıkışları ABD’ye karşı başkaldırı olarak gören ve Rus tehdidi altındaki Doğu Avrupa müttefiklerini kızdırmakla beraber, AUKUS’un ardından kulağa daha ciddi geliyor.

Fransız yetkililer, AUKUS’u Amerikanın güvenilmeziliğinin ve Avrupa’nın savunma alanında kendi içinde daha fazla iş birliği yapmasının gerektiğinin bir göstergesi olarak lanse etti.

AUKUS’TA OLMAYAN MADDE: KARŞILIKLI SAVUNMA ŞARTI

Tam da bu noktada, Fransa ve Yunanistan arasında imzalanan ‘stratejik savunma anlaşması’nda; ABD’nin Avustralya ile imzaladığı AUKUS’ta olmayan bir madde dikkatleri çekiyor: ‘Karşılıklı savunma şartı’.

Fransa ve Yunanistan, ‘zaten’ NATO’nun ünlü 5. maddesi ve daha az bilinen AB’nin Lizbon anlaşmasının 42. maddesinin 7. fırkası uyarınca, bir saldırı gerçekleştiğinde birbirlerini desteklemek zorundalardı.

YENİ ANLAŞMAYA NEDEN İHTİYAÇ DUYDULAR?

Miçotakis durumu açıkladı, ‘Yeni anlaşma bu sorumlulukların ‘ötesine geçiyor’.’ Ayrı ve karşılıklı bir müttefkliği, NATO’dan ayrı bir şekilde oluşturma kararları gösteriyor ki Miçotakis ve Macron, Akdeniz’de Türkiye ile bir savaş çıktığında, Türkiye NATO’nun içinde onları alt edeceğinin farkındalar.

FRANSA VE YUNANİSTAN ‘GEREKSİZ’ YERE DE SALDIRABİLECEK

Fransa-Yunanistan savunma anlaşması, NATO’nun 5. maddesi’nden daha  kuvvetli. NATO’nun 5. maddesine göre, ‘saldırı sadece ‘gerekli olduğunda’ yapılmalı’. Fakat Yunanistan ve Fransa’nı savunma anlaşmasında böyle bir madde yok.

NATO İÇİN KÖTÜ HABER

‘Bu tarz ikili anlaşmalar, NATO için kötü haber anlamı taşıyor.’ diyor eski ABD devlet yetkilisi Wess Mitchell, ‘Yapılan yeni anlaşma NATO’da ve özellikle de Doğu Avrupalı müttefiklerde NATO’nun 5. maddesi’ne olan güveni zayıflatıyor’ dedi.

BU ANLAŞMA AVRUPANIN BİRLEŞMESİNİ DEĞİL, DAĞILDIĞININ İŞARETİ

Fransa’nın ‘Avrupalıların egemenliği ve otonomisi’ retoriğinin aksine, Fransa ve Yunanistan’ın giderek daha da yakınlaşması Avrupa’nın birlikteliğinden çok bölünmüşlüğünü gösteriyor. Ne olursa olsun, bu anlaşma, sonuç olarak, Avrupa’nın geri kalanını içinde barındırmıyor. Geçtiğimiz yıllarda, hem Fransa hem de Yunanistan, Avrupa
ve Anti-Türkiye bloğuna ‘neden Türkiye’ye daha fazla baskı yapmadıkları’ konusunda sitem etmeye başlamışlardı.
Özellikle de büyük bir Türk diasporasına ve Türkiye ile ciddi bir ticaret hacmine sahip olan Almanya, bu tarz girişimleri yatıştırıyor. Almanya aynı zamanda Türkiye’ye yüksek teknolojili elektrik – dizel denizaltı satışı
gerçekleştiriyor.

MACRON KAŞ YAPAYIM DERKEN GÖZ ÇIKARIYOR

Macron, Avrupa’yı Türkiye’ye karşı birleştirdiğini sanarken, 2020’lerin ilerleyen yıllarında, Yunan donanmasındaki Fransa’nın en iyi fırkateynleri ve Türk donanmasındaki Almanya’nın en teknolojik denizaltıları Akdeniz’de kozlarını paylaşabilir; sonuç olarak da Avrupa bir daha birleşmemek üzere parçalanabilir.”

Kaynak: M5
Çeviri: Cengiz Büyükuncu

Abone Ol 

İlgili Yazılar

Abone Ol 
Back to top button
Close
Close