Dünya genelinde nükleer silahların sayısı azalırken, operasyonel konumdaki silahların sayısının arttığı bildirildi. SIPRI verilerine göre başta ABD ve Rusya nükleer başlık sayısını azaltırken Çin bu sayıyı artırdı.
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsünün (SIPRI) nükleer silahlanma raporuna göre, 2020 başında 13 bin 400 olan nükleer başlık sayısı 2021 başında 13 bin 80’e düştü.
Ancak operasyonel durumdaki nükleer başlıkların sayısı 2020’de 3 bin 720 iken 2021’de 3 bin 825’e çıktı.
Stok sayısında azalma, nükleer başlıkların yüzde 90’ından fazlasına sahip olan ABD ve Rusya’nın eskiyen savaş başlıklarını ıskartaya çıkarmasından kaynaklandı.
Öte yandan, operasyonel başlık sayısı da bu iki ülkenin yeni silahlar konuşlandırması nedeniyle arttı.
ABD’nin toplam nükleer başlık sayısı 5 bin 800’den 5 bin 550’ye, Rusya’nın 6 bin 375’ten 6 bin 255’e inerken, Çin’in 320’den 350’ye, İngiltere’nin 215’ten 225’e, Pakistan’ın 160’tan 165’e, Hindistan’ın 150’den 156’ya, savaş başlığı sayısı 30 ila 40 olduğu tahmin edilen Kuzey Kore’nin 40 ila 50’ye yükseldi.
Fransa’nın 290, İsrail’in 90 olan savaş başlığı sayıları ise sabit kaldı.
Operasyonel durumdaki savaş başlıklarına sahip olan ülkeler, “ABD (1800), Rusya (1625), Fransa (280) ve İngiltere (120)” şeklinde sıralandı.
SIPRI Nükleer Silahsızlanma, Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme ve Silah Kontrolü Programı Kıdemli Araştırmacısı Hans M. Kristensen, aktif durumdaki savaş başlıklarının sayısının Soğuk Savaş’ın sona ermesinden bu yana ilk kez artışa geçtiğine dikkat çekerek, 2011’de yenilenen Yeni Stratejik Silahları Azaltma Anlaşması’nın (New START) Rusya tarafından son dakikada uzatılmasının nefes aldırıcı bir gelişme olduğunu, ancak nükleer süper güçler arasında yeni bir ikili silah kontrolü anlaşması ihtimalinin düşük olduğunu belirtti.
Kristensen, “Hem Rusya’nın hem de ABD’nin ulusal güvenlik stratejilerinde nükleer silahlara atfettikleri önemi arttırdığı görülüyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Hangi ülkenin ne kadar nükleer silahı var?
Dünya üzerinde ne kadar nükleer silah olduğu tam bilinmiyor. Farklı araştırma kurumları birbirine yakın farklı sayılar sunuyor. Bunlar derlendiğinde nükleer silah sayısının 14 bin 995’e kadar çıktığı tahmin ediliyor. Bu silahlar genelde ‘caydırıcı güç’ olarak görülüyor ve elinde bu silahları bulunduran ülkeler askeri güç olarak diğer ülkeler üzerine ciddi baskı ve hakimiyet kuruyor.
Peki, kaç ülke nükleer silah sahibi? Hangi ülkede ne kadar nükleer silah var? Stockholm Uluslararası Barış Enstitüsü (SIPRI) ve Amerikan Biliminsanları Federasyonu’na (FAS) göre 9 ülkede nükleer silah bulunuyor.
Rusya:
Listenin başında 6 bin 255 nükleer başlığa sahip Rusya var. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ülkenin nükleer cephaneliğini tek başına kullanmaya karar verme yetkisine sahip.
ABD:
İkinci sıradaki ABD’nin 5 bin 550 nükleer silahı bulunuyor. ABD Başkanı Joe Biden’ın Kongre’ye danışmadan nükleer füze fırlatma yetkisi bulunuyor.
Fransa:
İlk nükleer denemesini 13 Şubat 1960 tarihinde yapan Fransa, 24 Ağustos 1968’de de hidrojen bombası elde etti. Yine aynı sene Amerika’nın yardımı olmadan ilk hidrojen bombasını üretti. Halen yaklaşık 290 adet nükleer başlığa sahip olduğu sanılıyor.
İngiltere:
İlk nükleer denemesini 3 Ekim 1952’de gerçekleştiren Birleşik Krallık, 8 Kasım 1957’de de hidrojen bombası elde etti. Son verilere göre İngiltere’de yaklaşık 225 adet nükleer başlık bulunuyor.
Çin:
Çin’in nükleer lansman protokolü hakkında fazla bilgi bulunmuyor. Çin, 16 Ekim 1964’te ilk füzyon, 17 Haziran 1967’de ise ikinci füzyon denemesini başarıyla gerçekleştirdi. 1964 ile 1996 yılları arasında 45 nükleer test yapan ülkenin şu anda 350 adet nükleer başlığa sahip olduğu tahmin ediliyor.
Pakistan:
İlk nükleer testini 1998’de gerçekleştiren Pakistan’ın 165 civarında nükleer silaha sahip olduğu sanılıyor. Pakistan’da başbakan, Nükleer Komuta Makamı’na başkanlık yapıyor ve dolayısıyla nükleer silahı kullanma yetkisi de ona ait.
Hindistan:
Hindistan’ın 156 nükleer silah başlığına sahip olduğu tahmin ediliyor. İlk nükleer test ülkede 1974’te gerçekleştirildi. Hindistan’da ‘nükleer düğmeye basma’ yetkisi başbakana ait. Ülkenin başbakanı, düşmana karşı bir nükleer saldırı yetkisine sahip tek organ olan Nükleer Komuta Makamının (NCA) “siyasi konseyine” başkanlık ediyor.
İsrail:
İsrail’de nükleer başlık sayısının yaklaşık 90 adet olduğu düşünülüyor. İsrail’in nükleer politikaları hakkında çok az bilgi var. Ancak çok sayıda uzman ülkenin nükleer cephaneliğinin tek bir kişi tarafından kontrol edilmediğini ve “sıkı bir sivil kontrol sistemine” tabi olduğunu öne sürüyor.
Uluslararası toplum, bu ülkenin nükleer silahlara sahip olduğundan şüphe etmiyor. Ancak İsrail, nükleer silahlara sahip olup olmadığı hakkında hiçbir zaman resmi açıklama yapmadı.
Kuzey Kore:
Sık sık yaptığı füze denemeleriyle gündeme gelen Kuzey Kore’nin ise 50 nükleer silah başlığına sahip olduğu tahmin ediliyor.
