Metaverse nedir?: “Çevrim içi paralel evren oluşturuluyor”
Pandemi ile insanların çevrim içi yaşam süreleri artarken, metaverse kavramı bu durumu daha da ileriye taşıyor. Fiziksel dünyanın sanal dünyaya taşındığı ve neredeyse tüm hayatın çevrim içi olarak yaşandığı metaverse evreni, teknoloji şirketlerinin bir süredir üzerinde durduğu bir uygulama. Peki, internetin geleceği olarak da görülen metaverse nedir?
Son dönemde skandal ve ifşalarla adından sıkça söz ettiren Facebook, “metaverse” adı verilen çevrim içi kurgusal evren inşası için 10 bin kişi istihdam etmeyi planlıyor.
Duyuruda, “Metaverse, yaratıcı, yeni sosyal ve ekonomik fırsatlara erişimin kilidini açmaya yardımcı olma potansiyeline sahip ve Avrupalılar onu en baştan şekillendirecek. Önümüzdeki beş yıl içinde Avrupa Birliği içerisinde 10 bin yeni yüksek vasıflı iş yaratma planını duyuruyoruz” ifadeleri yer aldı.
“Son derece uzmanlaşmış mühendislerin” işe alınacağını belirten Facebook, iş pozisyonlarına dair bir bilgi paylaşmadı.
Facebook ayrıca, AB’ye yatırım yapmanın geniş bir tüketici pazarına, birinci sınıf üniversitelere ve yüksek kalitedeki yeteneklere erişim gibi birçok avantaj sunduğunu söyledi.
Bazı eleştirmenler, Facebook tarafından yapılan bu duyurunun son aylarda ortaya çıkan ifşa ve skandallar sonrası şirketin itibarını yeniden oluşturmak ve dikkatleri başka yöne çekmek için yapıldığını öne sürdü.
Öte yandan, Facebook CEO’su Mark Zuckerberg, metaverse çalışmalarının başlıca destekçilerinden biri. Temmuz ayındaki bir açıklamasında Zuckerberg, Facebook’un beş yıl içinde bir metaverse şirketi haline geleceğini söylemişti.
METAVERSE NEDİR?
Pandemi kısıtlamaları nedeniyle insanların eve kapanması, uzaktan çalışma ve eğitimin artması ile tüm faaliyetlerin çevrim içi yapıldığı bir dünya oluştu. Bu nedenle metaverse uygulamalarına da ilgi arttı.
Dijital ve fiziksel dünyaları birleştirmeyi amaçlayan Metaverse, insanların sanal bir ortamda, genellikle Sanal Gerçeklik (VR) gözlüklerini kullanarak oyun oynayabildiği, çalışabildiği ve iletişim kurabildiği çevrimiçi kurgusal bir dünya.
Facebook’un metaverse çalışmalarından bahseden Zuckerberg, “Metaverse’i yalnızca içeriği görüntülemek yerine içinde bulunduğunu, somutlaştırılmış bir internet olarak düşünebilirsiniz” şeklinde yeni kurgu evrenini açıkladı.
VR teknolojisinin geliştirilmiş bir versiyonu gibi görünse de aslında metaverse internetin geleceği denilebilir. Kalıcı ve paylaşılan bir sanal dünyanın yaratıldığı metaverse evreninde, sanattan alışverişe, eğlenceden sosyal organizasyonlara kadar her şeyi gerçekleştirmek mümkün.
Ayrıca blockchain teknolojisinin kullanıldığı metaverse uygulamaları da bulunuyor. Burada kullanıcılar kripto para birimleri kullanarak sanal arazi ve diğer dijital varlıkları alabiliyor.
Mevcut internet ortamında insanlar, sosyal medya platformları gibi uygulamaları kullanarak birbirleriyle çevrimiçi ortamda etkileşime girebiliyor. Metaverse ile bu etkileşim çok boyutlu olarak gerçekleştirilecek ve kullanıcıların sadece görüntülemek veya duymak yerine doğrudan içeriğin kendisini yaşayabilecekleri bir alan oluşturulacak.
SİLİKON VADİSİ’NİN GÖZÜ METAVERSE UYGULAMALARINDA
Metaverse fikri, teknolojik gelişmeleri yakalamak ve öncü olmak isteyen yatırımcı ve şirketler tarafından büyük ilgi görüyor.
Facebook’tan Mark Zuckerberg ve Epic Games’ten Tim Sweeney gibi teknoloji dünyasının önde gelen isimlerinden bazıları metaverse için büyük yatırımlar yapıyor.
Dünyanın en büyük sosyal ağı olan Facebook, sanal gerçeklik ve artırılmış gerçekliğe büyük yatırımlar yaparak Oculus VR, AR gözlükleri ve bileklik teknolojileri üzerinde çalışıyor. Ayrıca BigBox VR dahil olmak üzere çok sayıda VR oyun stüdyosu satın aldı. Mart ayındaki verilere göre, şirketin sanal gerçeklik üzerinde çalışan 10 bin çalışanı var.
Epic Games’in Fortnite’ı da metaverse olarak kabul ediliyor. Eylül ayında Fortnite üzerinde yapılan bir etkinlikte milyonlarca kişinin katılımıyla Ariana Grande ve Travis Scott konserleri gerçekleştirildi. Bunun yanı sıra 1 milyar dolarlık yeni fon sağladığını duyuran şirket, bir kısmının metaverse vizyonunu desteklemek için kullanılacağını açıkladı.
Tim Sweeney, yakın bir zamanda Washington Post’a verdiği röportajda, bir otomobil üreticisinin yeni bir model arabanın reklamını yapmak istediğinde o arabanın gerçek zamanlı olarak dünyada bulunduğunu ve metaverse’te sürülebileceğini hayal ettiğini söyledi.
Bu da ilerleyen zamanlarda metaverse’te alışverişe çıkarak önce dijital ortamda deneyimleyip ardından da gerçek dünyada o ürünün alınabileceğini akla getirdi.
Silikon Vadisi’nde oldukça popüler olan metaverse ile ilgili Microsoft da dijital ve fiziksel dünyaları birleştirmekten bahsetti.
METAVERSE DÜNYASINDA ALIŞVERİŞ: 500 BİN DOLARA ARAZİ SATILIYOR
Dijital ürünlerin sahipliğini güvenilir bir şekilde takip etmeye yarayan NFT’ler, ilerleyen zamanlarda oluşturulmak istenen sanal dünyadaki ekonominin nasıl işleyeceğine de işaret ediyor.
Fiziksel olarak var olmayan giysilere veya eşyalara gerçek para harcamak pek çok kişi için mümkün görünmese de metaverse’te NFT’ler üzerinden bu tarz alışverişler yapılıyor.
Decentraland adlı metaverse’te, insanların oluşturduğu avatarlarının giyebileceği sanal giysiler tasarlandı. Dünyanın en büyük moda şirketlerinden bazıları (Louis Vuitton, Burberry, Gucci) da benzer uygulamalarla giysiler sattı.
Miami’de manken ve NFT takipçisi olan Imanni McEwan, “Avatarınız sizi temsil ediyor. Aslında ne giydiğin seni sen yapan şeydir” yorumunu yaptı. McEwan, ocak ayından bu yana 70 NFT giyilebilir ürüne 15 bin ila 16 bin dolar harcadığını söyledi.
Dijital moda girişimi Auroboros‘un kurucu ortağı Paula Sello, İngiliz tüketicilerin yüzde 9’unun sosyal medya fotoğrafları için kıyafet satın aldığını ve ardından iade ettiğini tespit eden 2018 Barclaycard araştırmasına atıfta bulunarak, sanal giysi konseptinin sosyal medyada giymek için kıyafet satın alan tüketicilerin israfını sınırlayabileceğini savundu.
Decentraland’in yanı sıra Cryptovoxels, Somnium Space ve The Sandbox gibi metaverse uygulamalarında da avatarlar oluşturulabiliyor ve arazi satın alınabiliyor. NonFungible’a göre, 21 Mart’ta bir Decentraland arsası 283 bin 567 dolara satılırken, Somnium Space platformundaki bir mülk ise 16 Mart’ta 500 bin dolardan fazla fiyata alıcı buldu.
Metaverse meraklıları, sanal arazi alımlarını internetin ilk günlerinde alan adları alımlarına benzetiyor. Şu anda ana blockchain tabanlı platformların her birinde birkaç bin benzersiz arazi sahibi var.
Metaverse uygulamalarının kullanımı yaygınlaştıkça daha fazla ve daha iyi mobil bağlantıya ihtiyaç duyulacak. Bu durumun da 5G kullanımıyla çözülebileceği düşünülüyor.
Henüz başlangıç aşamasında olunsa da önümüzdeki 10 veya daha fazla süre boyunca metaverse teknoloji dünyasında çokça konuşulacak.
