MEM Analiz: “ABD ve NATO için Türkiye’nin Müttefikliği Kritik Öneme Sahip”
“ABD ve NATO’nun Türkiye’yi yakın bir müttefik olarak yanında tutması önemlidir. Bu durum NATO’nun Türkiye ile daha koordineli ve güvenilir bir ilişkiye sahip olmasını gerektirmektedir.”
Middle East Monitor’de yayımlanan analiz M5 tarafından çevrilmiştir.
“Pazartesi günü Brüksel’deki NATO zirvesi, ABD Başkanı Joe Biden ve Türk mevkidaşı Recep Tayyip Erdoğan’ın garip bir yumruk yumruğa selamlaşması ile başladı. Görüşme; Biden’ın Ermeni Soykırımı’nı tanıyarak Türk Cumhurbaşkanını kızdırma riskini göze almasından haftalar sonra gerçekleşti. Bu iki nokta bir yana, NATO ile Türkiye arasında ele alınması gereken başka sorunlar da vardı.
Türkiye 2019’da NATO savunma planlarını engellemiş ve Suriye’de ABD destekli “Kürt isyancılara” karşı bir saldırı başlatmıştı. Buna benzer gelişmeler, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un “NATO’nun beyin ölümü yaşadığını” iddia etmesine neden olsa da, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken NATO’nun Türkiye’yi gemide tutmak için güçlü çıkarları olduğunu savunmuştu.
Türkiye, 1952’den beri NATO’nun kilit bir üyesidir. Özellikle, NATO’nun Balkanlar’daki ortaklıklarını desteklemektedir ve buradaki çıkarları için önemli bir ülkedir.
Türk hükümeti ayrıca, NATO’nun Soğuk Savaş sonrası Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA) bölgesindeki riskli güvenlik ortamından kaynaklanan tehditlere karşı bu ittifakın toplu güvenlik örgütüne dönüşümünü de desteklemiştir.
Avrupa ve Ortadoğu’nun kıyısında yer alan Türkiye, her iki alanla da özdeşleşiyor ve bu alanlarla ilgili yoğun diyalog ve istişarelerde arabuluculuk yaparak uluslararası yanıtların toplanmasında ve koordine edilmesinde kilit bir rol oynuyor.
Ayrıca bir NATO üyesi olarak Türkiye, Afganistan’da ABD liderliğindeki askeri harekata katılan ilk Müslüman ülke oldu ve şu anda Kabil’deki NATO’nun kritik komutanlıklarını yönetiyor. Bu nedenle Türkiye, Kabil ve NATO üyesi ülkeler arasında bir köprü görevi görerek NATO’nun Afganistan politikasında da kilit bir role sahip.
Ankara’daki Dışişleri Bakanlığı’na göre, Türkiye Afganistan’a yönelik dış politikasını dört hedef üzerine kurmuştur. Bunlar; ülkenin siyasi istikrarını ve birliğini korumak, mevcut siyasi yapıları ve kurumları güçlendirmek, güvenlik ortamının istikrarını desteklemek ve terörizmi ve aşırıcılığı ortadan kaldırarak barış ve refahı yeniden tesis etmek.
2001’den bu yana Ankara, Afganistan’da güvenlik, sağlık, eğitim ve altyapısına tahmini 1,1 milyar dolar yatırım yaptı. Ek olarak Türkiye, ülkelerindeki kaostan kaçan on binlerce Afgan’a ev sahipliği yapıyor. UNHCR verilerine göre Türkiye’de 116.403 Afgan sığınmacı ve 980 Afgan mülteci yaşıyor.
Diğer tarafta Türkiye, başta Suriye olmak üzere terör örgütleriyle mücadelede de NATO için önemli. Örneğin NATO müttefikleri Türkiye’deki askeri altyapıyı IŞİD’e karşı operasyonlarda kullanıyor.
Son olarak NATO; Türkiye’nin önemli bir askeri, coğrafi ve stratejik ortak olduğunu ve NATO üyelerinin Rusya ve Çin’in hırslarından korunmasında kilit rol oynadığını biliyor. Çünkü bu dengeyi kurmak ciddi diplomasi gerektiriyor ve Türkiye’nin her iki devletle de bağlantıları var.
Türkiye’nin ekonomik kalkınmaya yönelik Tek Kuşak Tek Yol girişiminde Çin ile ortak olduğu düşünüldüğünde, NATO ile Pekin arasında arabuluculuk yapabilir olduğu daha net görünüyor.
Bütün bu sebepler düşünüldüğünde ABD ve NATO’nun, Türkiye’yi yakın bir müttefik olarak yanında tutması kritik bir öneme sahiptir. Bu durum NATO’nun Türkiye ile daha koordineli ve güvenilir bir ilişkiye sahip olmasını gerektirmektedir.”
Kaynak: M5
Çeviri/Analiz: Adem KILIÇ
