The National News Analiz: “Türkiye Kendisini, Kafkaslar ve Orta Asya’da Rusya ve Çin’e Alternatif Olarak Konumlandırıyor”
“Afganistan’da olduğu gibi, Kafkaslar ve Orta Asya’daki ortak hedefler, Ankara’nın Washington ve Brüksel ile çalışması için bir fırsat sunuyor. Neticede Türkiye’nin Doğu’ya dönüşü Batı’ya dönüş yolu olabilir.”
The National News’de yayımlanan analiz M5 tarafından çevrilmiştir.
“Türkiye’nin batı ile bağlarını koparacağı ve sözde daha kapalı ve İslamcı bir ülke olarak Doğu’ya döneceğine dair Türkiye gözlemcileri arasında yıllardır gündemde olan bir soruydu. Bugün bu soru büyük ölçüde bir klişe haline geldi.
Türkiye’nin askeri danışmanları ve gelişmiş insansız hava araçları ile geçen yılki Dağlık Karabağ savaşında Azerbaycan’ın Ermenistan’a karşı kazandığı zafere önemli destek sağlamasının ardından, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Azerbaycan’ı ziyaret etti. Türk lider çatışma sırasında Azerbaycan tarafından geri alınan Şuşa şehrinde, Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’ne bir demiryolu bağlantısı kurma planını destekledi.
Erdoğan, “Bu projenin hayata geçmesiyle Doğu’dan Batı’ya herkesin yararlanabileceği yeni bir orta koridor açılacak” dedi.
Eski Sovyet topraklarındaki ilk askeri güç gösterisi olan Dağlık Karabağ savaşındaki Türkiye’nin kilit rolü, Kafkaslar ve Orta Asya’daki etkisini şimdiden genişletti.
Erdoğan bunun aynı zamanda; İpek Yollarını canlandırmayı amaçlayan Çin’in Kuşak ve Yol Girişimi’nin Türkiye’nin önerdiği Orta Koridor ayağını canlandırmak için bir sıçrama tahtası işlevi görebileceğini belirtti.
2015’ten bu yana Ankara Pekin’i, Rusya’nın Trans-Sibirya Demiryolunu içeren kuzey rotası ile İran üzerinden bir güney rotası arasında yer alan Çin’den Avrupa’ya orta bir rota benimsemeye çağırdı. Zangezur Koridoru hattı ve 2017’de açılan Kars-Tiflis-Bakü bağlantısı ile oluşacak olan Türkiye’nin Orta Koridoru yakında iki yeni güzergah sunabilir.
Bu yeni güzergah Nahçıvan’ın ekonomisini canlandıracak ve Türkiye’nin Hazar Havzası’na doğrudan bir bağlantı sağlamasına neden olacak.
Azeri Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de ,Türkiye ve Orta Asya halklarının ortak mirasına atıfta bulunarak, “Zangezur’dan geçen ulaşım, iletişim, altyapı projeleri tüm Türk dünyasını birleştirecek” ifadelerini kullandı.
International Alert tarafından 2014 yılında yapılan bir araştırma, Kars-Bakü rotasını Nahçıvan üzerinden rehabilite etmenin 430 milyon dolardan fazla bir yatırıma mal olacağını tahmin ediyor. Fakat bu proje inşa edildiğinde Rusya’nın jeopolitik bir oyun değiştirici olarak hizmet etme yeteneğini sınırlayabilir. Ve ivme Türkiye’nin lehine değişebilir.
Erdoğan ve Aliyev Şuşa’da; yeni bir Türk konsolosluğu, Güvenlik koordinasyonu merkezi, Türk insansız hava aracı üretimi için bir merkez ve Dağlık Karabağ’a dönebilecek yarım milyona yakın yerinden edilmiş Azeri için Türk inşaat firmaları tarafından ev inşa etme konusunda anlaştılar.
Tabi enerjiye etkilerini de unutmamak gerekiyor. Bir yıl önce Azerbaycan, 2019 yılının sonlarında tamamlanan Tanap boru hattı sayesinde Rusya’yı geçerek Türkiye’nin en büyük doğal gaz tedarikçisi oldu.
Aralık ayında Ankara ve Bakü, Türkiye’nin Iğdır ilinden Nahçıvan’a kadar ilerleyecek olan ve Azerbaycan gazını taşıyacak olan yeni bir gaz boru hattı inşa etme konusunda anlaştılar.
Ankara, Azerbaycan ve Türkmenistan ile ortak Dostluk sahasından Avrupa’ya doğalgaz taşıma konusunda anlaştı. Erdoğan Orta Asya cumhuriyetlerini de içeren Ekonomik İşbirliği Teşkilatı içindeki ticaretin iki katına çıkarılması çağrısında bulundu. Bir dizi Orta Asya devleti Türk insansız hava araçlarına ilgi duyduğunu ifade etti ve Ankara, 2028 yılına kadar mal, yatırım, emek ve hizmetler için ortak bir pazar oluşturma planını detaylandırdı.
Ayrıca Türkiye’nin Azeri zaferindeki rolünün Pekin’i saf dışı bırakabileceğine dair işaretler var.
Geçen Aralık ayında Türkiye’den hareket eden trenler ilk kez Kars-Tiflis-Bakü hattı üzerinden Çin’e ilerledi ve Türkiye’den çıkan bu ilk yük treni Trans-Hazar koridoru üzerinden Çin’e ulaştı.
Diğer yandan Ankara’nın bakış açısı büyük ölçüde NATO müttefiklerinin anlayışı ile örtüşüyor. Her ikisi de Kafkasya’da istikrarı sağlamaya, Hazar gazını batıya taşımaya ve Orta Asya’nın Pekin ve Moskova’ya bağımlılığını engellemeye çalışıyor.
Afganistan’da olduğu gibi, Kafkaslar ve Orta Asya’daki ortak hedefler, Ankara’nın Washington ve Brüksel ile çalışması için bir fırsat sunuyor. Neticede Türkiye’nin Doğu’ya dönüşü Batı’ya dönüş yolu olabilir.”
Kaynak: M5
Çeviri/Analiz: Adem KILIÇ
