İran Anayasayı Koruyucular Konseyi (AKK) Sözcüsü Abbas Ali Kedhudayi, 18 Haziran’da mevcut Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin halefini seçmek için yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yarışmak isteyen yedi adayın başvurularının onaylandığını duyurdu.
İran Yüksek Seçim Kurulu’nun bugün yaptığı açıklamaya göre Said Celili, İbrahim Reisi, Muhsin Rızai, Ali Rıza Zakani, Emir Hüseyin Kadızade Haşimi ve Muhsin Mihralizade cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yarışacaklar.
İran Yargı Erki Sözcüsü Golam Muhsin İsmaili yaptığı açıklamada, Yargı Erki’nin ‘seçimlerin denetlenmesi ve uygulanması sürecine müdahale etmeyeceğini’ söyledi.
Yargı Erki’nin, AKK’nin 12 üyesinin yarısını belirleyen Yargı Erki Başkanı İbrahim Reisi’nin adaylığı nedeniyle baskı altında olduğu biliniyor.
Öte yandan İran basını bugün eski Meclis Başkanı Ali Laricani başta olmak üzere önde gelen üç cumhurbaşkanı adayının başvurularının reddedildiğini ve AKK’nin yalnızca yedi ismi onaylandığını bildirdi.
Muhafazakârların çoğunlukta olduğu AKK, ilk turu 18 Haziran’da yapılacak seçimlere katılacak adayları onaylama yetkisine sahip. İçişleri Bakanlığı’nın Mayıs ayı ortalarında son başvuru tarihini açıklamasının ardından cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmak isteyen 592 kişi başvuruda bulundu.
İran’ın yarı resmi haber ajansı Fars, dün gece AKK’nin İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney’in danışmanlarından Laricani’nin, eski cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın ve reformist isimlerden Cumhurbaşkanı Ruhani’nin Birinci Yardımcısı İshak Cihangiri’nin adaylıklarını ‘onaylanmadığını’ bildirdi.
Ajans, bu bilginin kaynağını açıklamazken haber İranlı birçok basın kurumu tarafından verildi. Muhafazakâr eğilimli olan ve 2008-2020 yılları arasında İran Meclis Başkanı görevini yürüten Laricani, İbrahim Reisi’nin yanı sıra seçimlerde yarışmak için adaylık başvurusunda bulunan en önemli isimlerden biriydi.
2005-2013 yılları arasında ülkenin cumhurbaşkanlığını yapan Ahmedinejad ve mevcut Cumhurbaşkanı’nın Birinci Yardımcısı Cihangiri ise diğer önde gelen adaylar arasında yer alıyordu.
Adaylık başvuru sürecinin sona ermesinden bu yana basında, seçimlerin Laricani ile daha önce cumhurbaşkanlığı için aday olan Reisi arasında ikili bir rekabete dönüşeceğine dair tahminler yürütülüyordu. Reisi, ilk olarak 2005 yılında Ahmedinejad’ın kazandığı seçimlerde aday olmuştu. İkinci olarak ise, oyların yüzde 38’ini kazandığı 2017 yılında aday oldu. Ancak Ruhani’nin ikinci kez cumhurbaşkanı olmasını engelleyemedi.
AKK, Ahmedinejad’n adaylık başvurusunu daha önce, 2017 yılındaki seçimlerde de veto etmişti. Ancak Laricani ve Cihangiri’nin adaylıklarının reddedilmesi beklenmedik bir sürpriz oldu.
Fars Haber Ajansı, ortaya çıkan son listenin AKK’nin bireylerin (adayların) pozisyonlarını dikkate almadan başvurularına odaklandığını ortaya koyduğunu belirtti.
Öte yandan İran yasalarına göre adaylığı reddedilenlerin karara itiraz etme hakları var.
Fars tarafından yayınlanan listede, 2019 yılından bu yana Yargı Erki başkanlığını yürüten İbrahim Reisi, dördüncü kez cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday olan Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi (DMTK) Genel Sekreteri Muhsin Rızai, Merkez Bankası Başkanı Abdunnasır Himmeti (reformist), eski Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri ve Nükleer Başmüzakereci Said Celili (katı muhafazakar), eski İsfahan Valisi Muhsin Mihralizade (reformist), eski Milletvekili Ali Rıza Zakani (katı muhafazakar) ve Milletvekili Emir Hüseyin Kadızade Haşimi (katı muhafazakar) yer aldı.
İran’ın yarı resmi ajansı ISNA’nın haberine göre AKK Sözcüsü Kedhudayi, listenin İçişleri Bakanlığı tarafından açıklanması gerektiğini vurgulayarak isimlerle ilgili haberlere ilişkin herhangi bir yorumda bulunmadı.
Ancak Kethudayi, cumhurbaşkanlığı seçimleri için sadece yedi adayın isminin onaylandığını ve listenin dün gece İçişleri Bakanlığı’na gönderildiğini doğruladı.
Bakanlığın listeyi 27 Mayıs’a kadar açıklaması ve ardından 20 günlük bir seçim kampanyası sürecinin başlaması bekleniyor.
Muhafazakar bir isim olan Muhammed Muhaciri, Twitter hesabından paylaştığı bir tweette, Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin Hamaney’e AKK tarafından açıklanan listede değişiklik yapılması çağrısında bulunan bir mektup gönderdiğini yazdı. Muhacir, Ruhani’nin İçişleri Bakanı Abdurrıza Rahmani Fazli’den aday listesini açıklamamasını istediğini de ekledi.
Muhaciri, İçişleri Bakanı’nın isim listesini açıklaması için siyasi çevreler ve kamuoyunun baskısı altında olduğunu belirtti.
Bakan Fazli’nin, Laricani’nin en yakın müttefiklerinden biri olması da oldukça dikkat çekicidir.
Öte yandan Hükümet sözcüsü Ali Rebi, cumhurbaşkanının önemli konularda mesajlar gönderdiğini belirterek, “Bilgileri doğrulayıp aktaracağım” ifadelerini kullandı.
Islahat Press internet sitesinin haberine göre Ali Laricani, seçim kampanyası üyelerine, adaylığının reddedildiğini bildirdi.
Islahat Press’in aktardığı açıklamasında Laricani, “Sonuç olumsuz oldu. İtirazım yok ve yeniden değerlendirme de istemiyorum. Hatta kardeşimden, AKK’nın kararını değiştirmesi için herhangi bir adım atmamasını dahi istedim” ifadelerini kullandı.
Kaynak: Aawsat
