Geocase Düşünce Kuruluşu: "Türkiye Bölgedeki Liderliğini Yükseltiyor" - M5 Dergi
Öne ÇıkanStrateji Analiz

Geocase Düşünce Kuruluşu: “Türkiye Bölgedeki Liderliğini Yükseltiyor”

Abone Ol 

Azerbaycan’ın İkinci Karabağ Savaşı’ndaki zaferini örnek alabiliriz. Bu askeri zaferin Türkiye’yi Orta Asya’nın Hazar Denizi bölgesinde  enerji, kültürel ve jeopolitik çıkarları için bir sıçrama tahtası haline getirdiği görülmektedir.

Gürcistan Düşünce Kuruluşu Geocase’de yayımlanan analiz M5 tarafından çevrilmiştir.

“Türkiye’nin dış politikası bir dönüm noktasındadır.  Türkiye’nin Avrasyacı dönüşü ivme kazanıyor ve doğuya da bakmak yeni bir norm haline geliyor. Türk dili konuşan ülkelerle (Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan ve Türkmenistan) bir nevi ittifak kurma umuduyla Orta Asya’ya erişimini genişletmek daha gerçekçi görünmeye başlıyor. Ukrayna, Gürcistan ve Azerbaycan’da, Türkiye’nin Rusya’nın altını giderek daha fazla delebildiği tanımlanabilir bir jeopolitik durum artık bariz bir şekilde görünüyor.

Azerbaycan’ın İkinci Karabağ Savaşı’ndaki zaferini örnek alabiliriz. Bu askeri zaferi Türkiye’nin Orta Asya’nın Hazar Denizi bölgesinde enerji, kültürel ve jeopolitik çıkarları için bir sıçrama tahtası haline getirdiği görülmektedir.

Türkiye, Dağlık Karabağ’daki zaferden sadece iki ay sonra, Azerbaycan ile yeni bir ticaret anlaşması imzaladı. Türkiye, Ocak ayında Hazar Denizi altındaki gaz sahasını da ortaklaşa geliştirmeyi amaçlayan Azerbaycan-Türkmenistan anlaşmasından da rol alıyor ve geçtiğimiz günlerde dışişleri bakanları ile üçlü bir görüşme gerçekleştirdi.  Türkiye bu girişimi ile bölgedeki gazın Güney Kafkasya’dan Avrupa’ya akmasına izin verecek Trans-Hazar Boru Hattı’nın (TCP) uygulanmasında önemli bir engeli ortadan kaldırıyor. Ne Rusya ne de İran bunu hoş karşılamıyor.  Her ikisi de Türkiye’nin bir enerji merkezi olma ve yeni enerji kaynakları bulma hedeflerine karşı çıkıyor.

Bu adımı daha sonra resmi ziyaretler izledi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu 6-9 Mart tarihlerinde Özbekistan, Türkmenistan ve Kırgızistan’ı ziyaret etti. Taşkent’te savunma işbirliği, ticaret anlaşmaları ve serbest ticaret anlaşmaları üzerine görüşmeler yapıldı. Türkiye ayrıca, İran ve Pakistan arasındaki ticareti kolaylaştırmak için 1985 yılında kurulan Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nın 4 Mart sanal toplantısında bölgesel ticaret anlaşmasını yeniden canlandırmak için rol alma girişiminde bulundu. 

Türkiye, 1991’de kurulan Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı’na ve 2009’da kurulan Türk Konseyi’ne yavaş yavaş ekonomik ve kültürel bir işbirliği zemini oluşturmaya çalışıyor. Türkiye’nin bölgedeki ekonomik varlığı Çin ve Rusya’nın gölgesinde kalsa da, Rusya ve Çin’in sömürgeci bölgesel politikaları hoş karşılanmıyor. Orta Asya devletleri Türkiye’yi iyi bir alternatif ve aday olarak görüyor. Kırgızistan ve Türkmenistan gibi devletler de nakit sıkıntısı yaşıyor ve bu da Türkiye’nin katılım potansiyelini artırıyor. Türkiye bölgedeki liderliğini yükseltiyor.

Ayrıca Türkiye; Ukrayna, Gürcistan ve Azerbaycan’ı, Rusya’nın Karadeniz’de ve Güney Kafkasya’da artan askeri varlığını dengelemeye yardımcı olabilecek gelişmekte olan bir jeopolitik bölgenin parçaları olarak görmektedir. Türkiye bu düşünceyle sadece Azerbaycan ile değil, Gürcistan ve Ukrayna ile de askeri işbirliğini artırıyor. Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodymyr Zelenskyy’nin son Türkiye ziyareti, savunma ve ekonomik alanlara ışık tuttu. Bu, iki Karadeniz devleti arasında devam eden ortak insansız hava aracı üretimi, artan silah ticareti ve denizcilik işbirliğine dayanıyor.

Azerbaycan-Gürcistan-Türkiye üçlü ortaklığı, Gürcistan’ın NATO’ya katılma çabasını desteklemek için çalışıyor. Bölgesel altyapıyı hedef alan düşman saldırılarını püskürtmek için ortak askeri tatbikatlar da yapılıyor.

Türkiye ve Rusya, başta Suriye olmak üzere farklı konularda işbirliği yapabiliyor olsalar da, yine de farklı vizyonlara sahip jeopolitik rakipler olmaya devam ediyorlar. Türkiye’nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın jeopolitik bir üstünlük için izlediği iki yönlü bir strateji var.  “Mümkün olduğunca Vladimir Putin ile işbirliği yapın ancak gerektiğinde Rusya’ya düşman olan bölgesel güçlerle işbirliği yapın.”

Kaynak: M5
Çeviri/Analiz: (Adem KILIÇ)

Abone Ol 

İlgili Yazılar

Abone Ol 
Back to top button
Close
Close