Ukrayna’nın Rus tanklarına karşı kullandığı antika ‘metal kirpiler’ nasıl çalışır?

Bu tank tuzakları Kirpi olarak da biliniyor ve kullanımları 1930’lara kadar uzanıyor. Peki nasıl çalışıyorlar? İşte yanıtı.

Rusya 24 Şubat’ta Ukrayna’ya savaş açtığında ilk önce operasyonu füzeler ve helikopterlerle başlattı.

Birkaç ay önce tatbikat adı altında sınıra yakın bölgelere getirilen tanklar ve toplar Ukrayna’ya girdi. Onlar girdiği andan itibaren ise operasyon bir saldırıdan çok bir istilaya dönüştü ve Ukrayna’daki bazı insanlar ilerleyen Rus ordusuna karşı savunma oluşturmaya başladı.

Ukrayna’nın batısındaki Lviv’de de yerel halkın tank karşıtı metal bariyerler kurmaya başladığını bildirildi.

Çelik I-kirişlerden yapılmış bir çocuk oyuncağına benzeyen şey, “çelik kirpi” olarak biliniyor. Bu engelin ilk versiyonları, 1930’larda Çekoslovakya’da Almanlara karşı inşa edilen savunma tahkimatlarına dayanmakta.

Bu Çek tahkimatlarından bazıları, işgalci Alman kuvvetleri tarafından D-Day’den önce Normandiya sahillerinde bariyerler olarak yeniden tasarlanmış olabilir.

ABD Ordusu Mühendis Okulu’nun tahkimatlarla ilgili kursu, çelik kirpileri “sağladıkları engel etkisine göre nispeten hafif ve hızlı bir şekilde kuruluyor veya kaldırılıyorlar” olarak tanımlıyor ve ekleniyor: ‘Tekerlekli araçların altında dönüp onları delmek veya paletli araçları gömmek için tasarlandı. Korunmadıkça ve ateşle kaplanmadıkça, düşman onları kolayca kenara çekebilir.”

Son satır anahtar öneme sahip aslında: Çelik kirpiler, kaldırılabildikleri, çekilebildikleri ve hatta yuvarlanarak bir yol açabildikleri için aktif olarak savunulmadıkları takdirde özellikle küçük bir engeldir.

Bununla birlikte, çelik kirpi hattı askerler tarafından savunulursa, piyadelere ekstra koruma sağlayabilir ve zırhın ana avantajlarını azaltabilir.

Tanklar, zırhlı personel taşıyıcıları gibi diğer ağır araçlarla birlikte, hareket özgürlüğüne sahip olduklarında en etkili oldukları durumdadırlar. Kuleli bir silah güçlü bir silahtır ve ovalar gibi açık ortamlarda yaya askerler bu araçlara karşı büyük bir dezavantaja sahiptir.

Engebeli arazide tankların kabiliyeti çok düşer. Siperlerde, ormanlarda savaşmak, bataklıklardan geçen dar yollar ve şehirlerin içindeki herhangi bir savaş, bir tankın savaşta mücadele edebileceği koşulları belirler. İçinde kirpi engeller bulunan bir yolda savaşma ya da etrafta dolaşma seçeneği göz önüne alındığında, rota değiştirme şansına sahip tanklar muhtemelen bunu yapacaktır.

İleriye gitmeleri durumunda, kirpilerden birine çarpma riskini alırlar.

NASIL ÇALIŞIR?

Bir tank bir kirpi üzerinden geçtiğinde, engel paletlerin altından geçerek araca yerleşerek tankı adeta havaya kaldırır. Bir tank böyle bir tuzağa takılırsa, çekilip götürülünceye kadar sabit bir hedef olur ve mürettebatı ateş altında tahliye etme veya tank karşıtı silahlara sahip kimsenin onları bulmamasını umma seçenekleriyle karşı karşıya kalacak.

TARİHİ

Birinci Dünya Savaşı ile İkinci Dünya Savaşı arasındaki yıllarda, ordular tank tasarımına yönelik çeşitli yaklaşımları denedikçe, askeri mühendisler de benzer şekilde tank engelleri tasarlamaya başladı.

Ekim 1936’da, Fransa’nın Maginot Hattı tahkimatının bir Popular Science illüstrasyonu, çelik rayların bir tank karşıtı bariyer olarak yere dikey olarak battığını gösterdi.

Mayıs 1938’de yayınlanan bir Popular Science haberi ise, İngiliz ordusunun engel olarak tel bobinleri ve çelik rayları kullanarak başarıya ulaştığını ilan etti, ancak bu rapor bu engellerin “zırh delici mermileri ateşleyen tanksavar silahları” tarafından güvence altına alındığını da belirtiyor.

İkinci Dünya Savaşı patlak verdiğinde, ordular tankları durdurmak ve savaş alanlarının üstesinden gelmek için yeni yaklaşımlar benimsedi. 1942’de Virginia’daki Fort Belvoir’de Popular Science, Ordu Mühendislerinin yeni tank engelleri tasarlama çalışmaları ve işe yarayıp yaramadıklarını görmek için tankları tekrar tekrar bu engellere süren Virginia Ulusal Muhafızları ile tank sürücüleri hakkında rapor verdi.

Büyük olasılıkla bu deneyimden yararlanan bir 1943 Ordu Mühendisi Saha El Kitabı, tankları devre dışı bırakmanın yolları olarak hendeklerin, düşmüş kütüklerin ve direklerin kullanımını özetliyor. “Abatiler” veya düşmanın ilerlemesini önlemek için yolda ağaç kesmek o kadar kalıcı bir taktiktir ki, NATO güçleri 2016 yılında Litvanya’da gerçekleştirilen bir eğitim tatbikatında yöntem hakkında bir video açıklayıcı yayınladı.

1943’te, aynı yıl Ordu Hendek ve abatis öğretiyordu, Popular Science, çimento “ejderha dişleri” ve piramidal dört yüzlülerin yanı sıra, tankları durdurmak için kullanılan çeşitli bariyer türlerinden biri olarak kirpi benzeri “krikoları” içeriyordu.

Çelik kirpi, kısmen güçleri nedeniyle savaşlarda bir tanksavar aracı olarak dayandı. Diğer engeller uzaktan patlatılabilirken, kirpileri uzaklaştırmak için yakınında olmak gerekir. Yolu temizlemek için özel araçlarla bile, bir kirpi bariyerinin varlığı, yakınlarda gizlenen, yaklaşan düşmanları öldürmeye hazır silahlı ve tanksavar füzeleri olan diğer askerlerin olduğunu gösteriyor.

Tankları destekleyen topçu, kentsel alanlarda savunucuların saklanma yerlerini yok edebilen ve aynı zamanda bir savaş alanına dönüşen bir mahallede yaşayan sivillerin hayatını tehdit eden bu taktik zorluğa verilen sert bir yanıttır.

Bu bariyerlerin çoğunlukla inşa edilmesi, gelecekteki kentsel savaşlara hazırlıktır. Ukrayna’da konuşlandırılan kirpiler, modern savaşın gerçeküstü görüntülerini yarattılar.

En çarpıcıları ve karşıt görüntülerden biri ise, Kiev’de bir çelik kirpi hattının arkasında duran bir Tesla marka bir otomobil olabilir.

Kaynak: M5