CIA Direktörü William Burns, İran’ın uranyum zenginleştirme derecesini istediği takdirde haftalar içinde nükleer silah üretmek için gereken yüzde 90 saflığa yükseltebileceği konusunda uyardı.
CIA Direktörü, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) müfettişlerinin yüzde 84 saflıkta zenginleştirilmiş uranyum tespitinin ardından Tahran nükleer programının artan boyutları hakkında endişelerini dile getirdi.
Burns, Amerikan CBS News kanalıyla yaptığı özel bir röportajda, uranyum zenginleştirme programındaki ilerlemesine paralel olarak İran’ın balistik füze programında kaydettiği ilerlemeye de dikkati çekti.
İran liderlerinin nükleer silah elde etmeye karar verip vermediği sorusuna ise, “İran’daki (Hamaney) dini liderin, 2003 yılı sonunda askıya alınan veya duran nükleer silahlanma programına devam etme kararı aldığına inanmıyoruz. Ancak zenginleştirme programları açıkça ilerliyor” yanıtını verdi.
Burns, “Bu nükleer seviyeyi aşmayı tercih etmeleri durumunda yüzde 90 oranında uranyum zenginleştirmeleri sadece haftalar alacak” dedi.
Füze sistemleri ile ilgili olarak Burns, “Bu füzelerle bir silahı ulaştırma yetenekleri de ilerleyebilecek. Bu silahlanma programına devam etme kararı aldıklarına dair kanıtlar görmüyoruz, ancak bu tehdidin diğer boyutları, bence aslında endişe verici bir hızda büyüyor” dedi.
Burns’ün açıklamalarından önce Pazartesi günü UAEA müfettişleri İran’ın uranyumu yüzde 84 oranında zenginleştirdiğini açıkladı. Birleşmiş Milletler (BM) ajansı, nükleer silah üretmek için gereken saflık derecesine yaklaşan miktarda bulunan doğrulama faaliyetlerinin sonuçlarını tartışıyor.
Reuters, 2021 yılının Nisan ayından bu yana Natanz Nükleer Tesisleri’nde yüzde 60’a varan oranlarda uranyum zenginleştiren İran’ın üç ay önce Fordo Nükleer Tesisi’nde de uranyum zenginleştirmeye başladığını bildirdi. Nükleer silah elde etmek için uranyumun yüzde 90 oranında zenginleştirilmesi gerekiyor. Bir diplomat Reuters’a “Buradaki sorun, uranyum zenginleştirmek için kullanılan santrifüjlerdeki teknik zorluklar nedeniyle kasıtsız bir birikimden mi yoksa bu saflık derecesinin kasıtlı olarak zenginleştirilmesinden mi kaynaklanıyor? Ajans İran’dan bu konuyu açıklamasını istiyor” açıklamasında bulundu.
İran Atom Enerjisi Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi, geçtiğimiz Cuma günü yaptığı açıklamada İran’ın istediği oranda uranyum zenginleştirme hakkına sahip olduğunu söyledi.
İran’ın nükleer silah elde etme seviyesine çok yakın bir oran olan yüzde 84 saflıkta uranyum zenginleştirdiğine dair önceki gün çıkan haberler uluslararası endişe yarattı. İran, geçtiğimiz Çarşamba günü, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’ndan bir müfettiş ekibinin ‘belirsizliği ortadan kaldırmak’ için Tahran’a geldiğini duyurdu.
İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed İslami, “UAEA yetkilileri Tahran’da dünden beri müzakerelere, ziyaretlere ve denetimlere başladı. Müfettişlerden birinin neden olduğu belirsizlikler ortadan kaldırılacak” dedi.
UAEA tarafından hazırlanan gizli bir rapor, bu ayın başında İran’ın yer altındaki korunaklı Fordo Yakıt Zenginleştirme Tesisi’nde (FFEP) yüzde 60’a kadar uranyum zenginleştiren iki set IR-6 santrifüj arasındaki ara bağlantıyı UAEA’ya bildirmeden önemli ölçüde değiştirdiğini ortaya koydu. Diplomatlar, değişikliğin İran’ın hızla daha yüksek bir uranyum zenginleştirme seviyesine ulaşabileceği anlamına geldiğini söyledi.
