Rus Ordusu ve Wagner arasında süren gerilimin ardından, Kadirov’un Çeçen savaşçıları hızla Wagner birliklerinin yerini alıyor. Rus yenilgisi durumunda, NATO başkentleri Rusya sınırı içinde uzun süreli bir çatışmaya hazırlanmalı.
Rusya ve Ukrayna’nın resmi duyurularının yanı sıra, açık kaynaklı savunma istihbaratı değerlendirmeleri, Ukrayna ordusunun uzun zamandır beklenen karşı saldırısı öncesinde ön saldırılarla, cepheleri test etmeye başladığına dair ipuçları veriyor.
Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, bu manevraları muhtemelen Rus savunmasının tepki sürelerini test etmek ve Rus muharebe birliklerini açık vermeye zorlamak için yürütüyor. Ukraynalı komutanlar ayrıca, bu muharebe operasyonlarında Rus topçu birliklerinin net konumlarını da anlamaya çalışıyorlar.
Bu faktörler, büyük ölçekli bir karşı saldırı başlatmadan önce karşı gücü değerlendirmek için kritik olmaya devam ediyor.
Ukrayna ordusunun giderek artan iddialı ilerlemeleri, henüz uzun süredir beklenen karşı saldırıyı tam olarak temsil etmese de bunlar geniş çaplı bir saldırı kampanyası için son hazırlıklar olarak değerlendiriliyor.
Kadirov’un grupları savaşa katılımını artırıyor
Ramazan Kadirov’a sadık Çeçen Özel Kuvvetleri, Rusya’nın Ukrayna’daki askeri müdahalesine giderek daha fazla dahil oluyor.
Bu birimlerin Rus saldırılarındaki varlığı aslında yeni değil. Kadirov’un savaşta deneyimli olduğu belirtilen grupları, savaşın neredeyse başından bu yana saldırılara katıldı. Gruplar, 2022 baharında Azak Denizi kıyısındaki Mariupol kentini ele geçirmek için çıkan yoğun çatışmalarda öncü roller üstlendiler. Ancak bu rolden sonra, savaşa katılımları kademeli bir düşüş gösterdi. Ancak gelinen noktada, savaş alanına geri dönüş yapacaklar gibi görünüyor.
Wagner birliklerinin birkaç sınır noktasından çekilmesi ve Wagner lideri Prigojin’in Rus yüksek komutanlığını eleştiren açıklamalarının ardından Kadirov, muhtemelen siyasi duruşunu güçlendirmek için bir fırsat yakaladı. Mayıs ayı başlarında Kadirov, Bahmut’taki Wagner gruplarının olduğu alanlara girme niyetini de ortaya koymuştu.
Diğer yandan Kadrirov’un bu kararı, Kremlin yanlısı ve Çeçen seçkinlerin bir başka önemli üyesi olan Adam Delimhanov’un Prigojin ile hararetli bir tartışmaya girmesinin hemen ardından geldi.
Delimhanov da sıradan bir Çeçen savaş lideri değil. Bir Duma milletvekili ve Mariupol kuşatmasındaki komutasının ardından Rusya Federasyonu’nun yüksek rütbeli bir savaş kahramanı olarak kayıtlara geçti.
Bu grupların aksine, birkaç Moskova karşıtı Çeçen taburu ise Ukrayna Silahlı Kuvvetleri ile birlikte faaliyet gösteriyor. Bu güçler için Ukrayna, Grozni’deki Putin destekli Kadirov rejimini devirme hedeflerine giden yolda bir atlama taşı. General Dudaev’in 1990’lardaki Çeçen bağımsızlık faaliyetlerinin kilit isimlerinden biri olan Akhmed Zakayev, bu amaçla Rusya karşıtı Çeçen paramiliter grupları birleştirmeye çalışıyor.
Ramazan Kadirov, Ukrayna’nın Rusya’ya karşı kesin bir zaferinin, iktidarını kaybettirecek olan feci bir domino etkisi yapabileceğini düşünüyor.
Cephe Arkası
Cephe gerisindeki alanlar da önemli gelişmelere sahne oluyor. Putin karşıtı Rus paramiliter grupları, savaş esirlerinin takası için uğraşıyor. Bu arada, Wagner ile Rus yüksek komutanlığı arasındaki bölünmeler ve retorik hesaplaşmalar, yerini şiddet eylemlerinin almasıyla birlikte derinleşiyor.
Rusya’nın bir iç savaşın eşiğinde olduğunu iddia etmek spekülatif olsa da, bunların ülkenin geleceği için olumsuz gelişmeler olduğu görülmektedir. Olası bir Rus yenilgisi durumunda, NATO başkentleri Rusya sınırları içinde uzun süreli bir çatışmaya hazırlanmalıdır.
Wagner ve Rus Ordusu arasındaki uçurum büyüyor
4 Haziran’da Prigojin, Telegram kanalı üzerinden bir Rus subayı olan Yarbay Roman Venevitin’i sorguladığını gösteren bir video yayınladı. Venevitin bu videoda, birimlerine Wagner unsurlarına ateş açma emrini verdiğini itiraf etti.
Prigojin daha sonra, Rus yüksek komutanlığını Belgorod’u hedef alan baskınlara karşılık verememekle suçladı. Wagner’in şefi, Rus askeri liderliği gerekli karşı önlemleri almazsa, savaşçılarını Moskova’nın izni olmadan Belgorod’a göndereceği konusunda uyardı.
Prigojin’in bu kışkırtıcı sözlerinin Wagner birimleri ile Rus Ordusu arasında daha büyük çaplı çatışmalara yol açıp açmayacağı ise henüz belli değil.
Bütün bu gelişmeler gösteriyor ki; Ukrayna Ordusu şu anda bir dizi küçük ve orta ölçekli saldırı eylemi düzenleyerek geniş çaplı bir karşı saldırıya hazırlanırken, Ramazan Kadirov’un Çeçen savaşçıları, artan bir hızla Wagner birimlerinin yerini alıyor.
Kaynak: GDH (Analiz ABD merkezli Hudson Enstitü tarafından kaleme alınmıştır.)
