İngiltere Başbakanı Boris Johnson, kabinesindeki bakanların görevden ayrılmasının ardından perşembe günü istifa ettiğini açıkladı. Başbakanlık ofisinin önünde basın açıklaması yapan Johnson, yeni bir başbakan seçilene kadar görevine devam edeceğini söyledi. Peki, Johnson’ın yerine başbakanlık koltuğuna oturabilecek isimler hangileri?
İngiltere’de “partygate” skandalının ardından başlayan hükümet krizi, Başbakan Boris Johnson’ın istifasına neden oldu. Perşembe günü Başbakanlık ofisi önünde basın açıklaması yapan Johnson, görevinden ayrıldığını duyurdu.
Johnson, yeni bir başbakan seçilene kadar görevine devam edeceğini söyledi. Ayrıca görevden ayrılışının Muhafazakâr Parti’nin iradesi üzerine gerçekleştiğini ve görevde kalması gerektiğine dair meslektaşlarını “ikna edemediğini” vurguladı.
Siyasette kimsenin vazgeçilmez olmadığını belirten İngiliz lider, “Akıllı ve Darwinist sistemimiz başka bir lider daha çıkaracaktır” dedi ve yeni lidere elinden geldiğince destek olacağını ifade etti.
Yeni başbakanın seçilmesine ilişkin sürecin hemen başlayacağını söyleyen Johnson, Muhafazakâr Parti 1922 Komitesi Başkanı Sir Graham Brady ile görüştüğünü ve sürecin önümüzdeki hafta açıklanacağını belirtti.
Konuşmasını İngiliz halkına teşekkür ederek sonlandıran Johnson, “Her şeyden önce, bana verdiğiniz muazzam ayrıcalık için size teşekkür etmek istiyorum. Başbakanlık başlı başına bir eğitimdir. Şu an karanlık gibi görünse de geleceğimiz birlikte altın değerindedir” ifadelerini kullandı.
İNGİLTERE’Yİ NASIL BİR SÜREÇ BEKLİYOR?
Johnson’ın konuşmasının hemen ardından Dışişleri Bakanı Liz Truss, sosyal medya hesabından, “Başbakan doğru karar verdi. Boris’in liderliğindeki hükümet, Brexit, aşılar ve Ukrayna’yı desteklemek gibi birçok başarıya imza attı. Şimdi sakinliğe ve birliğe ihtiyacımız var. Yeni bir lider aranırken yönetimi sürdürmeye devam etmeliyiz” ifadelerini paylaştı.
Bu doğrultuda, genel bir seçimden önce yeni bir parti ve hükümet liderinin seçilerek işleyişin sürdürülmesi planlanıyor.
İçişleri Bakanı Priti Patel de “Bu kritik zamanda görevim, bu büyük hükümet ofisine liderlik etmeye devam etmek, ulusal güvenliği korumak ve ülkemizin vatandaşlarını güvende tutmaktır” açıklamalarında bulundu.
Muhafazakâr Parti’nin yeni bir lider seçene kadar Johnson’ın görevde kalması bekleniyor. Zira, hemen istifa etseydi yerine kabine üyesi bir vekil atanması gerekecekti.
İngiltere’de parti liderliğine aday olmak için sekiz Muhafazakâr milletvekilinin desteğine ihtiyaç duyuluyor. Daha sonra adaylar arasında iki kişi kalana kadar oylamalar yapılıyor. Son iki aday kaldığında ise yalnızca milletvekillerinin değil ülke genelindeki tüm parti üyelerinin oyuyla kazanan aday belirleniyor. Parti lideri olarak seçilen kişiye Kraliçe tarafından hükümet kurma görevi veriliyor.
Seçilen yeni başbakanın genel seçim yapma gibi bir zorunluluğu bulunmuyor. Ancak göreve gelen kişinin erken seçim talep etme hakkı var.
Johnson, söz konusu süreç tamamlanana kadar aynı yetkileriyle görevine devam edecek. Kabinesinde atama veya değişikli yapabilir. Bununla birlikte, daha radikal yeni politikaları sunma yetkisine sahip değil.
JOHNSON’IN YERİNE GELEBİLECEK İSİMLER
İngiltere Başbakanı Johnson’ın istifası ile Muhafazakâr Parti liderliği için yarış başladı. İşte anketlerde öne çıkan isimler…
Ben Wallace
Savunma Bakanı, Muhafazakâr Parti üyeleri arasında bir sonraki lider olarak tercih edilen isimler listesinde ilk sırada yer alıyor. Ukrayna’daki savaş ve Afganistan’dan yapılan tahliyelerle ilgili süreçte başarılı bulunan Wallace’ın Johnson ile zıt bir figür oluşturacağı düşünülüyor.
Öte yandan, Wallace’ın adaylık konusunda herhangi bir girişiminin olmadığı ve halk nezdinde yeterli popülerliğe sahip olmadığına dikkat çekiliyor.
Rishi Sunak
Johnson’ın kabinesinde Maliye Bakanı olarak görev yapan, ancak geçtiğimiz günlerde hükümetteki kriz nedeniyle istifasını açıklayan Sunak, parti liderliği için favori isimler biri olarak öne çıkıyor.
Bu yılın başında partygate skandalı ve ailesinin vergi işlemlerine ilişkin hakkında çıkan haberlerle gündeme gelen Maliye Bakanı eleştirilerin hedefinde yer almıştı. Ancak Johnson hükümetinden istifasını sunmasıyla yeniden liderlik için aday olabilecek potansiyelde olduğu düşünülüyor.
42 yaşındaki Sunak, Wallace’ın aksine sosyal medyada ve halk arasında geniş bir kitlenin beğenisine sahip. Ayrıca bir kampanya ekibinin olduğu bilinen Sunak’ın parti ve hükümet liderliği için girişimde bulunabileceği tahmin ediliyor.
Penny Mordaunt
Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı, ConservativeHome tarafından hafta sonu yayınlanan bir ankette, liderlik için Wallace’ın ardından ikinci seçenek olarak görüldüğünü ortaya koydu.
Johnson hükümetinde görevine devam ettiği için tepki çeken Mordaunt, “bu devlet dairelerini boş bırakırsak halk bizi affetmez” diyerek eleştirilere yanıt verdi. Partygate üzerinden Başbakan Johnson’ı eleştiren Mordaunt’un adaylık için yarışa girebileceği belirtiliyor.
Sajid Javid
Salı günü Sağlık Bakanı görevinden istifa eden Javid, 2020 yılında da Maliye Bakanlığı görevinden ayrılmıştı. Johnson’a sert bir istifa mektubu yazan Javid’in yeni parti liderliği için aday olabileceği düşünülüyor.
Pakistan kökenli 52 yaşındaki siyasetçi, Sunak gibi kişisel serveti ve vergi işlemleri nedeniyle sorunlar yaşıyor.
Liz Truss
Dışişleri Bakanı Liz Truss, açık sözlülüğü ve girişimci karakteriyle Muhafazakâr Parti üyeleri arasında popüler bir isim. Sunak gibi kampanya ekibinin olduğu bilinen Truss’ın adaylık için girişimde bulunabileceği tahmin ediliyor.
İlk Muhafazakâr Dışişleri Bakanı olan Truss, Instagram’da yaptığı paylaşımlarla dikkat çekiyor. Liderlik özelliğinin olması ve son dönemde Rusya-Ukrayna savaşında izlediği politikalar ile partinin başında olması istenen isimler arasında yer alıyor.
Jeremy Hunt
Sağlık Bakanı ve eski Dışişleri Bakanı Hunt, 2019 yılında Johnson’ın rakibi olmuş ve kaybetmişti. 55 yaşındaki siyasetçi güvenilir biri olarak görülse de liderlik için yeterli olmayacağı için adaylık konusunda diğer isimlerin önüne geçemeyeceği düşünülüyor.
Nadhim Zahawi
Sunak’ın yerine atanan Zahawi, İngiltere’nin ilk Kürt ve farklı bir ülkede doğan Maliye Bakanı oldu. Irak doğumlu olan Zahawi, Saddam Hüseyin’in etkili olduğu dönemde ailesiyle birlikte İngiltere’ye göç etti.
Johnson hükümetine karşı tutum sergileyen bakanlara kıyasla onların yerine kabinede görev alması Zahawi için olumsuz olarak değerlendiriliyor. Ayrıca kişisel servetinden dolayı da tepki çekebileceği düşünülüyor.
Tom Tugendhat
Eski bir subay olan Tugendhat, Muhafazakâr Parti’deki merkez görüşe sahip isimler arasında favori olarak görülüyor. Kabine tecrübesi olmayan bir ismin başbakan olarak görev yapması olağandışı gözükse de Johnson hükümetine yöneltilen eleştirilerin dışında kaldığı için daha “temiz” bir aday olabileceği öngörülüyor.
Steve Baker
51 yaşındaki Muhafazakâr milletvekili, Johnson’ın istifasına yönelik iddiaların gündeme gelmesinin ardından adaylığını açıkladı. Seçilmesi halinde Jonson’ın yeşil politikalarının çoğunun iptal edeceğini belirten Baker, eski Başbakan Theresa May’in görevi bırakmasında da büyük rol oynamıştı.
Kaynak: IntellStrategy
