Hindistan ve Çin arasındaki sınır anlaşmazlığı uzun yıllardır devam eden bir problem. Son olarak iki ülkenin askeri yetkilileri ocak ayında bir araya gelmiş, ancak müzakerelerde herhangi bir ilerleme kaydedilememişti. Hindistan ile olası bir çatışma ihtimalini değerlendiren Çin’in sınırda hattındaki köylü nüfus üzerinde yumuşak güç uyguladığı ve kendi tarafına çekmeye çalıştığı iddia edildi.
Hindistan-Çin sınır hattındaki anlaşmazlıklar nedeniyle iki ülkenin askeri yetkilileri yaklaşık iki yıldır müzakereler yürütüyor. 12 Ocak’ta yapılan görüşmelerin ardından açıklama yapan Hindistan Savunma Bakanlığı yetkilisi, müzakerelerin yine başarısız olduğunu dile getirdi.
Hindistan Kara Kuvvetleri Komutanı General Manoj Mukund Naravane, tartışmalı bölgelerden biri olan ve iki taraf arasında askeri çatışmaların yaşandığı Ladakh’ta mevcut durumun kontrol altında olduğunu ve Çin ile anlaşma sağlama konusunda kararlı bir şekilde ilerleyeceklerini söyledi.
Bir önceki turu Ekim 2020’de yapılan müzakerelerde Çinli yetkililer, Hindistan’ın “makul olmayan talepler öne sürdüğünü” söyleyerek müzakerelerin başarısızlığından Hindistan’ı sorumlu tutmuştu.
TARTIŞMALAR NASIL BAŞLADI?
Hindistan ile Çin arasındaki sınır tartışması, Çin’in 1947 yılında Tibet’in batısı ile Sincan’ı birbirine bağlayan 1200 kilometrelik bir yol inşa etmesi ile başladı. Yolun belirli bir bölümü Hindistan’ın hak iddia ettiği Aksai Çin bölgesinden geçtiği için iki ülke arasında gerilime yol açtı.
Hindistan’da dönemin Başbakanı Jawaharlal Nehru, anlaşmazlığı çözmek için 1960’ta Çinli mevkidaşı Cu Enlay ile görüşmelerde bulundu. Ancak anlaşma sağlanamayınca 1962 yılında iki ülke arasında savaş çıktı. Savaşta 3 bin Hint ve 700 Çin askeri hayatını kaybetti. Ardından 1967’de Nathu La ve Cho La bölgelerinde çatışmalar yaşandı.
İki ülkenin sınır hattındaki gerilim askeri yığınak, çatışmalar ve sınır ihlalleri gibi eylemlerle günümüze kadar aralıklarla sürdü. 2020 yılında ise Pangong Gölü çevresindeki Çinli ve Hint askerlerin arasında yaşanan gerilim tansiyonu daha da yükseltti. Askerlerin kavga ettiği ve birbirlerine taş fırlattığı görüntüler basına yansıdı.
10 Mayıs 2020’de Hindistan’ın Sikkim eyaletindeki Muguthang Vadisi’nde iki ülkenin askerleri sıcak temasta bulundu ve 7’si Çinli, 4’ü Hint olmak üzere 11 asker yaralandı. 15 Haziran’da Galwan Vadisi’nde çıkan çatışmada 20 Hint, 43 Çinli asker hayatını kaybetti.
2020 yılında bölgedeki askeri hareketliliğin artmasıyla Hindistan, Himalaya Dağları’ndaki Ladakh’a füze savunma sistemi yerleştirdi. Çin de Doğu Ladakh’a obüs ve tank konuşlandırarak karşılık verdi.
HİNDİSTAN S-400 SİSTEMİNİ AKTİF HALE GETİRİYOR
Ocak ayı ortasında Hindustan Times’da yer alan bir haberde, Hindistan’ın Rusya’dan aldığı S-400 füze savunma sistemini nisan ayında aktif hale getireceği belirtildi. Savunma yetkililerine dayandırılan habere göre, ilk birim Nisan 2022’de, kalan dört birim ise 2023’te aktif hale getirilecek.
S-400’leri Ekim 2018’de Rusya’dan 4,5 milyar dolara satın alan Hindistan, füze sistemi ile 3 bin 488 kilometrelik Çin sınırındaki tehditlerden korunmayı amaçlıyor.
Askeri önlemlerin yanı sıra tartışmalı sınırın her iki tarafında da altyapı inşaatlarında artış yaşanıyor. Hindistan basınında yer alan haberlere göre, 2021 yılında çoğu Çin sınırına yakın 100’den fazla proje tamamlandı. Diğer yandan Çin’in Ladakh’taki Pangong Gölü üzerine inşa ettiği 400 metre uzunluğunda ve 8 metre genişliğindeki köprü, Hindistan tarafında endişeye neden oldu.
Geçen sene de Hint yetkililer tarafından Fiili Kontrol Hattı (LAC) bölgesinde daha fazla asker konuşlandırıldığı belirtilmişti. Sınırdaki kontrolü koruma konusundaki kararlılığa vurgu yapan hükümet yetkilileri, Çin’in sınıra asker yığması ve altyapı çalışmaları yapmasından duyulan rahatsızlığı getirdi.
Hint kamuoyu ise Çin’e karşı yeterli karşılık verilmediği yönünde eleştiride bulunuyor. Yeni Delhi yönetimi gerekli karşılığın verildiğini iddia etse de Hindistan halkı somut adımların atılmadığını belirtiyor.
ÇİN’İN YUMUŞAK GÜCÜ DEVREDE
Çin, Hindistan ile olası bir çatışma durumunda bölgedeki halkın yanında olmasını sağlamak için çeşitli yöntemler kullanıyor. Hindistan basınında yer alan haberlere göre, Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA), sınırdaki etkisini artırmak için bölge halkıyla ilişki kuruyor. Bölgedeki Tibetli ailelere Çin yemeklerini öğretmekten, Başkan Xi Jinping’in mesajlarını iletmeye kadar birçok yumuşak güç taktiğinin uygulandığı belirtiliyor.
Xi, mesajında Tibetli köylülere “Çin topraklarının koruyucuları” olarak sesleniyor. Ayrıca bölgedeki halkın Çin’in dostluğunu başka kişilere de aktarması bekleniyor.
Bölgedeki yaşlılar için askeri doktorlar görevlendirilirken, TV ve wifi gibi çeşitli imkanlar da sunuluyor. Hindistan’ın Arunaçal Pradeş böglesindeki Yukarı Subansiri bölgesinden birkaç kilometre uzakta bulunan Tibet köyün nüfusu 1999’da 20, 2009’da ise 30 kişiye ulaştı. Çin medyasında yer alan haberlere köyün şu anda 200 sakini bulunuyor.
Sınır anlaşmazlığı, başta ticaret ve yatırım olmak üzere Hindistan-Çin ilişkilerinin diğer yönlerini de etkiledi. Galwan’daki olayın ardından Yeni Delhi, bazı şirket ve sektörlere Çin yatırımını sınırladı. Ülkedeki birçok Çin uygulamasını da yasakladı. Çin ithalatını ise ekstra incelemeye tabi tuttu.
Hindistan basınının bildirdiğine göre, 2021’de iki ülke arasındaki ikili ticaret 125 milyar doları aştı. Hindistan’dan Çin’e yapılan ithalat ise rekor kırarak 100 milyar dolara yaklaştı.
Ekonomik ilişkiler açısından Çin, Hindistan için oldukça önemli. Diğer yandan Hindistan pazarının büyüklüğü ve lojistik olarak yakınlığı da Çin için ciddi bir gelir kaynağı yaratıyor. Uzmanlar, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin sınırdaki anlaşmazlığın büyümesini engellese de tamamen ortadan kaldırmayacağına vurgu yapıyor.
Kaynak: IntellStrategy
