Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı görüşmede, çarpıcı açıklamalarda bulundu. Lukaşenko, Prigojin’in video kaydı gündemdeyken Wagner’in hedefindeki ülke hakkında konuştu. Peki, Putin-Lukaşenko görülmesinde hangi konular ele alındı? Wagner Ukrayna’ya geri dönebilir mi?
Wagner liderinin ilk defa kameralar önüne geçmesinin yankıları sürerken Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ses getiren bir görüşme yaptı.
Putin ile Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko, Rusya’nın St. Petersburg kentinde önce Kronştad Deniz Katedrali’ni ziyaret etti, ardından da Konstantinovskiy Sarayı’nda toplantı yaptı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ”Tüm planlarımız hayata geçiriliyor ve hatta beklediğimizden daha iyi bir hızla. Hem Rusya hem de Belarus ekonomisinin iyi durumda olduğunu belirtmek isterim. Son verileri incelediğimde Belarus ekonomisinin büyüme oranı yüzde 3,75 olarak bekleniyor. Bu yıl hem Rusya hem de Belarus için rahat geçecek ve iyi bir büyüme görülüyor. Rusya-Belarus Birlik Devleti’nin inşası ile ilgili planlar eksiksiz uygulanıyor” dedi.
Putin’in konuşmasının ardından söz alan Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko, devam eden savaşta Ukrayna’nın ağır kayıplar verdiğini belirterek, “ABD’nin tahminlerine göre 4 Haziran’da başlayan taarruzlarda Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin kayıpları 26 bini geçti” ifadelerini kullandı.
Putin ise “Daha fazla” diyerek Lukaşenko’ya yanıt verdi. Putin’in uyarısından sonra sözlerine devam eden Lukaşenko, “Bu durum savaşın tüm NATO bloğuna karşı yürütülmesi gerektiğini gösterdi” ifadelerini kullandı.
Putin’in geçtiğimiz günlerde Polonya’nın Ukrayna’nın batısını ve Belarus’un bazı bölgelerini topraklarına katma niyeti olduğuna dair sözlerini vurgulayan Lukaşenko, “Son günlerde çok doğru bir şey söylediniz. Polonya Silahlı Kuvvetleri’nin Birlik Devleti sınırlarına sevkiyatıyla ilgili size bir harita getirdim” derken, Polonya’nın ABD’den aldığı tanklar da dahil birçok silahı restore etmeye de başladığını bildirdi.
Lukaşenko, Rusya’daki silahlı ayaklanmanın ardından Belarus’a sevk edilen Wagner savaşçılarının Polonya’ya girmek için talepte bulunduğunu duyurarak, “Belki söylememeliydim ama söyleyeceğim. Wagnerciler bizi zorlamaya başladılar, ‘Ben Batı’ya gitmek istiyorum. Varşova ve Rzeszow’a bir geziye çıkalım’ diyorlar. Elbette kararlaştırıldığı gibi onları Belarus’un merkezinde tutuyorum. Onları oraya taşımak istemem, çünkü gerçekçi olmak gerekirse ruh halleri kötü. Birlik Devletleri çerçevesinde neler olup bittiğini biliyorlar” şeklinde konuştu.
WAGNER LİDERİNİN VİDEOSU ÇIKTI
Videoda Prigojin savaşçıları karşıladığı ve Ukrayna’da son dönemde yaşanan gelişmeler hakkında “rezalet” ifadesini kullandığı görülüyor.
Prigojin ayrıca, Wagner’in ilerideki bir tarihte Ukrayna’daki savaşa yeniden katılabileceğine yönelik mesajlar da veriyor.
Video, daha önce Belarus tarafından yapılan ve Wagner savaşçılarının ülkenin ordusuna askeri eğitim vereceğine yönelik açıklamayı da doğrular nitelikte değerlendiriliyor.
Işığın yetersiz olmasına karşın silüetin seçildiği videoda sesin Prigojin’e ait olduğu anlaşılıyor. Wagner lideri, savaşçılarının Ukrayna’da “kendilerine yakışan bir mücadele” verdiğini ve “Rusya için büyük işler yaptıklarını” söyleyerek savaşın gidişatı hakkında sert ve eleştirel ifadeler kullanıyor.
BELARUS’U DÜNYANIN İKİNCİ ORDUSU HALİNE GETİRMEK İÇİN…
Prigojin’in “Şu anda cephede olanlar utanç verici ve bunda herhangi bir rolümüz olsun istemiyoruz. Yiğitliğimizi tam anlamıyla göstermek için beklememiz gerekiyor” şeklinde konuştuğu anlaşılıyor.
Wagner lideri, Belarus’ta bir süre kalma kararı aldığını ve Wagner’in bu sürede Belarus’u ‘dünyanın ikinci ordusu’ haline getirmek için çabalayacağını söylüyor.
Wagner savaşçılarının kendilerini ve deneyimlerini utanç içinde bırakmaya zorlanmayacaklarına emin olduktan sonra Ukrayna’daki cepheye dönmek için hazırlanmaya devam edecekleri mesajını veriyor.
Daha önce de Afrika’da Afrique Média TV’ye konuşan Prigojin; kıtada verdikleri savaşta varlıklarını sürdüreceklerini, “Afrika’daki programlarımızda bir azalma yok ve olmayacak da” sözleriyle bildirdi.
Afrique Média, hedef kitlesi Fransızca konuşan Afrika ülkeleri olan, Kremlin yanlısı bir televizyon kanalı ve Wagner grubu ile de bağlantıları olduğu biliniyor.
İnsan hakları örgütleri ve Birleşmiş Milletler, Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti’nde bulunan Wagner savaşçıları hakkında buralardaki üyelerin savaş suçları işlediğini savunuyor.
ABD de bu grubun Afrika’da yasa dışı altın anlaşmalarıyla maddi çıkar sağlama amacında olduğunu iddia ediyor.
WAGNER VE RUS ORDUSU İLE YAŞANANLAR
Wagner Grubu ilk kez 2014 yılında Ukrayna’nın doğusunda Rusya yanlısı ayrılıkçı güçleri destekleyerek kamuoyunda gündeme geldi. Grubun aynı yıl Rusya’ya, Kırım’ı ilhak etmesinde yardım ettiği düşünülüyor. Aynı zamanda Afrika ve Orta Doğu’da da faaliyet gösteriyor.
Ukrayna savaşı öncesi Wagner’in, çoğu geçmişte Rusya’nın seçkin birliklerinde ve özel kuvvetlerinde görev yapmış yaklaşık 5 bin savaşçısı olduğu söyleniyordu.
Ancak bu sayı zamanla önemli oranda yükseldi.
Wagner lideri Yevgeni Prigojin, Moskova’ya “Adalet Yürüyüşü”nü başlattığını duyurduğunda, 25 bin askere komuta ettiğini belirtti.
Rusya’da paralı askerler teknik olarak yasa dışı olsa da, Wagner 2022’de şirket olarak tescil edilmişti. ABD ise Ocak 2023’te Wagner’i “ulusötesi suç örgütü” olarak tanımlayacağını bildirdi.
Wagner, Rusya’nın, Ukrayna’nın doğusundaki Bakhmut şehrini ele geçirmesinde etkin rol oynadı.
Ukrayna birlikleri, savaşçılarının çok sayıda saldırıya gönderildiğini ve bu saldırıların birçok ölümle sonuçlandığını ifade ediyor.
Rusya Savunma Bakanlığı başta Wagner Grubu’nun Ukrayna’da çatışmalarda yer aldığını inkar etti. Bu tavır, Prigojin’in Rusya’nın askeri liderlerine yönelik şikayetlerine sebep oldu.
Prigojin, cephaneden mahrum bırakıldıklarını söyleyerek Wagner birliklerini Bakhmut’tan çekmekle tehdit etti.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden önceki haftalarda Wagner’in, Kremlin’in işgal için bahane olarak göstermesi amacıyla saldırılar düzenlediği konuşuluyor.
Londra’daki Kings College’dan Dr. Marina Miron’a göre Wagner, Ukrayna’daki düzenli Rus birlikleri ile de irtibattaydı. Miron, Wagner’in Kremlin tarafından sahada disiplin uygulamak için kullanıldığını savunuyor.
Ukrayna savaşı süresince Prigojin, defalarca Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov’u beceriksizlikle itham etti.
Prigojin, Rusya Savunma Bakanlığı’nın Wagner’i doğrudan kontrolü altına almasını sağlayacak sözleşmeyi reddederek imzalamadı.
Prigojin 23 Haziran’da ise bu kez üst düzey Rus savunma yetkililerini, Ukrayna’da Wagner birliklerini bombalamakla suçladı ve ertesi gün Rusya’nın güneyindeki Rostov-on-Don kentini ele geçirdiğini duyurdu.
Wagner birlikleri “askeri liderliği görevden alma” amacıyla Moskova’ya doğru hareket etti.
Prigojin, Belarus lideri Aleksandr Lukaşenko’nun ara buluculuğunda Kremlin ile yapılan müzakerelerin ardından harekatı durdurdu ve kendisine sadık Wagner birlikleriyle birlikte Belarus’a sürgüne gitti.
Anlaşma uyarınca diğer Wagner birliklerinin de Rusya’da düzenli orduya katılma şartı koşuldu. İsyana katılanlara yönelik suçlamalar ise geri çekildi. Ancak iki taraf arasında nasıl bir pazarlık yapıldığı ve Wagner birliklerinin Ukrayna’ya dönüp dönemeyeceği henüz gizemini koruyor.
Putin’in ise Moskova’nın güvenliğini sağlamak ve risk almak istememesi sebebiyle Prigojin’i uzun bir süre daha Belarus sınırlarında tutma kararına devam edeceği düşünülüyor.
Kaynak: IntellStrategy
