Analiz: Orta Doğu’da yeni bir sayfa mı açılıyor? - M5 Dergi
DünyaÖne Çıkan

Analiz: Orta Doğu’da yeni bir sayfa mı açılıyor?

Abone Ol 

Orta Doğu’da son yıllarda birbirleriyle ilişkilerinde sorun yaşayan tüm ülkeler, normalleşme yoluna giderek yeni bir sayfa açmak istiyor.

İran ile Körfez, ilişkilerinde yeni bir sayfa açmak için bu yılın başlamasıyla birlikte karşılıklı adımlar attı. Suriye, Irak, Bahreyn, Yemen ve Bahreyn gibi ülkelerde sık sık karşı karşıya gelen İran ve Körfez; birçok kez sıcak çatışmanın eşiğinden dönmüştü.

İlk önce Irak’ın başkenti Bağdat’ta İranlı ve Suudi Arabistanlı istihbarat yetkilileri arasında gizli görüşmeler gerçekleşti. Daha sonrasında her iki ülke de görüşmeleri teyit etti. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatipzade, Suudi Arabistan ile ilişkilerinde yeni bir sayfa açmak istediklerini söylerken; Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ise Tahran ile normalleşmenin mümkün olduğunu açıkladı.

Haziran ayında yapılan seçimlerde ülkenin sekizinci Cumhurbaşkanı seçilen İbrahim Reisi de; yeni dönemde politikalarını Körfez ülkeleriyle normalleşmek üzerine şekillendireceklerini açıkladı.

Bugün gelinen noktada; her iki taraf arasındaki olumlu temaslar devam ediyor. İran-Körfez normalleşmesi; önümüzdeki dönemde Suriye ve Yemen’deki çatışmaların sonlanmasını beraberinde getirebilir. Her iki tarafın ilişkilerinde normalleşmesi; ABD’nin nükleer anlaşmaya geri dönmesine ve İran’ın uranyum zenginleştirme oranını düşürmesine de yol açabilir.

KÖRFEZ, ESAD İLE YENİDEN NORMALLEŞME PEŞİNDE

2011 yılında Suriye’de başlayan iç savaşın ardından Körfez ülkeleri, Şam ile diplomatik ve siyasi ilişkileri kesmişti.  Suriye’de Esad’ı devirmek isteyen Körfez, ülkedeki muhalif gruplara askeri ve ekonomik olarak destek vermişti. Ancak bu süreç içerisinde Rusya ve İran’dan güçlü bir destek alan Esad, Suriye’deki Devlet Başkanlığı koltuğunu korumayı başardı.

2015’te Rusya’nın aktif bir şekilde savaşa dahil olmasıyla birlikte muhaliflerin kontrolündeki neredeyse tüm bölgeleri geri alan Esad, ülkede yapılan son Başkanlık seçimlerinde de zafer kazandı. Rusya’nın bölgedeki etkinliğini ve nüfuzunu koruyacağını düşünen Körfez, Esad ile yeniden normalleşmenin hesaplarını yapıyor.

Sudan ve Ürdün’ün ardından BAE’den de Suriye’ye yönelik normalleşme mesajları geldi. BAE Dışişleri Bakanı Abdullah bin Zayed, geçtiğimiz haftalarda Suriye’nin başkenti Şam’a giderek Beşar Esad ile görüştü. İlerleyen dönemde Suudi Arabistan’ın da Esad ile temaslarını sıklaştıracağı yönünde yorumlar yapılıyor. Ayrıca Esad yönetimindeki Suriye’nin, yeniden Arap Birliği’ne girmesi de gündemdeki yerini koruyor.

İSRAİL – KÖRFEZ NORMALLEŞMESİNDE SIRADAKİ ÜLKE: SUUDİ ARABİSTAN

Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın ara buluculuğunda İsrail ile BAE ve Bahreyn arasında Abraham anlaşmaları imzalanmıştı. Bu anlaşmanın ardından BAE ile Bahreyn; Mısır ve Ürdün’ün ardından İsrail ile normalleşen ilk Arap ülkeleri olmuştu.

BAE, Bahreyn, Sudan ve Fas’ın ardından önümüzdeki dönemde Suudi Arabistan’ın da İsrail ile ilişkilerini normalleştirmesi bekleniyor. İsrail, bölgedeki tüm Arap ülkeleri ile normalleşerek kendi güvenliğini garanti altına almak ve İran karşısında güçlü bir ittifak kurmak istiyor. Körfez ise Tel Aviv’le ilişkilerine normalleştirerek ABD ile ekonomik iş birliğini daha da geliştirmek ve İran’ın nükleer faaliyetlerine karşı önlem almak istiyor.

Tüm bu gelişmeler göz önünde bulundurulduğunda; Orta Doğu’da yeni bir sürecin başladığını ve önümüzdeki dönemde diplomatik ve ekonomik ilişkilere daha fazla öncelik verileceğini söylemek mümkün. Orta Doğu’daki siyasi ve askeri krizlerin sonlanması; ilerleyen dönemde Suriye, Irak ve Yemen gibi ülkelerde yaşanan çatışmaların son bulmasını beraberinde getirebilir. Ayrıca önümüzdeki dönemde Türkiye, Mısır ve İsrail gibi ülkelerin arasındaki ilişkilerin gelişmesiyle birlikte Doğu Akdeniz’de yeni senaryolar gündeme gelebilir.

Kaynak: IntellStrategy

Abone Ol 

İlgili Yazılar

Abone Ol 
Back to top button
Close
Close