ABD ile Yunanistan arasında üsler konusunda görüşmeler masada

Yunanistan’da yayımlanan Kathimerini gazetesi, Atina’nın, Ege Denizi’ndeki İskiri Adası’nda sürekli varlık göstermesini istediği ABD’nin bu fikri reddettiğini ileri sürdü.

Kathimerini gazetesi, Yunanistan ile ABD arasında 2021’de imzalanan ve 5 yılda bir yenilenmesi öngörülen Karşılıklı Savunma İşbirliği Anlaşmasının (MDCA) yenilenme sürecindeki görüşmelere ilişkin iddialara değindi.

Haberde, “ABD-Yunanistan pazarlığı, Atina’nın İskiri gibi adalarda ABD’nin sürekli varlık göstermesi talebini de içeriyor ancak ABD Silahlı Kuvvetleri bu talebi baskılara rağmen reddediyor.” ifadesi yer aldı.

Yunanistan’ın Volos ilinden yaklaşık 20 kilometre uzaklıktaki Stefanovikiu Askeri Hava Üssü’nün 2023’te bölgede yaşanan selde zarar görmesinin bu anlaşmada bazı düzenlemeleri gerekli hale getirdiği savunulan haberde, “Stefanovikiu’nun kullanım dışı kalması MDCA’ya iki yeni üssün daha resmen eklenmesine olanak sağlıyor. Bunlardan biri ABD güçlerinin son yıllarda kullandığı İskeçe’deki Kayalar köyü atış alanı. ABD’liler ayrıca Selanik’teki Dalipi üssünde ‘misafir edilmelerini’ de konuşuyor ki bir aksilik çıkmazsa muhtemelen son seçim bu olacak.” ifadeleri kullanıldı.

MDCA, ABD’nin Yunanistan’da 3’ü yeni 4 üsten faydalanmasını ve anlaşmanın 5 yılda bir yenilenmesini öngörüyordu. Tarafların anlaşmanın bitiminden iki yıl önce itiraz etmemesi halinde anlaşmanın otomatik olarak uzaması öngörülüyordu.

Anlaşmada, Volos’taki Georgula Kışlası, Litohoru’daki atış alanı, Dedeağaç’taki Yannuli Kışlası ve Suda Üssü, ABD’nin kullanabileceği alanlar arasında gösteriliyordu.

Kathimerini gazetesinde çıkan haberin tamamı:

Petrochóri, Larisa ve Souda gündemde – Washington, İskiri’ye sıcak bakmıyor

ABD silahlı kuvvetlerinin Yunanistan’daki bazı üslerde konuşlanmasına yönelik yeni altyapı düzenlemeleri ve mevcut üslerde eklemeler yapılması, Atina ile Washington arasında sürdürülen görüşmelerin merkezinde yer alıyor. Bu görüşmeler, iki ülke arasındaki Karşılıklı Savunma İşbirliği Anlaşması (MDCA) kapsamında yapılacak değişiklikleri kapsıyor.

Atina tarafı, Skýros Adası’nda kalıcı bir Amerikan varlığı talep etse de, bu öneri ABD tarafından uzun süredir reddediliyor. Yunan tarafının talepleri, ABD’nin Ada’da kalıcı konuşlanmaya sıcak bakmamasına rağmen gündemdeki görüşmelerde yer almaya devam ediyor. Söz konusu tartışmalar, birkaç hafta önce ABD Temsilciler Meclisi üyelerinin (Grace Meng, Gus Bilirakis, Dina Titus ve Nicole Malliotakis) sunduğu ve ABD kuvvetlerinin Ege adalarında da konuşlanabilmesine imkân tanıyacak yasa tasarısıyla da bağlantılı olarak değerlendiriliyor.

Stefanovíkeio üssünün kaybı yeni düzenlemeler gerektiriyor

MDCA çok yıllık bir anlaşma olsa da, Stefanovíkeio’daki Kara Havacılık Üssü’nün fiilen kullanılamaz hale gelmesi bazı uyarlamaları zorunlu kılıyor.

Örneğin Larisa’daki 110. Muharebe Kanadı’nda, bölgede konuşlanan ABD helikopterleri için üç yeni altyapı birimi kurulması planlanıyor. Stefanovíkeio’nun devre dışı kalması, MDCA’ya resmi olarak iki yeni üssün eklenmesi ihtimalini doğurdu. Bunlar arasında Xanthi yakınlarındaki Petrochóri atış sahası, ABD’nin son yıllarda eğitim için düzenli olarak kullandığı ve varlığını artırmayı planladığı alan yer alıyor. Ayrıca Selanik’teki Ntalípi Kışlası da gündeme gelen olası konuşlanma noktaları arasında bulunuyor.

Atina ise Skýros’ta kalıcı ABD varlığı arzusunu yinelese de, Washington bu talebi ısrarla reddediyor.

Souda’da geniş kapsamlı modernizasyon

ABD, Aleksandrupoli’deki varlığını korumaya devam ederken, stratejik öneme sahip Souda Üssü için de geniş çaplı modernizasyon çalışmaları planlanıyor. Hem Marathi’deki deniz tesisleri hem de yakındaki 115. Muharebe Kanadı hava üssü modernize edilecek. ABD Savunma Bakanlığı bütçesinde 2021–2026 dönemi için yaklaşık 42 milyon dolarlık yatırım öngörülüyor.

Çalışmalar arasında özel kuvvetler için kullanılan küçük gemilerin bakım altyapısının yenilenmesi, operasyon yönetim merkezi (Joint Tactical Operations Center – JTOC) kurulması, yeni uçak hangarları ve hava üssünün çevre güvenlik altyapısının iyileştirilmesi gibi projeler yer alıyor. ABD özel kuvvetlerine ait gemilerin Souda’dan Kıbrıs’a kadar operasyon icra etmesi, bu tesislerin stratejik önemini artırıyor.

Pentagon’un Avrupa’daki ayak izinde olası daralma

Teknik görüşmelere her iki taraftan da çalışma grupları katılıyor. ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth’in gereksiz harcamaların kısılacağına dair açıklamaları dikkate alındığında, Pentagon’un Avrupa’daki varlığında bazı azaltmalar gündeme gelebilir. Ancak Yunanistan’ın bu kapsamda bir küçülmeden etkilenmesi beklenmiyor. Özellikle Orta Doğu ve İran’da gerçekleştirilen son operasyonlarda Souda Üssü’nün yoğun şekilde kullanılması, Marathi tesislerinin Pentagon için yüksek operasyonel öneme sahip olmaya devam ettiğini gösteriyor.

Kaynak: M5 / AA