Ukrayna topraklarında işgal ve saldırıları süren Rusya ile en hızlı şekilde barış masasında buluşma telaşı yaşayan Amerikan Başkanı Donald Trump ve ekibinin, Ukrayna’nın zengin toprak minerallerine el koymanın çok ötesinde, Rusya ile yeni ve derin ekonomik ilişkileri oluşturma gayretinde olduğu her geçen gün biraz daha iyi anlaşılıyor.
Küresel yayıncılıkta en önemli ekonomi yayın organı olarak adlandırılan Financial Times gazetesi, Trump ve bağlantısındaki iş adamları grubunun Rus doğalgazını Avrupa pazarına taşıyan Kuzey Akımı 2 Boru Hattı üzerinden akıtmayı ve bu anlaşmadan pay almayı hedeflediklerini bildirdi. Gazeteye göre,”Vladimir Putin’in eski bir casusu ve yakın dostu, ABD’li yatırımcıların desteğiyle Rusya’nın Nord Stream 2 doğalgaz boru hattının Avrupa’ya yeniden açılması için çalışmalar yürütüyor. Bu, Donald Trump’ın Moskova’yla yakınlaşmasının boyutunu gösteriyor.”
Görüşmelerden haberdar olan birçok kişiye göre, anlaşma çabaları, 2023 yılına kadar Kremlin’in kontrolündeki gaz devi Gazprom adına Nord Stream 2’nin ana şirketini yöneten eski Doğu Almanya Stasi görevlisi Matthias Warnig’in fikriydi.
Kaynaklar, Warnig’in planının, ABD’li iş adamları aracılığıyla Trump ekibine ulaşmayı içerdiğini, bunun da Ukrayna’daki savaşı sona erdirmek ve ABD ile Rusya arasındaki ekonomik bağları derinleştirmek için arka kanaldan yapılan çabaların bir parçası olduğunu söyledi.
Amerikalı ve Rus oligarklar anlayış birliği içinde
Washington’daki yetkililer, Trump yönetiminin bazı önde gelen isimlerinin ABD’li yatırımcıları çekme girişiminden haberdar olduğunu ve bunu Moskova ile ilişkileri yeniden inşa etme çabasının bir parçası olarak gördüklerini söylüyor. Görüşmeler hakkında doğrudan bilgi sahibi olan ancak potansiyel yatırımcıların kimliğini açıklamaktan kaçınan bir kişiye göre, ABD liderliğindeki bir yatırımcı konsorsiyumu Gazprom ile yaptırımlar sonrası bir anlaşmanın ana hatlarını çizdi.
Üst düzey AB yetkilileri son haftalarda Nord Stream 2 tartışmasından haberdar oldular. Tartışmalardan haberdar olan birkaç yetkiliye göre, birkaç Avrupa ülkesinin liderleri endişeli ve konuyu görüştüler.
Hasar görmeyen boru hattı devreye alınacak
Ukrayna Savaşı’nın patlak vermesinden az sonra, Eylül 2022’de Rusya-Almanya hattında varlığını sürdüren Kuzey Akımı 1 boru hattı sabotaj yaşadı. Bu patlamada, “kardeş boru hattı” olarak adlandırılan Kuzey Akımı-2 etkilenmedi. Rusya’nın 11 milyar Dolar’lık bir yatırımla hayata geçirdiği Kuzey Akımı-2 boru hattı zaten henüz açılmamıştı.
Amerikan ve Rus oligarkların, Trump-Putin anlaşması çerçevesinde bu boru hattını açmayı ve Amerikan ekonomik işbirliği geliştirmeyi öngördükleri belirtiliyor.
Kişiler, AB ülkelerinin işgalin ardından Rus gazına olan bağımlılıklarını sona erdirmek için harekete geçmesinin ardından, son planın teoride ABD’ye Avrupa’ya enerji tedariki üzerinde benzersiz bir etki sağlayacağını söyledi.
Gelişme, yüklü bağışlarıyla Trump’ı Beyazsaray’a taşıyan güçlü Amerikan sermaye çevrelerinin zor durumda kalmış ve kendilerinin yatırımlarına ihtiyaç duyan Rusya ile ekonomik ilişkileri önceledikleri, Trump’ın bu nedenle, gelişmeyi geciktiren, hatta gerçekleşmeyecek noktaya sürükleyen Ukrayna lideri Volodomir Zelenski’ye öfkelendiği belirtiliyor.
Rusya lideri Vladimir Putin, gelişmelerin içinde yer alıyor. Putin son olarak yaptığı açıklamada, günümüzdeki Amerikan yönetiminin olaylara yaklaşım tarzının Rusya ile büyük benzerlikler taşıdığını vurgulayarak “Kuşkusuz Amerika ile Rusya arasında daha da güçlü ve derin ekonomik işbirliği imkanları vardır ve bunları gerçekleştirme zamanıdır” dedi.
Boru hattının İsviçre merkezli ana şirketi Nord Stream 2 AG, Ocak ayında iflas işlemlerine en az dört ay süreyle istisnai bir erteleme aldı. Sansürlenmiş bir mahkeme belgesine göre, Nord Stream 2’nin hissedarı Gazprom, yeni Trump yönetiminin yanı sıra Şubat 2025’teki Alman seçimlerinin “muhtemelen Nord Stream 2’nin koşulları üzerinde önemli sonuçlar doğurabileceğini” ve bir gecikmeyi haklı çıkarabileceğini savundu.
Putin’in sözcüsü Dmitry Peskov, her zaman olduğu gibi, sonradan yine doğru çıkması muhtemel bu iddiaları da yalanlıyor ve boru hattıyla ilgili herhangi bir görüşme hakkında bilgisi olmadığını söyledi. Gazprom yorum yapmayı reddetti.
Putin’in en yakın dostlarından, savaşı onaylamıyor
69 yaşındaki Warnig, 1990’larda St. Petersburg’da Dresdner Bank’ta bir ofis kurduktan sonra Putin’in yakın dostu olduğunu ve o dönem kimliği henüz bilinmeyen Putin’in burada şehrin dış ilişkiler komitesine başkanlık ettiğini söyledi. İkili o kadar yakınlaştı ki, Putin, anneleri bir araba kazasında ağır yaralanınca, Warnig’den kızlarını Rödermark’taki bankacının evinde ağırlamasını istedi. Die Zeit’a 2023 yılında verdiği röportajda, akıcı bir şekilde Almanca konuşan Putin’in, Warnig’in çocuklarına Davos’ta kayak yapmayı öğrettiği ve onu babasının cenazesine davet ettiği belirtiliyor.
Ancak Warnig, Putin’in işgalini “tarif edilemez bir hata” olarak nitelendirdi ve 2022’de Ukrayna’da savaşın patlak vermesinin ardından Kremlin’e bağlı iki enerji şirketinin yönetim kurullarından istifa etti. Die Zeit’a verdiği demeçte, Putin’e işgali birkaç ay önce sonlandırması için kişisel çağrıda bulunduğunu ve Rus devlet başkanının o kadar yalnızlaştırıldığını, “Ona hâlâ bir şeyler söyleyebilecek tek kişinin ben olduğumu ifade edebilirim” dedi.
Trump’ın özel temsilcisi İsviçre’de temaslarda
Haber, Trump ile Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy arasında geçen hafta Beyaz Saray’da yaşanan ve on yıllardır devam eden Atlantik ötesi ilişkilerin altüst olma riski taşıyan tartışmanın ardından Avrupa ile ABD arasındaki ilişkilerin gerildiği bir dönemde geldi.
Bu arada, ABD Başkanı Donald Trump’ın özel temsilcisi Richard Grenell’in anlaşmayı görüşmek üzere İsviçre’ye birkaç kez gittiği bildirildi. Bu görüşmelere başka kimlerin dahil olduğu belirsiz.
Alman hükümet kaynakları Bild’e, Alman yetkililerin bu görüşmelerde yer almadığını ve Grenell’in İsviçre’deki görüşmelerinden habersiz olduğunu söyledi. Grenell, herhangi bir müzakereye katıldığını reddetti.
Bild, projeye ilgi duyanlar arasında Moskova ve Washington’da güçlü bağlantıları bulunan ABD’li iş adamı Stephen Lynch’in de bulunduğunu belirtiyor.
Reuters, Şubat ayının başlarında ABD ve Rusya temsilcilerinin aylardır İsviçre’de gizli görüşmeler yürüttüğünü bildirmişti . Donald Trump ekibinde yer alan diplomat ve eski üst düzey bürokratlardan oluşan bir ekibin aylardır Ruslar ile geleceğe dönük pazarlığı sürdürdüğü anlaşıldı.
İsimleri açıklanmayan ekip, özellikle Amerikan-Rus ekonomik işbirliği ve bu işbirliği sonucunda Amerikan sermaye çevrelerinin elde edeceği gelirlerlere odaklanmış durumda.lar.
Bu görüşmelerin Rusya-Ukrayna savaşına odaklandığı ve Donald Trump’ın Kasım 2024’te ABD başkanlık seçimlerini kazanmasının ardından ancak Ocak ayındaki resmi göreve başlamasından önce açılan gayrı resmi iletişim kanalları üzerinden gerçekleştiği tahmin ediliyor!
Kaynak: M5
