Rusya’nın, ABD ile Ukrayna konulu kritik görüşmeler öncesinde nükleer başlıklı ve nükleer motorlu 9M730 Burevestnik seyir füzesinin yeni bir testine hazırlandığı bildirildi.
Reuters’ın haberinde, ABD’li araştırmacılar ve Batılı bir güvenlik kaynağının uydu görüntülerine dayandırdığı değerlendirmeye göre, Arktik Okyanusu’ndaki Novaya Zemlya takımadalarına bağlı Yuzhny Adası’nda bulunan Pankovo test sahasında olağan dışı faaliyetler tespit edildi. Görüntüler, 7 Ağustos 2025 tarihinde bölgeye ekipman sevkiyatı ve yoğun lojistik hareketliliği gösteriyor.
Kaliforniya merkezli Middlebury Uluslararası Çalışmalar Enstitüsü’nden Jeffrey Lewis ve ABD Virginia’daki CNA araştırma kuruluşundan Decker Eveleth, verileri bağımsız olarak inceleyerek benzer sonuçlara ulaştı. Kremlin ve Rusya Savunma Bakanlığı ise konuya ilişkin resmi açıklama yapmadı.
Sınırsız menzil hedefleyen stratejik silah
NATO kod adı SSC-X-9 Skyfall olan Burevestnik, 2018’de Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından tanıtılmıştı. Füze, miniaturize edilmiş bir nükleer reaktör sayesinde teorik olarak sınırsız menzile ulaşabilecek şekilde tasarlanıyor. Katı yakıtlı fırlatma motoru ile havalanan füze, ardından nükleer sistemle ısıtılan jet motoru ile düşük irtifada, radar ve savunma sistemlerini aşacak karmaşık rotalarda uçabiliyor.
Termonükleer başlık taşıyabilen ve uzun süre havada kalabilen Burevestnik, mevcut füze savunma sistemlerini etkisiz bırakma iddiasıyla Rusya’nın stratejik caydırıcılığında önemli bir rol oynamayı hedefliyor. Ancak, 2016’dan bu yana en az 13 testten yalnızca ikisi kısmen başarılı oldu. 2019’da Nyonoksa’da yaşanan ve beş bilim insanının ölümüne, radyoaktif sızıntıya yol açan kaza, projenin teknik ve çevresel risklerini gündeme getirmişti.
Görüşmeler öncesinde “mesaj” niteliği
Putin’in, 15 Ağustos’ta ABD Başkanı Donald Trump ile Ukrayna ve stratejik istikrar konularını görüşmek üzere bir araya gelmesi planlanıyor. Uzmanlara göre, olası test Washington’a karşı bir kararlılık mesajı olarak ya da Rusya’nın müzakere pozisyonunu güçlendirmeyi amaçlayan bir güç gösterisi olarak değerlendirilebilir.
Burevestnik’in geliştirilmesi, Rusya’nın stratejik silah cephaneliğini çeşitlendirme ve füze savunma sistemlerini aşma çabasının bir parçası olarak görülüyor. ABD ile imzalanmış Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler (INF) Anlaşması gibi birçok silah kontrol anlaşmasının sona ermesinin ardından, Moskova ve Washington daha önce kısıtlanmış sistemleri geliştirme konusunda daha geniş bir serbestiye sahip oldu.
Uydu görüntülerinden elde edilen veriler, Pankovo tesislerinin geçmişi ve diplomatik takvim birlikte değerlendirildiğinde, olası Burevestnik testi iddialarını güçlendiriyor. Böyle bir deneme, diplomatik açıdan hassas bir dönemde Rusya’nın hem stratejik hedeflerini vurgulamasına hem de güvenilirliği hâlen kanıtlanmamış bir sistemi sınamasına olanak sağlayabilir.
Kaynak: M5
