İran: “ABD ile görüşmeler sonuç vermeyecek”
İran lideri Ali Hamaney, ABD ile yapılan nükleer müzakerelerden bir sonuç çıkmayacağını savundu.
İran’ın lideri Ali Hamaney Salı günü yaptığı açıklamada, “ABD ile yapılan nükleer görüşmelerden bir sonuç çıkma ihtimalinin düşük olduğunu” söyledi.
“Herhangi bir sonuca varılacağını düşünmüyoruz. Ne olacağını bilmiyoruz.” diyen Hamaney, “İran’ın uranyum zenginleştirme hakkını reddetmenin büyük bir hata olduğunu” da sözlerine ekledi.
Uranyum zenginleştirme faaliyetleri son günlerde ABD ile İran arasındaki görüşmelerde bir kriz noktası olarak öne çıkıyor. İran şu anda resmi olarak uranyumu yüzde 60 oranında zenginleştiriyor. Bu oran 2015 anlaşmasında belirlenen yüzde 3.67’lik sınırın çok üzerinde ancak nükleer silah için gereken yüzde 90’ın altında.
ABD dahil Batılı ülkeler uzun süredir İran’ı nükleer silah elde etmeye çalışmakla suçlarken İran nükleer programının barışçıl amaçlarla yürütüldüğünde ısrar ediyor.
İran ve ABD 12 Nisan’dan bu yana Umman’ın ara buluculuğunda dört tur nükleer görüşme gerçekleştirdi.
İran “uranyum zenginleştirme hakkının müzakere edilemez olduğu” konusunda ısrar ederken, ABD’nin baş müzakerecisi Steve Witkoff da bunu “ABD’nin kırmızı çizgisi” olarak nitelendirdi.
Pazar günü Witkoff, ABD’nin “zenginleştirme kapasitesinin yüzde birine bile izin veremeyeceğini” yineledi.
Uranyum neden zenginleştiriliyor, nükleer silahlarda nasıl kullanılıyor?
Uranyum’un dünyada enerjiden nükleer silahların üretimine kadar birçok kritik alanda kullanım sahası buluyor.
Saf haliyle kullanılmayan uranyum, teknolojik tesislerde işlenerek zenginleştiriliyor. Uranyumun yalnızca çok özel bir izotopu olan “Uranyum 235” nükleer enerji ve nükleer silah için kullanılabiliyor. Nükleer enerji üreten reaktörlerde kullanılan Uranyum’un, yüzde 3-5 arasında zenginleştirilmesi yeterli.
Uluslararası otoriteler, yüzde 0-20 arası zenginleştirilmiş uranyumu düşük zenginleştirilmiş, yüzde 20 ve üzerini ise yüksek zenginleştirilmiş uranyum olarak kabul ediyor. Güçlü nükleer silahlar üretmek için gereken uranyum zenginleştirme seviyesi yüzde 80-90 olsa da, bu konuda kritik bir nokta bulunuyor.
Nükleer silah için ne kadar uranyum gerekiyor?
Nükleer silahların üretimi için gereken bu seviyeye ulaşmak ise göründüğü kadar zor değil.
Yüzde 20 ile yüzde 80 arasında rakamsal olarak büyük bir fark varmış gibi gözükse de, aslında bu boşluk kolayca kapatılabiliyor. Uranyumu sıfır seviyesinden yüzde 20’ye kadar zenginleştirmek oldukça zorken, yüzde 20’nin üzerine çıkarmak oldukça kolay ve çok daha hızlı bir süreç.
Yüzde 20 zenginleştirme seviyesine kadar, her bir “Uranyum 235” izotopunu üretmek için yaklaşık 140 Uranyum 238 atomu gerekiyor. Örneğin İran, yüzde 3.67 seviyesinde çıkmak için, “Uranyum 235” üretirken, 114 “Uranyum 238” izotopunu çıkarması gerekiyordu.
Fakat yüzde 20 seviyesinden sonra, her bir “Uranyum 235” izotopu için sadece 4 tane “Uranyum 238” atomu gerekiyor. Bir nükleer silah yapmak için yaklaşık 15 kilogram zenginleştirilmiş Uranyum gerekiyor.
Kaynak: Mepa News
