Azerbaycan ile Ermenistan arasında imzalanan ve Syunik üzerinden Azerbaycan’ı Nahçıvan’a bağlayacak 43 kilometrelik kara hattı, bölgede “barış koridoru” olarak tanıtılsa da Moskova, bunun yeni bir çatışmayı tetikleyebileceği uyarısında bulundu.
Azerbaycan Milli Meclisi üyesi Aydın Mirzazade, anlaşmanın yalnızca bir ulaşım projesi olmadığını, “barış, diplomatik ilişkilerin tesisi ve iki ülke arasında normalleşmenin başlangıcı” olduğunu söyledi. Washington’da imzaların atılmasının ardından Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın gündeme getirdiği “karşılıklı toprak takası” önerisi ise Erivan’da sert tepkilere yol açtı.
Bölgesel faydalar, jeopolitik riskler
Koridor, Azerbaycan’a uzun süredir arzuladığı doğrudan Nahçıvan bağlantısını sağlarken, ticaret ve lojistikte de avantaj kazandıracak. Türkiye ise projeyi, “Türk dünyasını birbirine bağlayacak stratejik köprü” olarak görüyor.
ABD açısından koridor, Orta Asya enerji kaynaklarının Rusya ve İran’a uğramadan Avrupa’ya taşınması ve Washington’un Güney Kafkasya’da kalıcı bir etki kazanması anlamına geliyor.
Ancak İran, projenin “bölgesel dengeleri bozabileceği ve Ermenistan’ın egemenliğini zayıflatabileceği” uyarısında bulundu. Tahran’dan gelen açıklamalarda, koridorun “askeri lojistik yoluna dönüşebileceği” iddia edildi.
Moskova ise kamuoyuna daha temkinli mesajlar verse de, ABD aracılığıyla varılan anlaşmayı kendi nüfuz alanına açık bir müdahale olarak değerlendiriyor. Kremlin’e yakın kaynaklar, Zengezur’un “barış değil, savaşa giden yol olabileceğini” savunuyor.
“Kağıt üzerindeki yol”
Uzmanlara göre, Zengezur Koridoru’nun geleceği yalnızca imzalanan metinle değil, tarafların iç siyasetle başa çıkma becerileri ve dış güçlerin bölgeye nasıl yaklaşacağı ile belirlenecek.
Şimdilik Syunik üzerinden geçecek yol hâlâ kağıt üzerinde. Gözlemciler, koridorun “barışa giden yol mu, yoksa yeni bir savaşa açılan kapı mı” olacağının, Bakü ve Erivan kadar Moskova, Tahran, Ankara ve Washington’un stratejik hesaplarına bağlı olduğuna işaret ediyor.
Kaynak: M5
