Türkiye’nin Ortadoğu denkleminde ana müttefiki kimliğini taşıyan Katar, Yunanistan’da dün başlayan ve 11 Nisan’a kadar sürmesi planlanan İniochos hava tatbikatına İsrail hava kuvvetleri ile birlikte katıldı.
Bu, Katar’ın Yunanistan-İsrail ittifakı ile bağlantılı ilk askeri kararı olma özelliğini gösteriyor. Bundan önceki tatbikatlara o dönem Türkiye ile yaşadıkları sorunlar çerçevesinde iki önde gelen Körfez ülkesi Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin katıldığı görülmüştü.
Tatbikata, İsrail ve Katar’ın dışında , Amerika Birleşik Devletleri, Fransa, Hindistan, İtalya, Karadağ, Polonya, Slovenya, İspanya ve Birleşik Arap Emirlikleri katılıyor.
Kıbrıs Rum kesimi destek personeliyle katılırken, Slovakya ve Bahreyn de gözlemci gönderiyor.
Yunan Hava Kuvvetleri açıklamasına göre, İsrail bu yıl, tatbikata, yalnız Gulfstream G550 casus uçağı gönderdi. İsrail Hava Kuvvetleri geçtiğimiz yıllarda, casus uçağın yanında savaş uçaklarıyla da katılım sağlıyordu.
BİR TÜR İSRAİL’İ AKLAMA MI?
Küresel yayıncı kimliği taşıyan Amerikan Newsweek dergisi, gelişmeyle ilgili şu görüşlere yer verdi:
“Bu ülkelerin (Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri) birlikte katılımı, bölgesel askeri iş birliğinde önemli bir yeniden yapılanmayı vurguluyor. Orta Doğu’daki artan çatışmalar ortasında -ABD’nin İran’a karşı söylemi yükselirken ve Yemen’deki Husi müttefiklerine saldırılar düzenlenirken- tatbikat, Arap devletleri ile İsrail arasındaki güvenlik bağlarının güçlendiğine işaret ediyor.
Amerika Birleşik Devletleri F-16 savaş uçakları ve KC-46 ve KC-135 yakıt ikmal uçaklarıyla katılıyor. İsrail bir G-550 uçağı konuşlandırdı. BAE Mirage 2000-9 jetleriyle katkıda bulunuyor ve Katar, Hellenic Air Force’a (HAF) göre F-15 savaş uçakları gönderdi.
Iniochos 2025’in Katar’ın İsrail ile birlikte bu özel tatbikata ilk katılımını işaret ettiği bildirildi. Her iki ülke de 2016’da ABD’nin ev sahipliği yaptığı Red Flag tatbikatına katılmış olsa da, İsrail-Filistin çatışmasını çevreleyen tarihi gerginlikler nedeniyle askeri iş birlikleri sınırlıydı.
Katar, İbrahim Anlaşmaları’nı imzalayan BAE ve Bahreyn gibi ülkelerin aksine, İsrail ile normalleşmeye şimdiye kadar karşı çıktı .
Ancak, son katılımı fiili olarak işbirliğine doğru atılmış bir adım olarak görülebilir. Önemli bir ABD askeri varlığına ev sahipliği yapan Katar, Filistinli grupları destekliyor ancak ABD ve Mısır’ın yanı sıra İsrail ve Hamas arasında arabuluculuk rolü oynuyor .
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve İsrail, özellikle 2020 yılında İbrahim Anlaşmaları’nı imzalamalarının ardından gelişen savunma iş birliklerini yansıtan bir dizi ortak askeri tatbikat gerçekleştirmişti.”
KATAR-RUM DOĞALGAZ YAKINLAŞMASI
Katar’ın doğu Akdeniz’e dönük politikasını yakından takip eden uzmanlar açısından Katar Hava Kuvvetleri’nin İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri ile birlikte Yunanistan’daki hava tatbikatına katılması şaşırtıcı olmadı.
Katar-Mobil Exxon enerji konsorsiyumu Doğu Akdeniz hidrokarbon rezervlerinde araştırma yapmak için 2018 yılında kurulmuş, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nde gerekli izinleri alarak 2025 yılı itibariyle tartışmalı bir alanda doğalgaz arama çalışmalarına başlamıştı.
Türk Dışişleri Bakanlığı’nın sessiz kalmayı tercih ettiği bu gelişme çerçevesinde Milli Savunma Bakanlığı kaynaklarının da “İlgili çalışma Türk kıta sahanlığı üzerinde değil” açıklaması yapmaları da dikkat çekmişti.
Rum makamların ruhsat verdiği sözde münhasır ekonomik bölgenin ilgili alanının yarısını aslında Türk kıta sahanlığı oluşturuyor.
Kıbrıs Rum lider Nikos Hristoludis, Katar-Exxon Mobil konsorsiyumunun Rum yönetimi adına yürüteceği çalışmanın Avrupa açısından yeni bir alternatif enerji kaynağı oluşturacağını açıklamıştı.
İDDİALI YENİ KATILIMCI: HİNDİSTAN…
Adını antik Yunancada “araba sürücüsü” veya “dizgin tutucu” anlamına gelen terimden alan Tatbikat İniochos, Yunan Hava Kuvvetleri tarafından yürütülen yıllık çok uluslu bir hava tatbikatıdır. 1980’lerin sonlarında küçük ölçekli bir taktik tatbikatı olarak başlayan tatbikat, Avrupa’nın en rekabetçi ve gerçekçi hava muharebe eğitim platformlarından biri haline geldi.
Özellikle, Azerbaycan’ın zaferiyle sonuçlanan 2020 yılındaki 2’nci Karabağa Savaşı sonrasında küresel sistemde etkisi artan Türkiye-Pakistan askeri ittifakına karşı yeni bir atak başlatan Hindistan, 2023 yılında ilk kez katıldığı bu tatbikata, bu yıl en yüksek güç ile katılan ülke olarak dikkat çekti.
Hindistan 2020 yılında bu yana, Yunanistan, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ve Ermenistan ile askeri ittifak oluşturdu, Türkiye-Pakistan ittifakına karşı Rumlar ve Ermeniler ile birlikte güçlü bir Hindistan-Yunanistan askeri ittifakı yarattı.
Hindistan’ın bu tatbikata SU-30 MKI çok amaçlı savaş uçaklarıyla katılması, Batı’nın F-15, F-16, Mirage, Rafale, Tornado savaş uçaklarıyla uyum sağlamak açısından teknik zeminde önemli görülüyor.
Kaynak: M5
